YARGITAY KARARI
DAİRE : Hukuk Genel Kurulu
ESAS NO : 2006/149
KARAR NO : 2006/86
KARAR TARİHİ : 22.03.2006
MAHKEMESİ : İzmir 4. İcra Mahkemesi
TARİHİ : 17/03/2005
NUMARASI : 2005/105-182
Taraflar arasındaki “şikayet” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; İzmir 4.İcra Hukuk Mahkemesince şikayetin kabulüne dair verilen 25.03.2004 gün ve 2004/69-120 sayılı kararın incelenmesi taraf vekilleri tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 12.Hukuk Dairesinin 16.09.2004 gün ve 14035-19388 sayılı ilamı ile; (“1-Alacaklı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
İpotek alacaklısı tarafından borçlu aleyhine başlatılan ipoteğin paraya çevrilmesi yoluna ilişkin takipteki alacağın bilahare A. T. na 17.2.1995 tarihinde temlik edildiği onun tarafından da 1.2.2001 tarihinde harç yatırılarak takibin yenilendiği borçluya yenileme talebinin 23.2.2001 tarihinde tebliğ edildiği temlik alacaklısının 13.2.2002 tarihinde ise satışa esas olmak üzere kıymet takdiri yapılmasının istendiği 27.2.2002 tarihinde kıymet takdirinin yapıldığı 13.2.2004 tarihinde de satış talebinde bulunulduğu anlaşılmaktadır.
Bu durum karşısında harç yatırılarak takibin yenilendiği 1.2.2001 tarihinden sonra 13.2.2002 tarihinde satış istendiği için İİK. nun 150/e-2 maddesi uyarınca satış isteminin süresinde yapıldığı anlaşılmakla mahkemece şikayetin reddi yerine kabulüne karar verilmesi doğru olmadığı gibi kabule göre de takibin düşmesi yerine haczin kaldırılması yönünde hüküm kurulması da isabetsizdir.
2-Bozma nedenine göre borçlu vekilinin temyiz itirazlarının reddine karar verilmesi uygun görülmüştür.”) gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
TEMYİZ EDEN : Alacaklı/karşı taraf
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
İstek, icra müdürlüğünün işlemini şikayete ilişkindir.
Şikayetçi/borçlu vekili 12.03.2004 tarihli şikayet dilekçesinde; İzmir 4. İcra Müdürlüğü’nün 2001/778 E. sayılı takip dosyasında yenileme tarihi olan 24.01.2001 tarihinden sonra 2 yıl içerisinde satış istenmediğini, icra memurunun 24.01.2003 tarihinde takibin düşmesine karar vermesi gerekirken dosyada işlemlere devam etmesinin İİK. 150/e hükmüne aykırı olduğunu, ifadeyle, “şikayet yoluyla ihale kararının iptalini ve dosyanın takipten düşürülmesini” istemiştir.
Mahkemece, evrak üzerinde yapılan inceleme sonunda şikayetin kabulüne karar verilmiş; taraf vekillerinin temyizi üzerine Özel Dairece alacaklı vekilinin temyiz isteminin kabulü ile bu karar “..süresinde satışa esas olmak üzere kıymet takdiri istendiği, yasal süre geçmeden satış talebinde bulunulduğu” gerekçesiyle bozulmuş; şikayetçinin temyiz istemlerinin ise reddine karar verilmiştir.
Mahkeme; kıymet takdirinin satış isteme anlamına gelmediği gerekçesiyle önceki kararda direnmiş; direnme hükmünü bu kez sadece karşı taraf/alacaklı vekili temyize getirmiştir.
Direnme yoluyla Hukuk Genel Kurulu önüne gelen uyuşmazlık;İpotek alacaklısı tarafından borçlu aleyhine başlatılan , daha sonra temlik alacaklısı/karşı tarafça harcı yatırılarak 01.02.2001 tarihinde yenilenen ve 23.02.2001 tarihinde bu işlem şikayetçi/borçluya tebliğ edilen ipoteğin paraya çevrilmesine ilişkin takipte, 13.2.2002 tarihli “satışa esas kıymet takdirinin yapılması” istemi ile buna dayanılarak yapılan 27.2.2002 tarihli kıymet takdirinin ve sonrasında 13.2.2004 tarihli satış talebinin varlığı karşısında İİK. nun 150/e-2 maddesi uyarınca süresinde yapılmış bir satış isteminin bulunup bulunmadığı,
Eş söyleyişle, alacaklının kıymet takdiri talebinde yer alan “satışa esas kıymet takdiri” ifadesinin satış isteminin varlığını kabule yeterli olup olmadığı, noktasındadır.
Öncelikle konuya ilişkin yasal düzenlemenin irdelenmesinde yarar vardır,
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun “paraya çevirme müddeti” başlıklı 150/e maddesinde aynen;
“Alacaklı, taşınır rehnin satışını ödeme veya icra emrinin tebliğinden itibaren nihayet bir sene içinde, taşınmaz rehnin satışını da aynı tarihten itibaren nihayet iki sene içinde isteyebilir.
Satış yukarıdaki fıkrada gösterilen müddetler içinde istenmez veya talep geri alınıp da bu müddetler içinde yenilenmezse takip düşer.
78 inci maddenin 2 nci fıkrası hükmü rehnin paraya çevrilmesi yoliyle takipte de kıyasen uygulanır.”
Hükmü yer almaktadır.
Madde metninde de açıkça ifade olunduğu üzere alacaklı, taşınmaz rehnin satışını ödeme veya icra emrinin tebliğinden itibaren “iki sene içinde” isteyebilir. Şayet bu sürede satış istenmezse veya talep istendiği halde geri alınıp ta bu süreler içinde yenilenmezse takip düşer. Kıymet takdirinin istenmesi –satışa esas olmak üzere ibaresiyle dahi olsa- veya kıymet takdirinin yapılmış olması satışın istenmesi anlamında düşünülemez. Satış isteminin varlığını kabul için bu konudaki açık talep yanında satış giderlerinin de yatırılması gerekir.
Somut olay bu ilkeler çerçevesinde incelendiğinde; alacaklının 01.02.2001 tarihinde takibi yenilediği, borçluya 23.02.2001 tarihinde buna ilişkin tebligatın yapıldığı, satış isteminin ise 13.2.2004 tarihinde gerçekleştirildiği belirgindir.
Şu durumda 23.02.2001 ile 13.02.2004 tarihleri arasında yasaca aranan iki yıldan fazla süre geçmiş; takip düşmüştür.
Açıklanan nedenlerle direnme kararı usul ve yasaya uygun olup, onanması gerekir.
S O N U Ç :Alacaklı/karşı tarafın temyiz itirazlarının reddi ile, direnme kararının yukarıda açıklanan nedenlerle ONANMASINA, gerekli temyiz ilam harcı peşin alındığından başkaca harç alınmasına mahal olmadığına, 22.03.2006 gününde oybirliği ile karar verildi.