YARGITAY KARARI
DAİRE : Hukuk Genel Kurulu
ESAS NO : 2005/504
KARAR NO : 2005/543
KARAR TARİHİ : 28.09.2005
Mahkemesi : Gebze 3.Asliye Hukuk Mahkemesi
Günü : 11.03.2005
Sayısı : 2005/52 E- 96 K.
Taraflar arasındaki “kamulaştırma bedelinin tespiti ve tescil” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Gebze 3.Asliye Hukuk Mahkemesince davanın reddine dair verilen 25.06.2004 gün ve 2004/281 E. 411 K. sayılı kararın incelenmesi davacı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 5.Hukuk Dairesinin 23.11.2004 gün ve 2004/9141-11466 sayılı ilamı ile;
(…Dava, 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 10.maddesine dayanan kamulaştırma bedelinin tespiti ve kamulaştırılan taşınmazın davacı idare adına tescili istemine ilişkindir.
Mahkemece, davacı idarenin aktif husumet ehliyeti bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı idare vekilince temyiz edilmiştir.
4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanununun 5.maddesine göre O.S.B.kamu yararı gerekçesiyle adına kamulaştırma yapılabilen veya yaptırılabilen özel hukuk tüzel kişiliğidir. Kamu yararı kararı O.S.B. müteşebbis heyetinin başvurusu üzerine Bakanlıkça verilir. Arazinin mülkiyetinin edinilmesinde yapılan masraflar ile arazi bedelini ödeme yükümlülüğü O.S.B. tüzel kişiliğine aittir. Olayımızda davacı özel hukuk tüzel kişiliğinin başvurusu üzerine Bakanlıkça 10.02.2004 tarihinde kamu yararı kararı alınmıştır. Bu karar 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 6.maddesinin ikinci fıkrası uyarınca ayrıca onaya tabi değildir.
Söz konusu kamu yararı kararından sonra Bakanlık kamulaştırma işlemlerini tekemmül ettirmesi için ilgili tüzel kişiliğe göndermiş ve ilgili tüzel kişilik tarafından da 20.02.2004 tarihinde O.S.B. Yönetim Kurulunca kamulaştırma işlemlerinin yerine getirilmesi kararı alınmıştır. Bu karar 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu 6/son maddesi cümlesi gereğince yetkili icra organınca kamulaştırma işlemine başlandığını gösteren bir karardır. Daha sonra O.S.B.’ce 4650 sayılı Kanunla değişik 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 8.maddesinde yazılı işlemler tamamlanmış ve bu dava açılmıştır. Açıklanan nedenlerle davacı idarenin dava açma yetkisi ve aktif husumet ehliyeti mevcuttur.
Bu nedenle davanın esasına girilerek hüküm kurulması gerekirken, davacı idarenin aktif husumet ehliyeti bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi, doğru görülmemiştir…)
Gerekçesiyle bozularak dosya yerine geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonunda, mahkemece önceki kararda direnilmiştir.
TEMYİZ EDEN :Davacı vekili
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulu’nca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü;
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dosyadaki tutanak ve kanıtlara, bozma kararında açıklanan gerektirici nedenlere ve özellikle, 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu’nun 5’inci maddesinde; Organize Sanayi Bölgesinin, kamu yararı gerekçesiyle adına kamulaştırma yapılabilen veya yaptırılabilen bir özel hukuk tüzel kişiliği olduğu belirtildikten sonra, kamu yararı kararının Bakanlıkça verileceği, arazi bedelini ödeme yükümlülüğünün ise Organize Sanayi Bölgesi tüzel kişiliğine ait olacağı öngörüldüğünden; Bakanlıkça kamu yararı kararının alınmasından sonra kamulaştırma işlemlerini tekemmül ettiren Organize Sanayi Bölgesinin, kamulaştırma bedelinin tespiti ve taşınmazın adına tescili davasını açma yetkisi ve aktif husumet ehliyetinin bulunduğunun kabulü gerektiğine göre, Hukuk Genel Kurulu’nca da benimsenen Özel Daire bozma kararına uyulmak gerekirken önceki kararda direnilmesi usul ve yasaya aykırıdır. Bu nedenle direnme kararı bozulmalıdır.
S O N U Ç : Davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile direnme kararının Özel Daire bozma kararında ve yukarıda gösterilen nedenlerden dolayı H.U.M.K.nun 429.maddesi gereğince BOZULMASINA, istek halinde temyiz peşin harcının geri verilmesine, 28.09.2005 gününde oybirliği ile karar verildi.