YARGITAY KARARI
DAİRE : Hukuk Genel Kurulu
ESAS NO : 2009/214
KARAR NO : 2009/284
KARAR TARİHİ : 24.06.2009
MAHKEMESİ : Ankara 10.İş Mahkemesi
TARİHİ : 30.01.2009
NUMARASI : 2008/723 E-2009/20 K.
Taraflar arasındaki “Sendikal Tespit” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Ankara 10.İş Mahkemesince davanın reddine dair verilen 03.06.2008 gün ve 2007/932 E-2008/342 K. sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 9.Hukuk Dairesinin 17.07.2008 gün ve 2008/25559-20503 sayılı ilamı ile; (…Dava, işletme toplu iş sözleşmesi kapsamındaki işyerlerinden birinin çoğunluk başvurusundan sonra ancak yetki belgesi alınmadan önce başka bir işverene devri durumunda yetki belgesinin geçerli olup olamayacağı ve bu nedenle ilgili makamın yetki belgesinin hükümsüz kaldığından bahisle buna dayanan Resmi Arabuluculuk işlemlerinin başlatılmadığına ilişkin ilgili makam Bölge Çalışma Müdürlüğü işlemlerinin iptaline ilişkindir.
Davacı, sendika ..Çimento A.Ş.’ne işletmekte olduğu Kükürtlü ve Balkaya Kömür İşletmelerinin çoğunluk başvurusu yaptıklarını, bunun üzerine Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından olumlu yetki tespiti yapıldığını, işverenin itirazı üzerine yetkinin yargı sürecinden geçerek kesinleştiği ve 15.8.2007 tarih ve 25511-36692 sayılı yetki belgesi verildiğini, ancak yetki belgesinin kapsamında olan Kükürtlü Kömür İşlemesinin 2.3.2004 tarihinde kapatıldığı, Balkaya Kömür İşletmesinin de 12.7.2004 tarihinde tasfiye edilerek faaliyetine son verildiği, daha sonra …Madencilik ve Petrol Ürünleri A.Ş. tarafından devir alınarak işletilmeye başlandığı, bunun üzerine kendilerinin yeni işverene 23.8.2007 tarihinde toplu görüşme çağrısında bulunduklarını, adı geçen işverenin söz konusu işletmeyi devir almadıklarını satın aldıklarını bu nedenle yetki belgesinin hükümsüz kaldığı yönündeki itirazının bulunduğunu, bunun üzerine Erzurum Bölge Çalışma Müdürlüğü’nün 15.8.2007 tarih ve 25511—36692 sayılı yetki belgesi istinaden yapılmak istenen toplu görüşmeler Oltu Kömür Madencilik ve Petrol Ürünleri A.Ş.’nin taraf olmadığından yetki belgesinin hükümsüz kaldığını ve bu nedenle Resmi Arabuluculuk işlemlerinin başlatılmadığının bildirildiğini, bunun 2822 sayılı yasanın 8, 21 ve 22 maddeleri maddelerine aykırı olduğunu belirterek, yetki belgesinin hükümsüz kalmadığının tespitine ve Bölge Çalışma Müdürlüğü işlemlerinin iptaline karar verilmesini talep etmiştir
Davalı Bakanlık davanın süresinde açılmadığını, .. Çimento A.Ş. tarafından işletilmekte olan Balkaya Kömür İşletmesi için davacı sendikaya işletme düzeyinde yetki belgesi verildiğini, ancak bu işyerinin ruhsatının işveren tarafından 12.5.2004 tarihinde Türkiye Kömür İşletmelerine iade edildiğini, 8.7.2004 tarihinde işletme ruhsatının … Madencilik ve Petrol Ürünleri A.Ş ‘ne devredildiği, bu şirketin 16.7.2004 tarihinde işçi çalıştırmaya başladığını, anılan şirketin toplu görüşmelerde taraf olmaması nedeni ile bu işyeri için sendikaya verilen yetki belgesinin hükümsüz kaldığını, bu durumun taraflara bildirildiğini, yapılan işlemlerin doğru olduğunu savunarak davanın reddine istemiştir.
Mahkemece devir işleminin yetki belgesinin verilmesinden önce yapılmış olması nedeniyle 2822 sayılı Yasanın 8.maddesinin olaya uygulanma imkânı bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Davacı sendika, işyeri ile ilgili olarak çoğunluk başvuru tarihinden sonraki işveren değişikliklerinin 2822 sayılı yasanın 8.maddesi gereğince yeni işvereni bağlayacağını belirterek kararın bozulmasını istemiştir.
2822 Sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu’nun 8. maddesine göre işletme kapsamında olan işyerinin ne şekilde olursa olsun niteliği değişmeksizin bir başka işverene devri durumunda toplu iş sözleşmesinin geçersizliği söz konusu olamayacağı gibi sendikanın yetkisini de ortadan kaldırmaz. Bu durum işyeri veya işletme için işçi sendikası tarafından çoğunluk yetki başvurundan bulunulmasından itibaren toplu iş sözleşmesi imzalanıncaya geçen süre içindeki işyeri devrinde de devir alan işveren tarafından söz konusu işyerinin niteliği değiştirilmeksizin işletilmesi veya başka yere taşınması halinde de geçerlidir. Diğer bir deyişle yetki prosedürü süresinde işyerin devri o işyeri için toplu iş sözleşmesi yapılmasını engelleyemez. Her halde işçi sendikasının yetki başvurusundan sonra olumlu sonuçlanan yetki belgesi işyerini devir alan işvereni bağlar. İşyerinin başka bir işverene devredilmesi yetki belgesini hükümsüz hale getirmez.
Diğer davacı sendika, Balkaya Kömür İşletmesi için …Madencilik ve Petrol Ürünleri A.Ş.ile yapılmak istenen toplu görüşmelerin devam etmesi için 25.9.2007 tarihinde resmi listeden arabulucu tayini için ilgi makam olan Erzurum Bölge Çalışma Müdürlüğü’ne başvurmuştur. Bunun üzerine müdürlük 5.10.2007 tarih ve 9921 sayılı yazı ile …Madencilik ve Petrol Ürünleri A.Ş. yapılmak istenen toplu görüşmelerde taraf olmadığı gerekçesiyle yetki belgesinin hükümsüz kaldığından söz ederek resmi arabuluculuk işlemlerinin başlatılmadığı bildirilmiştir. 2822 sayılı Kanunun 22. maddesi incelendiğinde, resmi arabuluculuk işlemlerini yapacak ilgili makamın işlemleri başlatmaması hali düzenlenmemiştir. Taraflardan birinin talep etmesi durumunda veya taraflar anlaşamadıkları takdirde resmi listeden bir arabulucuya en az birinin huzurunda ad çekmek suretiyle tespit etmesi gerekir. Hatta belli koşulların gerçekleşmesi halinde başvuru üzerine veya re’sen yetkili mahkemeye başvurarak mahkemece de resmi listeden arabulucu tayinine talep etmekle görevlidir. Sonuç itibarıyla yasal bir yetkisi olmadığı halde resmi arabuluculuk işlemlerinin başlatılmadığına ilişkin Erzurum Bölge Çalışma Müdürlüğü’nün 5.10.2007 tarih ve 9921 sayılı yazısının iptali gerekir iken bu talebin reddine karar verilmesi usul ve yasaya aykırıdır…) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
TEMYİZ EDEN : Davacı vekili
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kâğıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre, Hukuk Genel Kurulu’nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken,önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır.Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.
S O N U Ç : Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının Özel Daire bozma kararında açıklanan nedenlerden dolayı HUMK.nun 429.maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine, 24.06.2009 gününde oybirliğiyle karar verildi.