YARGITAY KARARI
DAİRE : Hukuk Genel Kurulu
ESAS NO : 2011/167
KARAR NO : 2011/302
KARAR TARİHİ : 11.05.2011

MAHKEMESİ : Ankara 11.Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 15.09.2009
NUMARASI :2009/259 -346
Taraflar arasındaki davadan dolayı, bozma üzerine direnme yoluyla, Ankara 11.Asliye Hukuk Mahkemesinden verilen 15.09.2009 gün ve 2009/259 E-346 K. sayılı kararın onanmasını kapsayan ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’ndan çıkan 28.04.2010 gün, 2010/15-193-235 Esas, Karar sayılı ilamın, karar düzeltilmesi yoluyla incelenmesi davacılar vekili tarafından verilen dilekçe ile istenilmiştir.
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulu’nca dilekçe, düzeltilmesi istenen ilam ve dosyadaki ilgili bütün kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava, tapu kaydındaki şerhin terkini istemine ilişkindir.
Davacı arsa sahipleri ile davalı yüklenici arasında noterde 10.01.1995 tarihli “Düzenleme Şeklinde Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi ve Satış Vaadi Senedi” başlıklı sözleşme ile yine noterde 27.09.1995 tarihli “Düzenleme Şeklinde Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi” başlıklı sözleşmeyi imzalamışlardır. Anılan sözleşmelerin kapsamlarının doğruluğu tarafların kabulündedir. 27.09.1995 tarihli “Düzenleme Şeklinde Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi” başlıklı sözleşme tapuya şerh edilmiştir. Ancak davacılar tarafından 31.05.2006 tarihinde Ankara …Noterliği aracılığıyla gönderilen ve davalı tarafa 01.06.2006 tarihinde tebliğ olunan ihtarname ile sözleşmelerin fesih edildiği bildirilmiştir.
Davacılar; taşınmazın bulunduğu yerden imar geçmediği için inşaat yapımının imkânsız olduğunu ve bu imkânsızlık halen devam ettiğinden, BK.nun 20. maddesi uyarınca sözleşmenin batıl olduğunu, bir an için sözleşme geçerli olsa dahi 11 yılı aşkın sürede işlemin tamamlanamamış olması nedeni ile yanlar arasındaki sözleşmelerin fesih olunduğunu, bu durumda tapudaki şerhin dayanağının kalmadığını, 234 nolu parseldeki şerhin silinmesine karar verilmesini talep ve dava etmişlerdir.
Mahkemece, sözleşmenin BK.nun 149.maddesi uyarınca taliki şarta bağlı bir sözleşme olduğu, BK.nun 150.maddesi uyarınca şart tahakkuk edinceye kadar borçlunun borcu layıkıyla edasına mani olacak her nevi tasarruftan kaçınmak zorunda olduğu, bu nedenle sözleşmenin feshi ve tapudaki şerhin kaldırılmasının BK.nun 150.maddesinde aykırılık teşkil edeceği, sözleşmenin imkânsızlığının da söz konusu olmadığı gerekçeleriyle davanın reddine karar verilmiştir.
Davacılar vekilin temyizi üzerine Özel Dairece, sözleşmenin 9.maddesine göre taraftar arasında imzalanan sözleşmelerin “arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi” olmadığı, “arsa payı karşılığı inşaat sözleşmesi yapma vaadi” niteliğinde birer “ön sözleşme” olduğu, bu nedenle taraflardan birinin sözleşmeyi tek yanlı feshedebileceğine işaret edilerek davanın kabulü yerine reddinin doğru olmadığı gerekçesiyle karar bozulmuştur.
Yerel Mahkemece, önceki gerekçeler tekrarlanarak ve genişletilerek direnme kararı verilmiştir.
Davacılar vekilinin temyizi üzerine, Hukuk Genel Kurulu’nca, taraflar arasında düzenlenen sözleşmeler birer ön sözleşme olsa da, kendileri de başlı başına karşılıklı edimleri içeren sözleşme özelliği gösterdiklerinden ve asıl sözleşmenin şartlarına bağlı olduklarından, BK.nun 106.maddesinde aranan şartlara uyulmadan fesih edilemeyeceği ve bir tarafın karşı koyması halinde bu tür ön sözleşmelerin feshi için de mahkeme hükmü gerekeceği gerekçesi ile direnme kararının onanmasına karar verilmiştir.
Davacılar vekili, Hukuk Genel Kurulu kararına karşı karar düzeltme isteminde bulunmuş; dava devam ederken müvekkillerinin başvurusu üzerine tapu kaydı üzerindeki şerhin kaldırıldığını, davanın konusunun kalmadığını ileri sürerek onama kararının kaldırılarak kararın bozulmasını istemiştir.
Hukuk Genel Kurulunun 20.10.2010 gün ve 2010/15-484 E.2010/528 K. sayılı ilamıyla dosya mahalline geri çevrilmiş; tapu kaydındaki dava konusu 27.09.1995 tarihli Düzenleme Şeklinde Satış Vaadi ve Kat Karşılığı İnşaat Sözleşmesi ile ilgili şerhin kaldırılmasına ilişkin belgeler ile dava konusu Ankara Yenimahalle Alacaatlı köyü 234 (ifraz ile 834 ve 835) parselin ilk tesisinden itibarın tüm tedavülleri ile birlikte tapu kaydı istenmiştir.
Hukuk Genel Kurulu’ndaki karar düzeltme görüşmesi sırasında işin esasına geçilmeden, önce gelen kayıtlar incelenmiş ve eldeki davaya etkisi tartışılmıştır.
Sonuç itibariyle; tapu kaydı kapsamına göre, dava konusu parseller üzerine konulan satış vaadi şerhinin 26.02.2007 tarihinde terkin edildiğinin anlaşılması karşısında, davanın konusuz kaldığının kabulü ile Hukuk Genel Kurulunun onama kararının kaldırılması ve yerel mahkemece bu yeni duruma göre karar verilmek üzere direnme kararının salt bu nedenle bozulması gerekmiştir.
S O N U Ç : Yukarıda açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin karar düzeltme isteminin kabulü ile; Hukuk Genel Kurulu’nun onamaya ilişkin 28.04.2010 gün, 2010/15-193-235 esas, karar sayılı kararının KALDIRILMASINA; yeni duruma göre karar verilmek üzere yerel mahkeme kararının BOZULMASINA, 11.05.2011 gününde oybirliği ile karar verildi.