YARGITAY KARARI
DAİRE : Hukuk Genel Kurulu
ESAS NO : 2005/569
KARAR NO : 2005/601
KARAR TARİHİ : 26.10.2005
Mahkemesi : Adana 2.Asliye Hukuk Mahkemesi
Günü : 28.6.2005
Sayısı :195-315
Taraflar arasındaki “Tazminat” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Adana Asliye 2. Hukuk Mahkemesince davanın reddine dair verilen 10.12.2003 gün ve 2003/455-1152 sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 11. Hukuk Dairesinin 28.12.2004 gün ve 2004/3555-12984 sayılı ilamı ile;
(…Dava, Turistik Paket Sigorta Poliçesi’nden kaynaklanan rücuen tazminat istemine ilişkindir.
Uyuşmazlık, hasardan davalının sorumlu tutulup tutulmayacağı noktasında toplanmaktadır.
Mahkemece, haksız eylemden hareketle yazılı gerekçelerle, haksız eylemi bizzat gerçekleştirenlerin sorumlu olacağı sonucuna varılarak yazılı şekilde hüküm tesis edilmiştir.
Oysa, davacının sigortalısı ile davalı siyasi partinin Yüreğir ilçe teşkilatı arasında bir kira sözleşmesinin bulunduğu açıktır. Davacı sigortacı, halefiyet hükümlerine göre, hasarın tazmin edilmesini akde muhalefet hükümleri çerçevesinde talep edebileceğinin kabulü gerekir. Bu durumda, yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde, davaya konu hasardan davalının sorumluluğunun bulunduğunun kabulü ile sonucuna göre bir karar verilmek gerekirken yazılı ve yerinde olmayan gerekçelerle hüküm tesisi isabetli bulunmamıştır…)
Gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle,yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
TEMYİZ EDEN: Davacı vekili
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Dava, rücuen tazminat istemine ilişkindir.
A-DAVACI İSTEMİNİN ÖZETİ:
Davacı …Sigorta A.Ş.vekili, dava dışı ….. Madencilik ve Turizm. A.Ş tarafından işletilen …. Oteli’nin davacı şirketçe 14.12.2001 tarihli Poliçe ile sigorta edildiğini, 25.5.2002 tarihinde anılan otelin balo salonunda yapılan davalı Partinin Yüreğir İlçe Kongresi sırasında çıkan olaylar sonucunda salonda hasar meydana geldiğini; hasar bildirimi üzerine, ekspertiz raporuna istinaden, hasar bedelinin 16.7.2002 tarihinde sigortalıya ödendiğini; T.T.K. nun 1301. maddesi uyarınca, davacının bu ödemeyle sigortalıya halef olduğunu ileri sürerek, 4.895.946.600 TL. nin ödeme tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
B-DAVALI CEVABININ ÖZETİ:
Davalı (Yüreğir İlçe Başkanlığına İzafeten) Doğruyol Partisi Genel Başkanlığı vekili, 2820 sayılı Siyasi Partiler Kanununu 71. ve davalı Doğruyol Partisi Tüzüğü’nün 75. maddesi uyarınca husumetin davalı Partiye yöneltilemeyeceğini, sorumluluğun hasara uğrayan salonun kullanımına ilişkin sözleşmeyi yapan kişiler ile zararı verenlere ait olduğunu, istenilen tazminat miktarının da yöntemine uygun olarak saptanmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
C-YEREL MAHKEME KARARININ ÖZETİ:
Yerel Mahkeme, her ne kadar davacı sigorta şirketince sigortalanan oteldeki toplantı davalı Doğruyol Partisi Yüreğir ilçe teşkilatı tarafından organize edilmiş ise de, oraya gelen bir kısım şahısların çıkardıkları olay sonucunda oluşan zarardan, davalı Parti İlçe Teşkilatının ya da Genel Merkezinin sorumlu tutulamayacağı, oluşan zararın tazmininin, ancak anılan eylemleri gerçekleştiren kişilerden istenilebileceği, anılan otel ile toplantıyı düzenleyen Parti ilçe teşkilatı arasında, her türlü zarardan ve gelen konukların herhangi bir haksız eyleminden dolayı Partinin şartsız olarak sorumlu olacağına dair bir sözleşmenin de bulunmadığı, bu durumda husumetin davalı Partiye yöneltilemeyeceği gerekçesiyle davanın reddine karar vermiştir.
D-TEMYİZ EVRESİ, BOZMA VE DİRENME:
Davacı vekilince, temyiz edilen karar, Özel Dairece yukarıdaki gerekçeyle bozulmuş; Yerel Mahkeme, aşağıda “Gerekçe” bölümünde ayrıntıları belirtilen gerekçeyle önceki kararında direnmiş, direnme kararını davacı vekili temyiz etmiştir.
E-MADDİ OLAY:
Davacı …. Sigorta tarafından düzenlenen 14.12.2001 günlü “Turistik Paket Sigorta Poliçesi” ile, dava dışı …. Madencilik ve Turizm A.Ş. tarafından işletilen …. Oteli, 14.12.2002 tarihine kadar sigortalanmıştır. Davalı Partinin Adana/Yüreğir İlçe Teşkilatının 25.5.2002 tarihinde, … Oteli’nin balo salonunda İlçe Kongresini yaptığı ve çıkan olaylar sonucunda salondaki bazı malzemelerin hasar gördüğü, hasarın sigorta kapsamında bulunduğu, davacının dava dışı sigortalıya tazminat ödediği çekişmesizdir.
F-ÖN SORUN:
Hukuk Genel Kurulundaki görüşme sırasında, işin esasının incelenmesinden önce, direnme kararının gerçekte yeni hüküm niteliğinde olup olmadığı hususu bir ön sorun olarak değerlendirilmiştir.
Ön sorunun konusunu oluşturan olgu şudur: Yerel Mahkeme, yukarıda “Yerel Mahkeme Kararının Özeti” bölümünde açıklandığı üzere, Özel Dairenin bozmasına konu 10.12.2003 günlü önceki kararında, uyuşmazlığı salt haksız fiil kavramı çerçevesinde değerlendirerek, oluşan zarardan davalı Partinin sorumlu tutulamayacağı, zararın tazmininin ancak ona neden olan eylemleri gerçekleştiren kişilerden istenilebileceği sonucuna varmıştır.
Direnme kararında ise, bu kez, önceki gerekçeden tamamen farlı olarak, uyuşmazlık 2820 Sayılı Siyasi Partiler Kanununun 71. maddesi hükmü çerçevesinde bir değerlendirmeye tabi tutulmuş; toplantının yapıldığı otel tarafından gönderilen 22.10.2003 tarihli yazı cevabındaki “Davalı parti ile otel arasında bu toplantıyla ilgili yazılı bir sözleşmenin bulunmadığı, sadece fatura düzenlendiği’ yönündeki açıklama esas alınarak, söz konusu şifahi sözleşmenin 2820 S.K. nun 71. maddesine uygun olmadığı, bu konuda önceden davalı Siyasi Partinin Merkez Karar ve Yönetim Kurulunca herhangi bir yazılı yetki verilmemiş ve sözleşmenin sonradan bir kararla da onaylanmamış bulunması karşısında, anılan Kanunun amir hükmü uyarınca sorumluluğun sözleşmeyi yapan veya haksız fiili gerçekleştiren kişilere ait olduğu belirtilmiş; davalının zarardan sorumlu tutulamayacağı yönündeki sonuç, bu gerekçeye dayandırılmıştır.
G-ÖN SORUN DEĞERLENDİRMESİ:
Bu durumda, Yerel Mahkemenin, Hukuk Genel Kurulunca temyiz incelemesine tabi tutulan 28.6.2005 günlü kararı, gerçekte, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun 429/3. maddesi anlamında bir direnme kararı niteliğinde olmayıp, öncekinden tamamen farklı bir gerekçeye dayalı, yeni bir hükümdür. O nedenle, kararın temyizen incelenmesi görevi Yargıtay 11. Hukuk Dairesine aittir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenle, mahkemece tesis edilen yeni hükmün temyizen incelenmesi için dosyanın 11.Hukuk Dairesi’ne gönderilmesine, 26.10.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.