YARGITAY KARARI
DAİRE : Hukuk Genel Kurulu
ESAS NO : 2005/629
KARAR NO : 2005/631
KARAR TARİHİ : 16.11.2005
Mahkemesi : Ankara 4.İş Mahkemesi
Günü : 08.09.2005
Sayısı : 2005/1189 E- 877 K.
Taraflar arasındaki “alacak” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Ankara 4.İş Mahkemesince davanın kısmen kabulüne dair verilen 30.12.2003 gün ve 2003/28 E. 1750 K. sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 9.Hukuk Dairesinin 06.07.2004 gün ve 2004/3776-17119 sayılı ilamı ile;
(…1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Fazla çalışma ücreti ile hafta tatili ücreti hesabı yönünden saat ücreti, günlük ücretin 7.5 saate bölünmesi suretiyle belirlenmiştir. Ne var ki, basın çalışanlarıyla ilgili 5953 sayılı yasanın ek madde 1. maddesi hükmüne göre gazetecilerin haftalık çalışma süresi 48 saat olarak öngörülmüş olup, bu durumda saat ücretinin günlük ücretin 8’e bölünmesi suretiyle tespiti gerekir. Mahkemece, bilirkişinin daha fazla olarak belirlediği saat ücreti üzerinden yaptığı hesabın kabulü suretiyle anılan isteklerle ilgili olarak hüküm kurulması hatalı olmuştur.
3-Davacının davalıya ait işyerinde çalıştığı 4 yıla yakın bir süre için fazla çalışma, hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil ücretleri yönünden hesaplama yapılmıştır. Mahkemece anılan isteklerle ilgili olarak talep edilen günlük yüzde beş fazlaya dair alacaktan % 60 oranında indirim yapılarak sonuca gidilmiştir. Asıl alacaklar yönünden %30 indirimden sonra yüzde beş fazlaya dair istek yönünden yapılan bu indirimin yeterli olduğu gerekçede açıklanmıştır. Ancak belirtmek gerekir ki, asıl alacaklardan yapılan indirim, bir işçinin bu kadar uzun bir süre içinde sürekli olarak belirtilen şekilde çalışmasının hayatın olağan akışına aykırı olması nedenine dayalı olarak gerçekleşmiştir. Bir başka anlatımla davacı işçinin yapmış olduğu çalışmaların ancak indirim yapıldığı şekilde gerçekleştiğinin kabulü anlamındadır. Bu nedenle asıl alacak yönünden yapılan indirimin, bu ücretlerin gününde ödenmemesi sebebiyle hesaplanan günlük yüzde beş fazlaya dair isteklerle bir ilgisi bulunmamaktadır. Dairemizin kararlılık kazanmış olan uygulamasına göre günlük yüzde beş fazlasına dair istekler yönünden yapılacak olan indirimde; gerçekleşen asıl alacak miktarı, ödeme bakımından gecikilen süreler, hesaplanan günlük yüzde beş fazlaya dair alacağın miktarı ve fesih tarihi ile dava tarihi arasında geçen süre gibi ölçütler dikkate alınarak sonuca gidilmelidir. Tarafların karşılıklı kusur durumları gözetilmeli ve bir tarafın zenginleşmesine veya diğer tarafın ödeme güçlüğüne düşmesine sebep olmayacak şekilde indirime gidilmelidir. Belirtmek gerekir ki, günlük yüzde beş fazlasıyla ödeme kuralı sebebiyle gününde ödenmeyen alacaklar için yıllık olarak % 1825 oranında fazlasıyla ödeme söz konusu olup, bu durum gününde ödenmeyen alacakların kısa süre içinde önemli meblağlara ulaşması sonucunu doğurur.
Somut olayda hesaplamada dikkate alınan süre yaklaşık 4 yıla yakındır ve asıl alacak miktarları gözetildiğinde hesaplanan ve yapılan indirime rağmen hüküm altına alınan yüzde beş fazlaya dair alacak yine de fahiş durumdadır. Mahkemece daha çok yüksek bir oranda indirime gidilerek anılan isteklerle ilgili bir karar verilmelidir…)
Gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
TEMYİZ EDEN :Davalı vekili
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Davalı Haber Ajansı vekilinin temyizi üzerine Özel daire, yukarıda,başlık bölümünde ayrıntısı açıklandığı üzere fazla çalışma ile hafta tatili ücreti hesabına esas alınan saat ücretinin hatalı belirlendiği ve hüküm altına alınan %5 fazla ödeme alacaklarından yeterli oranda indirim yapılmamış olduğu gerekçeleri ile hükmün bozulmasına karar verilmiş; mahkemece, saat ücretinin belirlenmesi yönünden yapılan bozma kararına uyulmasına, indirim oranı yönünden yapılan bozma gerekçesine ise direnilmesine karar verilmiştir.
1.Hükmün direnmeye ilişkin kısmı yönünden;
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere göre, Hukuk Genel Kurulu’nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken, önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırı bulunmuş, direnme kararının bu nedenle bozulması gerekmiştir.
2.Hükmün bozmaya uyularak oluşturulan kısmı yönünden;
Mahkemece, bozma ilamının saat ücretinin belirlenmesine yönelik 2.bendine uyularak karar verilmiştir. Bu nedenle, bozmaya uyularak verilen bu yeni hükme yönelik temyiz itirazlarının Özel Dairesince incelenmesi için dosyanın 9.Hukuk Dairesine gönderilmesi gerekir.
S O N U Ç : Davalı vekilinin;
1.Yukarıda (1) bentte irdelenen direnmeye ilişkin temyiz itirazlarının kabulü ile, direnme kararının yukarıda gösterilen nedenlerden dolayı H.U.M.K.nun 429.maddesi gereğince BOZULMASINA,
2.(2) bentte açıklanan yeni hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın YARGITAY 9.HUKUK DAİRESİNE GÖNDERİLMESİNE, 16.11.2005 gününde oybirliği ile karar verildi.