YARGITAY KARARI
DAİRE : Hukuk Genel Kurulu
ESAS NO : 2007/808
KARAR NO : 2007/827
KARAR TARİHİ : 07.11.2007
MAHKEMESİ : İzmir 7. Asliye Hukuk Mahkemesi
TARİHİ : 31/05/2007
NUMARASI : 2007/106-2007/163
Taraflar arasındaki “Kamulaştırmasız el koyma nedeniyle tazminat” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İzmir Asliye 7. Hukuk Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 21.02.2006 gün ve 2005/1 E- 2006/35 K. sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 5.Hukuk Dairesinin 06.02.2007 gün ve 2006/14912-2007/1130 sayılı ilamı ile; (…Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkin olup, mahkemece davanın kabulüne dair verilen karar Dairemizce Onanmıştır.
Yapılan incelemede; dava konusu taşınmazın kısmen el atılarak yol, kaldırım ve refüj alanı haline getirilen bölümünün ana arter olmayan 419/2 sokak içerisinde kaldığı ve davalı İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığının sorumluluğunda olmadığı anlaşılmıştır.
Bu nedenle, davalı idarenin karar düzeltme isteminin kabulüne, Dairemizin 29.06.2006 tarih
ve 2006/5261-8129 sayılı Onama kararının kaldırılmasına karar verildikten sonra bu kez yapılan incelemede;
Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiş, hüküm taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Arsa niteliğindeki taşınmaza emsal inceleme ve karşılaştırması yapılarak değer biçilmesinde bir isabetsizlik görülmemiştir.
Bu nedenle davacılar vekilinin temyiz itirazları yerinde değildir. Davalı idare vekilinin temyizine gelince;
Dava konusu taşınmazın kısmen el atılarak yol, kaldırım ve refüj alanı haline getirilen bölümünün ana arter olmayan 419/2 sokak içerisinde kaldığı ve davalı İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığının sorumluluğunda olmadığı anlaşıldığından, davalı idare aleyhine açılan davanın husumet yokluğundan reddine karar verilmesi gerekirken, kabulüne karar verilmesi,
Doğru görülmemiştir…) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle yeniden yapılan yargılama sonunda; mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
TEMYİZ EDEN : Davalı vekili
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulu’nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava, kamulaştırmasız el atılan taşınmaz bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
Davacılar vekili; müvekkillerinin murisi İ.. K.’ın kayden paydaşı bulunduğu Buca ilçesi, …mahallesi, 562 ada, 684 parsel sayılı taşınmaza davalı İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından kısmen yol yapılmak suretiyle kamulaştırmasız el atıldığını ileri sürerek; dava ve ıslah dilekçelerinde toplam 111.217.368.706 TL kamulaştırmasız el koyma karşılığının dava tarihinden itibaren işleyecek faizi ile birlikte davalı idareden tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı vekili; dava konusu taşınmazda davalı idarenin asfaltlama, yol yapımı gibi çalışmalarda bulunmadığını, bu nedenle davanın öncelikle husumetten ve ayrıca esastan reddine karar verilmesini cevaben bildirmiştir.
Mahkemenin, yargılama sırasında alınan bilirkişi raporunu benimsemek suretiyle ve “dava konusu taşınmazın 419/2 sokak adı altında kullanılan 1218 m2′ lik bölümüne davalı İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından asfalt kaplama yapılarak yol, kaldırım ve refüj olarak düzenlenmek suretiyle kamulaştırmasız el atıldığının keşfen belirlendiği” gerekçesiyle “davanın kabulüne, 111.217,37 YTL tazminatın dava tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline, idarece el atılan 1218 metrekarelik bölümden davacılara ait hissenin tapuda yol olarak terkinine” dair verdiği karar, Özel Daire’ce yukarıda yazılı gerekçeyle bozulmuş; Yerel Mahkemece “dava dışı paydaşlardan Halil Kabakçı tarafından davalı Büyükşehir Belediye Başkanlığı aleyhine İzmir Asliye 10. Hukuk Mahkemesinin 2004/456 E. 2006/43 K. Sayılı dosyasında aynı nedenle açılan tazminat davasının kabulüne dair verilen hükmün derecattan geçerek kesinleştiği, o davada davalı Büyükşehir Belediyesinin pasif husumet ehliyeti kabul edilmekle beraber görülmekte olan davada kabul edilmemesinin usul hükümlerine aykırı düştüğü” gerekçesiyle direnme kararı verilmiştir.
Davacıların murisi İ.K.’ın 1631/4787 pay maliki olduğu, 4787 metrekare yüzölçümündeki 562 ada 684 parsel sayılı taşınmazın 1218 metrekarelik bölümüne yol, kaldırım ve refüj alanı haline getirilmek suretiyle kamulaştırmasız el konulduğu sabit olup; aynı taşınmazın bu davada yer almayan paydaşlarından H. K. tarafından davalı İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı aleyhine İzmir Asliye 10. Hukuk Mahkemesinin 2004/456 E. 2006/43 K. Sayılı dosyasında daha önce aynı nedenle açılıp kesinleşen tazminat davasında; yol, kaldırım ve refüj alanı haline getirilen 1218 metrekarelik bölümün davalı İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığının sorumluluğunda olduğu kabul edilerek, o davanın davacısının payına isabet eden kamulaştırmasız el koyma karşılığına hükmedilmiştir.
Görülmekte olan davada fen bilirkişi tarafından düzenlenen krokili raporda; 562 ada, 684 parsel sayılı taşınmazın mer’i imar planına göre takriben % 75 inin 30 ve 40 metrelik imar yollarına isabet ettiği, dava konusu edilen ve 419/2 sokak adı altında kullanılan 1218 metrekarelik bölümün davalı İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından asfalt kaplama yapılarak yol, beton kaplama yapılarak kaldırım ve refuj olarak düzenlendiği; bu davanın konusu olmayan 417 ve 419 sokak adı altında kullanılarak yol ve beton kaplama yapılan bölümlerin ise davalı İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığının sorumluluğunda bulunmadığı ifade edilmiştir.
Yine, davalı Buca Belediye Başkanlığınca; 562 ada 684 parsel sayılı taşınmazın imar planında yola isabet eden kısımların kamulaştırma haritalarının hazırlandığı ve kamulaştırma işlemlerinin Büyükşehir Belediyesince yapılacağı bildirilmiştir.
Tüm bu olgular birlikte değerlendirildiğinde; dava konusu taşınmazın 1218 metrekarelik bölümüne davalı İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığınca yol, kaldırım ve refüj alanı haline getirilmek suretiyle kamulaştırmasız el atıldığı kuşku ve duraksamadan uzaktır.
Hal böyle olunca; Yerel Mahkemenin, dava konusu taşınmaza davalı İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığınca kamulaştırmasız el atıldığı ve davalı idarenin pasif husumet ehliyetinin bulunduğuna dair direnme kararı yerinde olduğu gibi; Mahkemece, arsa niteliğindeki taşınmazın el koyma günündeki niteliğine göre dava tarihindeki bedelini emsal karşılaştırması sonucu tespit eden bilirkişi raporu esas alınmak suretiyle kamulaştırmasız el koyma karşılığına hükmedilmesi ve el atılan 1218 metrekarelik bölümdeki davacılar payının Türk Medeni Kanununun 999. maddesi uyarınca tapudan terkinine karar verilmesi usul ve yasaya uygundur. Bu nedenle direnme kararı onanmalıdır.
S O N U Ç : Davalı vekilinin temyiz itirazlarının reddi ile, direnme kararının yukarıda açıklanan nedenlerle ONANMASINA, aşağıda dökümü yazılı ( 5.924.90 YTL. ) bakiye temyiz ilam harcının temyiz edenden alınmasına, 07.11.2007 gününde oybirliği ile karar verildi