YARGITAY KARARI
DAİRE : Hukuk Genel Kurulu
ESAS NO : 2017/2812
KARAR NO : 2021/588
KARAR TARİHİ : 20.05.2021
MAHKEMESİ : Yargıtay 4. Hukuk Dairesi (İlk Derece Mahkemesi Sıfatıyla)
1. Taraflar arasındaki “tazminat” davasından dolayı Yargıtay 4. Hukuk Dairesince ilk derece mahkemesi sıfatıyla yapılan yargılama sonunda, davanın esastan reddine karar verilmiştir.
2. Karar davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
3. Hukuk Genel Kurulunca dosyadaki belgeler incelendikten sonra gereği görüşüldü:
I. YARGILAMA SÜRECİ
Davacı İstemi:
4. Davacı vekili dava dilekçesinde; ihbar olunan hâkim tarafından birçok davasında tanığı olan ve elinde derdest davaları bulunan … Kıray ve Fevziye .’ya haklı olduklarını belirterek görüşünü açıkladığını, dava dışı icra müdürüne hitaben düzenlenen 20.08.2010 günlü yazıda, icra müdürü hakkındaki şikayet dilekçelerindeki hususların soyut iddialar niteliğinde olduğunu belirttiğini, davacı tarafından vekil sıfatıyla takip edilen ve müştekisi … olan dosyanın düşürülmesine karar verdiği, davacının vekil sıfatıyla yer aldığı ve… hakkındaki dava dosyasında cezanın usulsüz olarak kaldırılması ve yine davacının vekil olarak yer aldığı …hakkındaki takip dosyası ile ilgili olarak icra müdürünün re’sen hacze geleceği şeklindeki sözleri sarf etmesi nedeniyle hukuken sorumlu olduğunu ileri sürerek 7.001,00TL manevi tazminat talebinde bulunmuştur.
5. Geyve Sulh Hukuk Mahkemesi tarafından görevsizlik kararı verilerek dosya Sakarya 1. Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmiş, Sakarya 1. Asliye Hukuk Mahkemesince de görevsizlik kararı verilerek dosya Yargıtay 4. Hukuk Dairesine gönderilmiştir. Yargıtay 4. Hukuk Dairesince davalı sıfatı ile Maliye Hazinesine dava dilekçesi tebliğ edilmiştir.
Davalı Cevabı:
6. Davalı … Hazinesi vekili; davanın süresinde açılıp açılmadığının incelenmesinin gerektiğini, hâkimlerin sorumluluğuna ilişkin HMK’nın 46. maddesinde nedenlerin örnek niteliğinde sayılmadığını sınırlı ve sayılı durumları ifade ettiğini, aynı Kanunun 48. maddesi gereğince sorumluluk nedenlerinin delillerinin açıkça bildirilmesi gerektiği hâlde davacının ispata yarayacak yeterli delil sunamadığı, şartları oluşmayan konusu olamayan davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
Özel Daire Kararı:
7. Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin 16.09.2014 tarihli ve 2013/112 E., 2014/70 K. sayılı kararı ile;
“…DAVA: Dava dilekçesinde ve yargılama aşamasında sunulan 05/09/2014 havale tarihli açıklama dilekçesinde, ihbar olunan hakim tarafından dava dışı icra müdürüne hitaben düzenlenen 20/08/2010 günlü yazıda, icra müdürü hakkındaki şikayet dilekçelerindeki hususların soyut iddialar niteliğinde olduğunun belirtilmesi; davacı tarafından vekil sıfatıyla takip edilen ve müştekisi … olan dosyanın düşürülmesine karar verilmesi; davacının vekil sıfatıyla yer aldığı ve… hakkındaki dava dosyasında cezanın usulsüz olarak kaldırılması ve yine davacının vekil olarak yer aldığı …hakkındaki takip dosyası ile ilgili olarak: “İcra müdürü re’sen hacze gelir” sözlerinin sarfedilmesi nedenleriyle hakimin hukuken sorumlu olduğu ileri sürülmüş ve toplam 7.001,00-TL manevi tazminat isteminde bulunulmuştur.
CEVAP: Cevap dilekçesinde, dava şartlarının ve sorumluluk koşullarının oluşmadığı savunulmuştur.
GEREKÇE: Dava, hakimlerin hukuki sorumluluğuna dayalı olarak maddi tazminat istemine ilişkindir.
Hâkimlerin yargısal faaliyetleri nedeniyle sorumlulukları, HMK’nun 46-49. maddelerinde düzenlenmiş bulunmaktadır. Yasa’da da gösterilen sorumluluk nedenleri, örnek niteliğinde olmayıp; sınırlı ve sayılı durumları ifade etmektedir.
Somut olayda, sorumluluğa dayanak yapılan olgular; disiplin amiri sıfatıyla icra müdürüne hitaben yazılan yazı ile yargısal faaliyetlere dayanmaktadır.
Tazminat istemi, yasa yolları düzenlenmiş bulunan yargısal kararlara ve idari işleme ilişkindir.Bu işlem ve kararlara karşı yasa yolları açık bulunmaktadır. Sınırlı ve sayılı hukuki sorumluluk nedenlerinden hiç birisi mevcut değildir. Şu durumda, davanın reddine karar verilmesi gerekir.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 49. maddesi uyarınca, davanın esastan reddi halinde disiplin para cezasının takdir edilerek hüküm altına alınması gerekir. Bu konuda, para cezasında yeniden değerleme oranında yapılması gereken arttırım miktarı ile dava konusu olayın gelişim biçimi ve dosyaya yansıyan olgular göz önünde tutulmuştur.
HÜKÜM: Yukarıda açıklanan gerekçelerle;
1-Davanın REDDİNE,
2-Takdiren 650,00.-TL disiplin para cezasının davacıdan alınarak Hazine’ye gelir kaydedilmesine,
3-Davanın reddi nedeniyle alınması gereken 25,20.-TL maktu karar ve ilam harcının peşin alınan 104,00.-TL’den düşümü ile kalan 78,80.-TL’nin istek halinde davacıya iadesine,
4-Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Ücret Tarifesi uyarınca davalı yararına takdir edilen 3.000,00.-TL maktu avukatlık ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,
5-Yargılama giderlerinin davacı üzerinde bırakılmasına,…” karar verilmiştir.
Kararın Temyizi:
8. Özel Daire kararı süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
II. GEREKÇE
9. Dava, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (HMK) 46. maddesine dayalı tazminat istemine ilişkindir.
10. HMK’nın 46. maddesinde sorumluluk nedenleri sınırlı olarak sayılmıştır. HMK’nın 46. maddesinde “(1) Hâkimlerin yargılama faaliyetinden dolayı aşağıdaki sebeplere dayanılarak Devlet aleyhine tazminat davası açılabilir:
a) Kayırma veya taraf tutma yahut taraflardan birine olan kin veya düşmanlık sebebiyle hukuka aykırı bir hüküm veya karar verilmiş olması.
b) Sağlanan veya vaat edilen bir menfaat sebebiyle kanuna aykırı bir hüküm veya karar verilmiş olması.
c) Farklı bir anlam yüklenemeyecek kadar açık ve kesin bir kanun hükmüne aykırı karar veya hüküm verilmiş olması.
ç) Duruşma tutanağında mevcut olmayan bir sebebe dayanılarak hüküm verilmiş olması.
d) Duruşma tutanakları ile hüküm veya kararların değiştirilmiş yahut tahrif edilmiş veya söylenmeyen bir sözün hüküm ya da karara etkili olacak şekilde söylenmiş gibi gösterilmiş ve buna dayanılarak hüküm verilmiş olması.
e) Hakkın yerine getirilmesinden kaçınılmış olması.” düzenlemesi bulunmaktadır.
11. Somut olayda HMK’nın 46. maddesinde sınırlı sayıda belirtilen sorumluluk sebeplerinden hiçbiri bulunmadığından ve hâkimlerin yargılama faaliyetinden dolayı tazminat şartları oluşmadığından Özel Dairece davanın reddine karar verilmesi yerindedir.
12. Hâl böyle olunca, yapılan açıklamalara, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bilgi ve belgelere, daire kararında açıklanan gerektirici nedenlere, delillerin değerlendirilmesinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre, usul ve yasaya uygun olduğu tespit edilen Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin ilk derece mahkemesi sıfatıyla verdiği kararın onanması gerekir.
III. SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle;
Davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile Yargıtay 4. Hukuk Dairesinin ilk derece mahkemesi sıfatıyla verdiği kararın ONANMASINA,
Harç peşin alındığından harç alınmasına yer olmadığına, 20.05.2021 tarihinde oy birliği ile kesin olarak karar verildi.