YARGITAY KARARI
DAİRE : Hukuk Genel Kurulu
ESAS NO : 2005/529
KARAR NO : 2005/605
KARAR TARİHİ : 26.10.2005
M a h k e m e s i : Muğla Asliye 1.Hukuk Mahkemesi
TARİH :18.02.2005
NUMARASI :947/58
Taraflar arasındaki davadan dolayı, bozma üzerine direnme yoluyla; Muğla Asliye 1.Hukuk Mahkemesinden verilen 18/2/2005 gün ve 2004/947 E. 2005/58 K.sayılı kararın bozulmasını kapsayan ve Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’ndan çıkan 11/5/2005 gün, 2005/1-273 Esas, 2005/332 Karar sayılı ilamın, karar düzeltilmesi yoluyla incelenmesi davacı vekili tarafından verilen dilekçe ile istenilmiş olmakla; Hukuk Genel Kurulu’nca dilekçe, düzeltilmesi istenen ilam ve dosyadaki ilgili bütün kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
ÖN SORUN VE DEĞERLENDİRMESİ:
Davacı vekili 05.09.2005 tarihli olarak Yargıtay Hukuk Genel Kurul Başkanlığına verdiği dilekçe de özetle; “Taraflarından Yargıtay 1.Hukuk Dairesi Başkan ve 7 üyesi aleyhine 17.06.2004 tarihinde yaptıkları şikayetin Yargıtay 1.Başkanlık Kurulu tarafından 18.11.2004 gün ve 3361 (145) sayılı karar ile reddedildiğini,
Aynı şekilde 31.05.2005 tarihli olarak yaptıkları şikayetinde 10.06.2005 gün ve 2262 sayılı karar ile reddedildiğini, 1.Hukuk Dairesi Başkan ve 7 Daire Üyesi aleyhine açtıkları 25.02.2005 gün ve 2005/1 Bidayet sayılı tazminat davasının, Hukuk Genel Kurulu’nun 23.03.2005 gün ve 2005/1-1 Bidayet sayılı kararı ile, aynı şekilde 31.05.2005 gün ve 2005/2 Bidayet sayılı tazminat davasının ise yine Hukuk Genel Kurulu’nun 22.06.2005 gün ve 2005/2-2 Bidayet sayılı kararları ile reddedildiğini, bu nedenlerle 1.Hukuk Dairesi Başkan ve Üyelerinin tüm bunlardan etkilenebileceğini, sonuçta birinin dahi etkilenmiş olması durumunda “tarafsızlığını yitirmiş ve önyargılı bir oy” olarak adaletin tam olarak tecellisine zarar vereceğini, bu durumun HUMK.’nun 29/5.maddesi (dava esnasında iki taraftan birisiyle davası veya aralarında düşmanlık bulunması) gereğince hakimleri red nedeni oluşturduğunu,
1.Hukuk Dairesinin vakıaların taraflarca getirilmesi ilkesine aykırı davranarak davalı yararına davaya re’sen yeni vakıalar getirdiğini, bu nedenle Yargıtay 1.Hukuk Dairesi’nin tarafsızlığını en geniş anlamda yitirdiğini, bu durumun ise HUMK.’nun 29/6.maddesi (umumiyetle hakimin bitaraflılığından şüpheyi mucip esbabı mucibe bulunması) gereğince hakimleri red nedeni oluşturduğunu” iddia ederek bu nedenlerle Yargıtay 1.Hukuk Dairesi Başkanı ve üyeleri “Orhan Uzgören, M.Yüksel Aydın, Yavuz Öztürk, Nihal Koyuncu, İbrahim Orakçıoğlu, A.Uğur Turan, Erdal Sanlı ve M.Emin Seçkin’in Hukuk Genel Kurulu’nun karar düzeltme toplantısına katılmamaları için 2797 sayılı Yargıtay Kanunu’nun 39/III’e gereğince reddettiğini bildirmiş olmakla, bu husus ön sorun olarak ele alınmıştır.
2797 sayılı Yargıtay Kanunu’nun 39. maddesi; “…Yargıtay daireleri ile kurulları oylamaya katılacakların tümünün hazır bulunması veya bu Kanunla belli edilen çoğunluğun meydana gelmesi halinde toplanır.
Dairelerin veya genel kurulların başkan ve üyeleri. Ret hususundaki istemler, reddedilen başkan veya üye katılmaksızın ilgili daire veya genel kurullarca incelenerek kesin karara bağlanır. Daire ve kurulların engelleyen toplu ret istemleri dinlenmez.”
7. maddesi ise; “Hukuk Genel Kurulu, hukuk dairelerinin başkan ve üyelerinden; Ceza Genel Kurulu, ceza dairelerinin başkan ve üyelerinden oluşur.
Hukuk ve Ceza Genel Kurullarının içtihadı birleştirme toplantılarında; bu kurullara bağlı dairelerin her birinin mevcudu beş itibar edilerek toplamının en az üçte ikisi kadar üyenin, diğer toplantılarında, işi görüşme konusu olan daireden beşten fazla üyenin katılmaması koşuluyla bu kurullara bağlı daire sayısının en az iki katı üyenin bulunması zorunludur.
Toplantılarda daire başkanlarının en az yarısından fazlasının ve başkanlarının katıldığı dairelerden bir, katılmadığı dairelerden iki üyenin bulunması zorunludur.” hükümlerini amirdir.
Dosyanın görüşüldüğü gün Yargıtay 1. Hukuk Dairesi’nden nöbetçi olan üyeler Yargıtay Kanunu’nun 39/3 maddesi hükmü gereği Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun red isteminin görüşüldüğü ön sorun müzakerelerine katılmamışlar, yerlerine Genel Kurul yedek üyesi listesinden sırası gelen 7.HD üyesi Tuncer Büyükkaymakçı ve Yargıtay 8.HD üyesi Yetkin Görbil katılmıştır.
Yukarıda açıklanan yasal mevzuata göre Hukuk Genel Kurulu’nun müzakerelerine her hukuk dairesinden başkan katılıyorsa bir başkan bir üye, katılmıyorsa iki üyenin katılması zorunludur. Davacı vekili tarafından 1. Hukuk Dairesinin başkanı ve üyelerinin tümü reddedilmiş olmakla uygulaması zorunlu olan bu hükmün uygulanması ve dolayısı ile Genel Kurulun toplanması olanaksız hale gelecek olduğundan, Genel Kurulda bir dairenin başkan ve tüm üyelerinin birlikte reddedilmesi halinin “toplu red” niteliğinde olduğu sonucuna varılmıştır.
Bilindiği üzere Daire ve Kurulların toplantılarını engelleyen toplu red istemleri dinlenmez. Hal böyle olunca; davacının isteminin toplu red niteliğinde olduğu konusunda duraksama bulunmadığından, red isteminin reddine oybirliği ile karar verilmiştir.
ESAS YÖNÜNDEN İNCELEME; Düzeltilmesi istenen Hukuk Genel Kurulu ilamında gösterilen gerektirici nedenlere göre, HUMK’nun 440. maddesinde yazılı sebeplerden hiç birisine dayanmayan ve yerinde olmayan karar düzetme isteğinin REDDİNE oyçokluğu ile,
Red istemi red edildiğinden HUMK’nun 36/4 maddesi gereğince takdiren 125.000.000 TL (125,00 YTL) para cezasının,
3506 sayılı Kanun’un 4. maddesinin b-1 fıkrası hükmüne göre takdiren 125.000.000 TL(125,00 YTL) para cezasının karar düzeltme isteyen davacıdan alınmasına, 26.10.2005 gününde karar verildi.