YARGITAY KARARI
DAİRE : Hukuk Genel Kurulu
ESAS NO : 2007/851
KARAR NO : 2007/855
KARAR TARİHİ : 14.11.2007
MAHKEMESİ : İstanbul 1.Fikrî ve Sınaî Haklar Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 02/02/2006
NUMARASI : 2005/321-2006/19
Taraflar arasındaki “ Tasarım Tescillerinin Hükümsüzlüğü” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda;İstanbul 1. Fikri ve Sınai Haklar Hukuk Mahkemesince asıl davanın kısmen kabul, birleşen davanın reddine dair verilen 04.03.2004 gün ve 2003/281 E.,2004/92 K. sayılı kararın incelenmesi davalı-karşı davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 11.Hukuk Dairesinin 12.04.2005 gün ve 2004/5638 E.,2005/3581 K. sayılı ilamı ile; (…Davacı vekili, müvekkilinin terlik imalatı, ihracatı, ticareti ile iştigal etmekte olup, terlik piyasasında haklı üne sahip olduğunu, imal ettiği ürünlerde kullanılmak üzere 31.10.2001 tarihli Endüstriyel Tasarım Tescil Belgesi aldığını, Fatex markasının da 05.04.1999 tarihinde davacı adına tescil edildiğini, davalı tarafın “kendi ürünlerini taklit ettiği” iddiası ile müvekkili hakkında iki kez şikayette bulunması üzerine müvekkili ürünlerinin toplatıldığını ve açılan ceza davalarının derdest olduğunu, oysa ki davalı adına tescilli tasarımın yenilik vasfı bulunmadığını ileri sürerek, davalı adına tescilli 1722 ve 4852 nolu Endüstriyel Tasarım tescillerinin hükümsüzlüğü ile terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı-karşı davacı vekili, davacı ürünlerinin bire bir müvekkili adına tescilli tasarımların taklidi olduğunu, müvekkilince yapılan şikayet üzerine davacı ürünlerinin 17.10.2001 tarihinde toplatılmasından sonra davacının 30.10.2001 tarihinde tescil başvurusunda bulunmasının cezadan kurtulmaya yönelik olduğunu belirterek, müvekkili hakkında açılan asıl davanın reddine, karşı dava olarak da 200102238 nolu tasarımın hükümsüzlüğü ile terkinine, hükmün ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Mahkemece bilirkişi raporu ve dosya kapsamına göre, davalının (karşı davacının) 1722 sayılı endüstriyel tasarımında yer alan 1,2,3 ve 4 nolu tasarımların özgün olmayıp, yenilik ve ayırt edici nitelikleri bulunmadığı ve bunların hükümsüzlüğünün istenebileceği, davacının (karşı davalının) 2238 nolu endüstriyel tasarımın tesciline konu ürünlerin, davalının (karşı davacının) ürünlerine ve tasarım hakkına tecavüz teşkil ettiğinin ileri sürülmeyeceği, aralarında farklılıklar bulunduğu gerekçesiyle, asıl davada 001722 nolu endüstriyel tasarımın konusu olan tasarımlardan 31 nolu tasarım ve 004852 nolu tasarımın konusu ürünlerden 1,2,3 ve 4 nolu tasarımların hükümsüzlüğüne ve terkinine, diğer talepler ile karşı davanın reddine karar verilmiştir.
Karar, davalı (karşı davacı) vekilince temyiz edilmiştir.
1-Dava dosyası içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davalı(karşı davacı) vekilinin aşağıdaki bent dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davacı vekili, davalı taraf adına tescilli endüstriyel tasarımların yenilik ve ayırt edicilik vasfı bulunmadığını iddia ederek, hükümsüzlüğünün tespitine karar verilmesini istemiştir. Davalı vekili de, süresinde açtığı karşı davada, davacı(karşı davalı) adına tescilli 2238 numaralı endüstriyel tasarımın karşı davacı adına tescilli 1722 numaralı çoklu tasarımın 31 numaralı tasarımına benzer olduğu ileri sürerek, karşı davalı adına tescilli 2238 numaralı tasarımın hükümsüz olduğunun tespitine karar verilmesini istemiştir. Her ne kadar karşı davacı, karşı davalı adına tescilli tasarımın “yenilik ve ayırt edicilik vasfı” olmadığını açıkça ifade etmemiş ise de, “kendi tasarımına benzerlik” iddiasının, “yenilik ve ayırt edicilik vasfı bulunmadığı” iddiasını da içerdiğinin kabulü gerekir.
Bir endüstriyel tasarımın tescil edilebilmesi için, 554 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5, 6 ve 7 nci madde hükümleri uyarınca, o tasarımın yeni ve dünyanın herhangi bir yerinde daha önce kamuya sunulmamış olması gerekir. Aynı Kararnamenin “Korumanın Kapsamının Belirlenmesi” başlığını taşıyan 11 nci maddesinde de bir tasarımın koruma kapsamı belirlenirken, 7 nci maddeye uygun olarak o tasarımın bilgilenmiş kullanıcı üzerine yarattığı genel izlenimle bariz bir benzerlik gösteren bütün tasarımların dikkate alınacağı gibi, kıyaslanan tasarımların farklılıklarından çok, ortak özelliklerine ağırlık verilir.
Mahkemece bilirkişi incelemesi yaptırılmış ise de, yapılan inceleme davalının(karşı davacının) savunmalarını karşılar nitelikte olmayıp, hüküm vermeye yeterli değildir. 15.10.2003 tarihli bilirkişi kurulu raporunda, davalı tasarımının yenilik ve ayırt edicilik unsurunu taşıyıp taşımadığı yönünde inceleme yapılmış ise de, davacı(karşı davalı) adına tescilli 2238 numaralı tasarımın 554 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5,6,7 ve 11.maddelerine göre incelenmediği anlaşılmaktadır. Ayrıca, bu dava ile eş zamanlı olarak devam eden ceza davasında alınan 08.10.2002 ve 01.09.2003 tarihli bilirkişi raporlarında, mahkemece terkinine karar verilen davalı(karşı davacı) adına tescilli 1722 numaralı çoklu tasarımın 31 numaralı tasarımına konu ürün ile davacı(karşı davalı) adına tescilli 2238 numaralı endüstriyel tasarımına konu ürünün benzer olduğu belirtilmiş olmasına göre, raporlar arasında çelişki de bulunmaktadır.
O halde mahkemece, içerisinde hukukçu ve tasarım uzmanının bulunduğu yeni bir bilirkişi kurulu vasıtasıyla, davacı(karşı davalı) adına tescilli tasarımın, davalı(karşı davacı) adına tescilli tasarıma benzer olup olmadığı, başka bir ifade ile, davacı(karşı davalı) tasarımının yenilik ve ayırt edicilik vasfının bulunup bulunmadığının belirlenmesi gerekirken, eksik incelemeye dayalı olarak yazılı olduğu şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir…) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
TEMYİZ EDEN: Davalı-karşı davacı vekili
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulu’nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Davacı-karşı davalı vekili , davalı adına tescilli tasarımların yenilik vasfı bulunmadığını, davalının tasarım tescilinden önce yurtdışında ve yurt içinde kamuya sunulmuş olduğunu ileri sürerek, davalı adına tescilli 1722 ve 4852 nolu Endüstriyel Tasarım tescillerinin hükümsüzlüğü ile terkinine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı-karşı davacı vekili, davacı ürünlerinin bire bir davalı-karşı davacı adına tescilli tasarımların taklidi olduğunu ileri sürerek asıl davanın reddine, karşı dava olarak da davacı-karşı davalı adına tescilli 2238 nolu tasarımın hükümsüzlüğü ile terkinine, hükmün ilanına karar verilmesini talep ve dava etmiştir.Yerel Mahkeme, bilirkişi raporunda ulaşılan sonucu yerinde bularak asıl davanın kısmen kabulü ile davalının 001722 nolu endüstriyel tasarımın konusu olan tasarımlardan “31”nolu tasarımın ve 004852 nolu endüstriyel tasarımın konusu ürünlerden “1,2,3 ve 4 “ nolu ürün tasarımlarının yenilik ve ayırt edicilik özelliklerinin bulunmadığı anlaşılmakla bu tasarımların hükümsüzlüğüne ve terkinine, diğer davalı tasarımları ile ilgili taleplerin reddine, karşı dava yönünden davanın reddine karar vermiştir.Özel Daire, yukarıda açıklanan nedenlerle kararı bozmuştur.Yerel mahkeme, önceki kararında direndiğini açıklamakla birlikte, direnme kararının gerekçe kısmında ilk kararından farklı olarak tasarımın yeni ve ayırt edici olup olmadığını incelemiş sonucuna göre hüküm kurmuştur.Bu durumda yeni bir hüküm söz konusu olup, mahkemece yapılan değerlendirme Özel Dairece incelenmemiştir. Hal böyle olunca kurulan bu yeni hükmün incelenmesi için Özel Daireye gönderilmesi gerekir.
SONUÇ : Davalı-karşı davacı vekilinin kurulan yeni hükme ilişkin temyiz nedenlerinin incelenmesi için dosyanın Yargıtay 11.HUKUK DAİRESİNE gönderilmesine 14.11.2007 gününde oybirliği ile karar verildi.