YARGITAY KARARI
DAİRE : Hukuk Genel Kurulu
ESAS NO : 2005/369
KARAR NO : 2005/410
KARAR TARİHİ : 22.06.2005

Mahkemesi : Balıkesir İş Mahkemesi
Günü : 22.12.2004
Sayısı :2003/448 E- 2004/845 K.
Taraflar arasındaki “tespit” davasından dolayı yapılan yargılama sonunda; Balıkesir İş Mahkemesince davanın kabulüne dair verilen 19.06.2003 gün ve 2003/90 E- 203 K.sayılı kararın incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmesi üzerine, Yargıtay 21.Hukuk Dairesinin 28.10.2003 gün ve 7832-8550 sayılı ilamı ile;
(…Mahkemece davacı eş M. K.’ın davasının kabulü ile kurum işlemi iptal edilerek ölüm aylığı bağlanması gerektiğinin tesbitine karar verilmiş ise de bu sonuç usul ve yasaya uygun bulunmamaktadır.
Davanın yasal dayanağını oluşturan 1479 sayılı Yasanın 41.maddesinde yer alan “üç tam yıl” ibaresini “beş tam yıl” olarak değiştiren 619 sayılı KHK’nın 19.maddesinin Anayasa Mahkemesinin iptal kararın ile yürürlükten kalktığı doğrudur. Ancak 4956 sayılı Yasanın 21.maddesi ile 1479 sayılı Yasanın 41.maddesi 2. kez değiştirilmiş ve ölüm aylığı için ”beş tam yıl” sigorta primi ödemiş olmak koşulu yeniden getirilmiştir. 4956 sayılı Yasanın 57.maddesine göre ise yasanın bu hükmü 08.08.2001 tarihinden geçerli olmak üzere 02.08.2003 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Somut olayda da, davacılar murisi Y. K. 01.01.1999-20.01.2002 tarihleri arasında 3 yıl 19 gün Bağ-Kur sigortalısı, 16 gün SSK sigortalısı, 1 yıl 8 ay askerlik hizmeti olup toplam 4 yıl 9 ay 5 gün hizmeti vardır. Muris 20.1.2002 tarihinde öldüğüne göre 4956 sayılı Yasanın getirdiği hükümlere tabidir. Başka bir anlatımla ölüm aylığının bağlanması için beş tam yıl prim ödeme koşulu gerçekleşmemektedir.
Mahkemece, bu maddi ve hukuki olgular gözönünde tutulmaksızın yazılı şekilde hüküm kurulması usul ve yasaya aykırı olup bozma nedenidir.
O halde davalının bu yönleri amaçlayan temyiz itirazları kabul edilmeli ve hüküm bozulmalıdır…)
Gerekçesiyle bozularak dosya mahalline geri çevrilmekle, yeniden yapılan yargılama sonucunda, mahkemece direnme kararı verilmiştir.
TEMYİZ EDEN: Davalı vekili
HUKUK GENEL KURULU KARARI
Hukuk Genel Kurulunca incelenerek direnme kararının süresinde temyiz edildiği anlaşıldıktan ve dosyadaki kağıtlar okunduktan sonra gereği görüşüldü:
Davacı, Tarım Bağ-Kur sigortalısı eşinden dolayı ölüm aylığı bağlanmasını istenmekte olup, mahkemece, 3 yıl prim koşulunu 5 yıl olarak değiştiren 619 sayılı KHK’nin Anayasa Mahkemesince iptal edildiği ve murisin 4 yılın üzerinde sigortalığının bulunduğu belirtilerek istemin kabulüne karar verilmiş, hüküm Özel Dairece yukarıda açıklanan nedenlerle bozulmuştur.
Yerel mahkemece verilen direnme kararında, bozma kararından sonra olmak üzere Anayasa Mahkemesince verilen 24.06.2004 tarih ve 2004/18 Esas 2004/89 Karar sayılı, 4956 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununun ve Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi, Yürürlükten kaldırılması ve Bu Kanunlara Geçici Maddeler Eklenmesi Hakkında Kanun’un; 57.maddesinin (b) bendinin 1479 sayılı Yasa’nın 41.Maddesinin birinci fıkrasının 4956 sayılı Yasanın 21.maddesi ile değiştirilen (a) bendi yönünden Anayasa’ya aykırı olduğuna ve iptaline ilişkin, 23 Kasım 2004 tarih ve 25649 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan kararına dayanılmış olması karşısında, usul ve yasaya uygun bir direnme kararı mevcut olmayıp, yeni bir hükmün varlığının kabulü gerekecektir.
Belirtilen nedenlerle, yeni hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosya Özel Dairesine gönderilmelidir.
S O N U Ç : Yukarıda açıklanan nedenlerle yeni hükme yönelik temyiz itirazlarının incelenmesi için dosyanın 21.HUKUK DAİRESİNE gönderilmesine, 22.06.2005 gününde oybirliğiyle karar verildi.