YARGITAY KARARI
DAİRE : Ceza Genel Kurulu
ESAS NO : 2022/245
KARAR NO : 2023/71
KARAR TARİHİ : 08.02.2023

KARARI VEREN
YARGITAY DAİRESİ : 6. Ceza Dairesi
MAHKEMESİ :Ceza Dairesi
SAYISI : 1371-1669

I. HUKUKÎ SÜREÇ
Nitelikli yağma suçundan sanıklar … ve …’in TCK’nın 149/1-c-h, 53 ve 58. maddeleri uyarınca 11 yıl hapis cezası ile cezalandırılmalarına, hak yoksunluklarına ve cezalarının mükerrirlere özgü infaz rejimine göre çektirilmesine ilişkin … 1. Ağır Ceza Mahkemesince verilen 23.03.2021 tarihli ve 378-153 sayılı hükümlerin, sanık … ve sanıklar müdafileri tarafından istinaf edilmesi üzerine dosyayı inceleyen … Bölge Adliye Mahkemesi 5. Ceza Dairesince 09.06.2021 tarih ve 1371-1669 sayı ile istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
Bu hükümlerin de sanıklar müdafileri tarafından temyiz edilmesi üzerine dosyayı inceleyen Yargıtay 6. Ceza Dairesince 12.10.2021 tarih ve 21746-15502 sayı ile onanmasına karar verilmiştir.
II. İTİRAZ SEBEPLERİ
Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı 13.03.2022 tarih ve 13365 sayı ile; “…5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 108. maddesinin 3. fıkrasındaki ‘ikinci defa tekerrür hükümlerinin uygulanması durumunda, hükümlünün koşullu salıverilmeyeceğine’ ilişkin hükmün uygulanabilmesi için; sanık hakkında 5237 sayılı TCK’nın 58. maddesi uyarınca tekerrür hükümleri uygulanıp 5275 sayılı Kanun’un 108/1. maddesi uyarınca infazı yapıldıktan sonra tekrar suç işlemesi hâlinde ikinci kez tekerrür hükümlerinin uygulanması gerektiği, sanıklar hakkında ikinci kez tekerrür uygulamasına esas alınan hükümlerde yer alan birinci kez tekerrüre ait cezaların sanık itiraza konu suç tarihinden sonra infaz edildiği anlaşılmakla, hükümlülük kararında mükerrir olan sanıklar hakkında 5237 sayılı TCK’nın 58/7. maddesi gereğince ‘Mükerrirlere özgü infaz rejiminin ve cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbirinin uygulanmasına’ karar verilmesiyle yetinilmesi gerekirken, şartları oluşmadığı hâlde yazılı şekilde sanıkların 2. kez mükerrir oldukları belirtilerek 5275 sayılı Kanun’un 108/3. maddesinin uygulanmasına karar verilmesinin isabetsiz olduğu,” görüşüyle itiraz kanun yoluna başvurmuştur.
CMK’nın 308. maddesi uyarınca inceleme yapan Yargıtay 6. Ceza Dairesince 29.03.2022 tarih ve 2254-4709 sayı ile itiraz nedenlerinin yerinde görülmediğinden bahisle Yargıtay Birinci Başkanlığına gönderilen dosya, Ceza Genel Kurulunca değerlendirilmiş ve açıklanan gerekçelerle karara bağlanmıştır.
III. UYUŞMAZLIK KONUSU
Özel Daire ile Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı arasında oluşan ve Ceza Genel Kurulunca çözümlenmesi gereken uyuşmazlık; sanıklar hakkında ikinci defa tekerrür hükümlerinin uygulanma koşullarının bulunup bulunmadığının, bu kapsamda ikinci defa tekerrür hükümlerinin uygulanabilmesi için tekerrüre esas alınan mahkûmiyet hükmünün suç tarihinden önce infaz edilmiş olmasının gerekip gerekmediğinin belirlenmesine ilişkindir.
IV. OLAY VE OLGULAR
İncelenen dosya kapsamından;
09.06.2020 ve 10.06.2020 tarihli eylemleri nedeniyle sanıklar hakkında nitelikli yağma suçundan 20.11.2020 tarihli iddianame ile kamu davası açıldığı ve Yerel Mahkemece aynı suçtan mahkûmiyet hükümleri kurulduğu,
Sanık … hakkında tekerrür hükümlerinin uygulanmasına ilişkin paragrafta “Sanık …’in adli sicil kaydında yer alan … 3.Asliye Ceza Mahkemesinin 2019/734 esas 2019/1332 karar sayılı kararı ile verilen 6 ay hapis cezasının mükerrirlere özgü infaz rejimine göre çektirilmesine karar verildiği, dikkate alındığında sanığın bu ilamı sebebiyle ikinci kez mükerrir bulunduğundan cezasının ikinci kez mükerrirlere özgü infaz rejimine göre çektirilmesine,” şeklinde,
Sanık … hakkında tekerrür hükümlerinin uygulanmasına ilişkin paragrafta “Sanık …’in adli sicil kaydında yer alan … 4. Asliye Ceza Mahkemesinin 2017/476 esas 2018/445 karar sayılı kararı ile verilen 11 ay 20 gün hapis cezasının mükerrirlere özgü infaz rejimine göre çektirilmesine karar verildiği, dikkate alındığında sanığın bu ilamı sebebiyle ikinci kez mükerrir bulunduğundan cezasının ikinci kez mükerrirlere özgü infaz rejimine göre çektirilmesine,” biçiminde,
Açıklamalara yer verildiği,
Ulusal Yargı Ağı Projesi (UYAP) sistemi vasıtasıyla yapılan sorgulama sonucunda;
1- Sanık … hakkında;
a- … 3. Asliye Ceza Mahkemesinin 01.11.2016 tarihli ve 257-678 sayılı kararı ile; 25.09.2011 tarihinde işlediği kasten yaralama suçundan TCK’nın 86/2, 62 ve 51. maddeleri uyarınca 3 ay 10 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına ve cezasının ertelenmesine karar verildiği, söz konusu kararın 05.12.2016 tarihinde kesinleştiği ve 05.12.2017 tarihinde infaz edildiği,
b- … 4. Asliye Ceza Mahkemesinin 01.06.2018 tarihli ve 476-445 sayılı kararı ile; 25.03.2017 tarihinde işlediği kamu görevlisine karşı hakaret suçundan TCK’nın 125/3-a, 125/4 ve 62. maddeleri uyarınca 11 ay 20 gün hapis cezası ile cezalandırılmasına, “Sanık hakkında daha evvelce işlemiş olduğu … 3. Asliye Ceza Mahkemesinin 2016/257 Esas – 2016/678 Karar sayılı ilamı ile verilmiş ve kesinleşmiş tekerrüre esas hapis cezası olduğu anlaşıldığından sanığın 5237 sayılı TCK’nın 58. maddesi uyarınca mükerrirlere özgü infaz rejimine tabi kılınmasına ve sanık hakkında tayin olunan cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbiri altında tutulmasına,” şeklindeki gerekçe ile de hakkında tekerrür hükümlerinin uygulanmasına karar verildiği, söz konusu kararın 04.09.2018 tarihinde kesinleştiği ve 20.02.2021 tarihinde infaz edildiği,
2- … hakkında;
a- … 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 18.04.2017 tarihli ve 353-603 sayılı kararı ile; 20.06.2013 tarihinde işlediği nitelikli hırsızlık suçundan TCK’nın 142/1-b, 168/2 ve 62. maddeleri uyarınca 10 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği, söz konusu kararın 28.11.2017 tarihinde kesinleştiği ve 19.12.2018 tarihinde infaz edildiği,
b- … 3. Asliye Ceza Mahkemesinin 26.12.2019 tarihli ve 734-1332 sayılı kararı ile; 22.06.2019 tarihinde işlediği hükümlü veya tutuklunun kaçması suçundan TCK’nın 292/1. maddesi uyarınca 6 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına, “Sanığın … 2. Asliye Ceza Mahkemesinin 18.04.2017 tarih, 2013/353 Esas, 2017/603 Karar sayılı ilamı ile hırsızlık suçundan 10 ay hapis cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği ve bu ilam nedeniyle mükerrir olduğundan 5237 sayılı TCK’nın 58/6. maddesi uyarınca hükmolunan cezanın 1. defa mükerrirlere özgü infaz rejimine göre çektirilmesine, 5237 sayılı TCK’nın 58/6. maddesi ile 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun’un 108/4. maddesi uyarınca mükerrir sanık hakkında cezanın infazından sonra başlamak üzere denetimli serbestlik tedbirinin uygulanmasına,” şeklindeki gerekçe ile de hakkında tekerrür hükümlerinin uygulanmasına karar verildiği, söz konusu kararın 07.04.2020 tarihinde kesinleştiği, bu cezanın infaz edildiğine dair ise bilgi bulunmadığı,
Anlaşılmaktadır.
V. GEREKÇE
A. İlgili Mevzuat
Tekerrür, 765 sayılı TCK’da cezanın artırım nedeni olarak öngörülmüş iken, yeni sistemde koşullu salıverilme süresini de etkileyecek şekilde bir infaz rejimi olarak düzenlenmiştir.
5237 sayılı TCK’nın “Suçta tekerrür ve özel tehlikeli suçlular” başlıklı 58. maddesi;
“(1) Önceden işlenen suçtan dolayı verilen hüküm kesinleştikten sonra yeni bir suçun işlenmesi hâlinde, tekerrür hükümleri uygulanır. Bunun için cezanın infaz edilmiş olması gerekmez.
(2) Tekerrür hükümleri, önceden işlenen suçtan dolayı;
a) Beş yıldan fazla süreyle hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde, bu cezanın infaz edildiği tarihten itibaren beş yıl,
b) Beş yıl veya daha az süreli hapis ya da adlî para cezasına mahkûmiyet hâlinde, bu cezanın infaz edildiği tarihten itibaren üç yıl,
Geçtikten sonra işlenen suçlar dolayısıyla uygulanmaz.
(3) Tekerrür halinde, sonraki suça ilişkin kanun maddesinde seçimlik olarak hapis cezası ile adlî para cezası öngörülmüşse, hapis cezasına hükmolunur.
(4) Kasıtlı suçlarla taksirli suçlar ve sırf askerî suçlarla diğer suçlar arasında tekerrür hükümleri uygulanmaz. Kasten öldürme, kasten yaralama, yağma, dolandırıcılık, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti ile parada veya kıymetli damgada sahtecilik suçları hariç olmak üzere; yabancı ülke mahkemelerinden verilen hükümler tekerrüre esas olmaz.
(5) Fiili işlediği sırada onsekiz yaşını doldurmamış olan kişilerin işlediği suçlar dolayısıyla tekerrür hükümleri uygulanmaz.
(6) Tekerrür hâlinde hükmolunan ceza, mükerrirlere özgü infaz rejimine göre çektirilir. Ayrıca, mükerrir hakkında cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbiri uygulanır.
(7) Mahkûmiyet kararında, hükümlü hakkında mükerrirlere özgü infaz rejiminin ve cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbirinin uygulanacağı belirtilir.
(8) Mükerrirlerin mahkûm olduğu cezanın infazı ile denetimli serbestlik tedbirinin uygulanması, kanunda gösterilen şekilde yapılır.
(9) Mükerrirlere özgü infaz rejiminin ve cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbirinin, itiyadi suçlu, suçu meslek edinen kişi veya örgüt mensubu suçlu hakkında da uygulanmasına hükmedilir” şeklinde düzenlenmiştir,
Maddenin 1. fıkrasında önceden işlenen suçtan dolayı verilen hükmün kesinleşmesinden sonra yeni bir suçun işlenmesi hâlinde, sanık hakkında tekerrür hükümleri uygulanacağı, tekerrür hükümlerinin uygulanabilmesi için önceki hükmün kesinleşmesi ve ikinci suçun kesinleşmeden sonra işlenmesi yeterli olup cezanın infaz edilmiş olmasına gerek bulunmadığı belirtilmiştir. Kanun koyucu tekerrür hükümlerinin uygulanabilmesi için önceki cezanın infaz edilmesi şartını aramadığı hâlde, 2. fıkrada ise infazdan sonra belirli bir sürenin geçmesi hâlinde tekerrür hükümlerinin uygulanmayacağını hüküm altına almıştır. Buna göre, beş yıldan fazla süreyle hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde cezanın infaz edildiği tarihten itibaren beş yıl, beş yıl veya daha az süreli hapis veya adli para cezasına mahkûmiyet hâlinde ise cezanın infaz tarihinden itibaren üç yıl geçmekle tekerrür hükümleri uygulanmayacaktır.
Maddenin 4. fıkrasında tekerrüre esas alınamayacak suçlar sayılmış, 5. fıkrasında ise fiili işlediği sırada on sekiz yaşını doldurmamış kişiler hakkında tekerrür hükümlerinin uygulanamayacağı belirtilmiştir.
Maddenin 3 ve 6. fıkralarında mükerrirliğin sonuçları düzenlenmiş, 3. fıkrada sonraki suça ilişkin kanun maddesinde seçimlik olarak hapis ve para cezası öngörülmesi durumunda hapis cezasının seçilmesi gerektiği, 6. fıkrasında ise hükmolunan cezanın mükerrirlere özgü infaz rejimine göre çektirilmesi ve infazdan sonra denetimli serbestlik tedbirinin uygulanması gerektiği belirtildikten sonra, 7. fıkrada bu durumun kararda açıkça gösterilmesi gerektiği düzenlenmiş, 8. fıkrada mükerrirlere özgü infazın ve denetimli serbestlik tedbirin kanunda gösterilen şekilde yapılması gerektiği belirtilmiştir. Mükerrirlere özgü infaz rejiminin nasıl yapılacağı ise TCK’nın 58/8. maddesi yollaması ile 5275 sayılı Kanun’un 108. maddesinde gösterilmiştir.
5275 sayılı Kanun’un suç tarihinde yürürlükte bulunan “Mükerrirlere özgü infaz rejimi ve denetimli serbestlik tedbiri” başlıklı 108. maddesi ise;
“(1) Tekerrür hâlinde işlenen suçtan dolayı mahkûm olunan;
a) Ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasının otuzdokuz yılının,
b) Müebbet hapis cezasının otuzüç yılının,
c) Birden fazla süreli hapis cezasına mahkûmiyet hâlinde en fazla otuziki yılının,
d) Süreli hapis cezasının üçte ikisinin,
İnfaz kurumunda iyi hâlli olarak çekilmesi durumunda, koşullu salıverilmeden yararlanılabilir. Ancak, koşullu salıverilme oranı üçte ikiden fazla olan suçlar bakımından tabi oldukları koşullu salıverilme oranı uygulanır.
(2) Tekerrür nedeniyle koşullu salıverme süresine eklenecek miktar, tekerrüre esas alınan cezanın en ağırından fazla olamaz.
(3) İkinci defa tekerrür hükümlerinin uygulanması durumunda, hükümlü koşullu salıverilmez. Hükümlü hakkında ikinci defa tekerrür hükümlerinin uygulanacağı hükümde belirtilir.
(4) İnfaz hâkimi, mükerrir hakkında cezanın infazının tamamlanmasından sonra başlamak ve bir yıldan az olmamak üzere denetim süresi belirler.
(5) Tekerrür dolayısıyla belirlenen denetim süresinde, koşullu salıverilmeye ilişkin hükümler uygulanır.
(6) İnfaz hâkimi, mükerrir hakkında denetim süresinin uzatılmasına karar verebilir. Denetim süresi en fazla beş yıla kadar uzatılabilir.” şeklinde düzenlenmiştir.
5275 sayılı Kanun’un 108. maddesinde düzenlenen mükerrirlere özgü infaz rejimi; özel bir infaz rejimi olmayıp tekerrür veya özel tehlikeli suçluluk hâllerinde hükümlünün şartlı salıverilmeden yararlanabilmesi için infaz kurumunda geçirmesi gereken süreyi uzatan özel bir durumdur. Mükerrirlere özgü infaz rejimi, 5275 sayılı Kanun’da düzenlenmiş olup “Mükerrirlere ve Bazı Suç Faillerine Özgü İnfaz Rejimi ve Denetimli Serbestlik Tedbiri” başlıklı 108. maddesinin 2. fıkrasında; “Tekerrür nedeniyle koşullu salıverme süresine eklenecek miktar, tekerrüre esas alınan cezanın en ağırından fazla olamaz.” hükmüne yer verilmiş, 1. fıkrasının (c) bendine göre ise mükerrirlere özgü infaz rejimi uygulanmasına karar verilenler hakkında infaz koşulları ağırlaştırılarak koşullu salıverilme süresi, süreli hapis cezasında cezanın üçte ikisi olarak belirlenmiştir. 15.04.2020 tarihli ve 31100 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7242 sayılı Kanun’un 49. maddesi ile “Ancak, koşullu salıverilme oranı üçte ikiden fazla olan suçlar bakımından tabi oldukları koşullu salıverilme oranı uygulanır.” cümlesi madde metnine dahil edilmiştir.
Ayrıca, aynı maddenin 3. fıkrasında 7242 sayılı Kanun’un 49. maddesi ile yapılan değişiklikle birlikte “İkinci defa tekerrür hükümlerinin uygulanması durumunda, hükümlü koşullu salıverilmez. Hükümlü hakkında ikinci defa tekerrür hükümlerinin uygulanacağı hükümde belirtilir.” düzenlenmesine yer verilmiştir. Sanık hakkında birinci tekerrür şartlarının oluşması nedeniyle tekerrür hükümleri uygulandıktan ve bu tekerrür uygulanan mahkûmiyet kesinleştikten sonra, yeniden tekerrür hükümlerinin uygulanmasını gerektiren bir suçun işlenmesi hâlinde ikinci defa tekerrür hükümleri uygulanacak ve hükümlü artık koşullu salıvermeden yararlanamayacaktır.
B. Somut Olayda Hukuki Nitelendirme
10.06.2020 tarihinde işledikleri nitelikli yağma suçundan mahkûmiyet hükümleri kurulan sanıklar hakkında ikinci kez mükerrerliğe ilişkin hükümlerin uygulanmasına karar verildiği, sanık … hakkında tekerrüre esas alınan … 4. Asliye Ceza Mahkemesinin 01.06.2018 tarihli ve 476-445 sayılı kararının 04.09.2018 tarihinde kesinleştiği ve suç tarihinden sonra 20.02.2021 tarihinde infaz edildiği, sanık … hakkında tekerrüre esas alınan … 3. Asliye Ceza Mahkemesinin 26.12.2019 tarihli ve 734-1332 sayılı kararının ise 07.04.2020 tarihinde kesinleştiği ve infaz edildiğine dair UYAP kayıtlarında herhangi bir bilginin bulunmadığı olayda; TCK’nın 58. maddesinde ikinci kez mükerrerliğe ilişkin herhangi bir düzenleme bulunmayıp buna ilişkin düzenlemenin 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkındaki Kanun’un 108/3. maddesinde yer aldığı ve söz konusu düzenlemede ikinci kez tekerrür hükümlerinin uygulanması durumunda hükümlünün koşullu salıverilmeyeceğinin belirtildiği, ikinci kez tekerrür hükümlerinin uygulanabilmesi için gerekli şartların neler olduğu söz konusu Kanun’da düzenlenmediğinden TCK’da bulunan tekerrüre ilişkin düzenlemelere bakılması gerektiği, TCK’nın 58. maddesinin 1. fıkrasında da tekerrür hükümlerinin uygulanabilmesi için önceden işlenen suçtan dolayı verilen hükmün kesinleşmesinin yeterli olduğunun ve ayrıca cezanın infazının gerekmediğinin açıkça düzenlendiği göz önünde bulundurulduğunda, ikinci kez mükerrerlik hükümlerinin uygulanabilmesi için tekerrüre esas alınan cezanın infaz edilmesinin gerekmediği ve bu kapsamda sanıklar hakkında ikinci kez tekerrür hükümlerinin uygulanmasında herhangi bir isabetsizlik bulunmadığı kabul edilmelidir.
Bu itibarla, haklı nedene dayanmayan Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı itirazının reddine karar verilmelidir.
VI. KARAR
Açıklanan nedenlerle;
1- Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı itirazının REDDİNE,
2- Dosyanın mahalline gönderilmek üzere Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına TEVDİ EDİLMESİNE, 08.02.2023 tarihinde yapılan müzakerede oy birliğiyle karar verildi.