Yargıtay Kararı Ceza Daireleri Başkanlar Kurulu 2020/82 E. 2020/100 K. 27.10.2020 T.

YARGITAY KARARI
DAİRE : Ceza Daireleri Başkanlar Kurulu
ESAS NO : 2020/82
KARAR NO : 2020/100
KARAR TARİHİ : 27.10.2020

Görevsizlik Kararı Veren
Yargıtay Daireleri : 15 ve 6. Ceza
Mahkemesi :Ağır Ceza
Sayısı : 119-110

Sanık … hakkında nitelikli dolandırıcılık (üç kez), resmî belgede sahtecilik, suç işlemek amacıyla kurulmuş örgüte üye olma ve tefecilik; sanık … hakkında nitelikli dolandırıcılık (on kez), resmi belgede sahtecilik (dört kez), katılan …’e yönelik yağma, suç işlemek amacıyla örgüt kurma ve tefecilik; sanık … hakkında nitelikli dolandırıcılık (dokuz kez), resmi belgede sahtecilik (iki kez), suç işlemek amacıyla örgüt kurma ve tefecilik; sanık … hakkında nitelikli dolandırıcılık (iki kez), suç işlemek amacıyla kurulmuş örgüte üye olma ve tefecilik; sanık … hakkında suç işlemek amacıyla kurulmuş örgüte üye olma ve tefecilik suçlarından açılan kamu davasında yapılan yargılama sonucunda Adıyaman 1. Ağır Ceza Mahkemesince 01.12.2009 tarih ve 217-123 sayı ile sanıkların atılı suçları haksız ekonomik çıkar sağlamak amacıyla kurulmuş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde cebir ve tehdit kullanarak işlediklerinin iddia edildiğinden bahisle CMK’nın mülga 250/1-b. maddesi uyarınca görevsizlik kararı verilmiş, dosyanın gönderildiği Malatya (Kapatılan) 3. Ağır Ceza Mahkemesince (CMK’nın mülga 250. maddesi ile görevli) yapılan yargılama sonucu 28.10.2010 tarih ve 164-142 sayı ile sanıklar … ve … hakkında suç işlemek amacıyla örgüt kurma; sanıklar …, … ve … hakkında ise suç işlemek amacıyla kurulmuş örgüte üye olma suçundan beraatlerine, diğer tüm suçlar bakımından ise görevsizlik karar verilerek beraat kararlarının kesinleşmesinden sonra dosyanın Adıyaman Ağır Ceza Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Katılan … vekilinin tefecilik suçundan verilen görevsizlik kararına yönelik itirazı üzerine dosyanın gönderildiği Diyarbakır (Kapatılan) 4. Ağır Ceza Mahkemesince (CMK’nın mülga 250. maddesi ile görevli) 29.06.2011 tarih ve 445 sayı ile itirazın reddine karar verilmiştir.
Sanıklar … ve … hakkında suç işlemek amacıyla örgüt kurma; sanıklar …, … ve … hakkında ise suç işlemek amacıyla kurulmuş örgüte üye olma suçlarından verilen beraat hükümlerinin sanıklar müdafisi tarafından vekalet ücreti yönünden temyiz edilmesi üzerine dosyayı inceleyen Yargıtay 9. Ceza Dairesince 03.02.2014 tarih ve 6485-1006 sayı ile onanmalarına karar verilmiştir.
Temyiz incelemesi sonrasında 06.03.2014 tarihli ve 28933 (Mükerrer) sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6526 sayılı Kanun uyarınca dosyanın devredildiği Adıyaman 1. Ağır Ceza Mahkemesince 10.03.2015 tarih ve 119-110 sayı ile sanık …’in tefecilik, katılanlar …, … ile şikâyetçi …’e yönelik nitelikli dolandırıcılık suçlarından; sanık …’in tefecilik, katılanlar …, …, … ile şikâyetçi …’a yönelik nitelikli dolandırıcılık, şikâyetçi …’a yönelik değişen suç vasfına göre bedelsiz senedi kullanma suçlarından; sanık …’in tefecilik, şikâyetçiler…, …, … ile katılanlar…, …, … ve …’a yönelik nitelikli dolandırıcılık, şikâyetçiler Alaattin Karaağaç ve …’a yönelik değişen suç vasfına göre bedelsiz senedi kullanma suçlarından; sanık …’in tefecilik, şikâyetçi …’a yönelik nitelikli dolandırıcılık, şikâyetçi …’a yönelik değişen suç vasfına göre bedelsiz senedi kullanma suçlarından mahkûmiyetlerine, sanık …’in şikâyetçi …’e yönelik nitelikli dolandırıcılık, sanık …’in ise katılan …’e yönelik yağma suçlarından beraatlerine, sanık … hakkında tefecilik suçundan dava açılmış ise de iddianamede anlatım bulunmadığından bu konuda karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Hükümlerin katılan … vekili, katılanlar …, …, …, …, … vekili, katılan … ile sanıklar …, …, … ve … müdafileri tarafından temyiz edilmesi üzerine dosyayı inceleyen Yargıtay 15. Ceza Dairesince 11.02.2020 tarih ve 3321-1820 sayı ile;
“Sanıklar hakkında resmi belgede sahtecilik, nitelikli dolandırıcılık, tefecilik, bedelsiz senedi kullanma ve yağma suçundan kurulan hükümler katılan … vekili, katılan … , katılan … vekili , katılan … vekili, katılan … vekili, katılan … vekili , müşteki … vekili , sanıklar …, …, …, … müdafii tarafından temyiz edilmekle, dosya incelenerek gereği düşünüldü:
Yargıtay Ceza Daireleri Başkanlar Kurulunun 29.12.2011 gün ve 2011/ Bşk-42-42 Esas- Karar sayılı kararında belirlendiği gibi 2797 Sayılı Yargıtay Yasasının görevlerini düzenleyen 14. maddesinin 3.fıkrasının (b) bendinde de; ‘Çeşitli suçlara ait davalarda , suçların en ağırını incelemeye yetkili olan daire görevlidir’ hükmüne yer verilmiştir.
Çeşitli suçlara ilişkin açılan davalardan en ağırı saptanırken, hapis cezasının üst sınırı daha fazla olan suça ilişkin dava daha ağır kabul edilmeli, üst sınırların eşit olması halinde bu kez alt sınırı daha fazla hapsi gerektiren suça ilişkin davanın daha ağır olduğu sonucuna varılmalıdır. Hapis cezası ile birlikte öngörülen adli para cezaları ise, her iki suça ilişkin hapis cezalarının alt ve üst sınırlarının eşit olması halinde dikkate alınmalıdır, hükmünü amirdir.
İncelenen dosya içeriğine göre;
Temyiz incelemesine konu suçlardan iddianamede anlatılan ve sevk maddeleri gösterilen yağma suçunun cezası, suç tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan 5237 sayılı TCK’nın 148. maddesinde altı yıldan on yıla kadar hapis; dolandırıcılık suçunun cezası ise aynı Yasanın 158/1.d maddesinde 3 yıldan 10 yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adli para cezasından ibaret olduğu gözetildiğinde;
İddianamedeki sevk maddeleri ve nitelendirmeye göre, Yargıtay Kanununun Değişik 14. maddesi gereğince temyiz incelemesi Yüksek 6. Ceza Dairesinin görevi dahilinde olduğu,”
Dosyanın gönderildiği Yargıtay 6. Ceza Dairesince 29.06.2020 tarih ve 472-2303 sayı ile;
“Sanıklar hakkında; nitelikli dolandırıcılık, bedelsiz senedi kullanma ve tefecilik suçlarından hükmedilen mahkumiyet kararlarının taraflarca temyiz edildiği, sanık … hakkında yağma suçundan verilen beraat kararına yönelik ise Hazine vekili tarafından temyiz itirazının bulunduğu ancak yağma suçunun niteliği itibariyle Hazinenin doğrudan ve/veya dolaylı zarar görmesinin söz konusu olamayacağı, bu açıklamalar ışığında Yargıtay Büyük Genel Kurulu’nun 09.02.2018 tarih, 2018/1 sayılı iş bölümüne ilişkin kararına göre; ”Temyiz kanun yoluna tabi olmaması nedeniyle ilk bakışta reddedilecek temyiz talepleri görevli dairenin belirlenmesinde göz önünde bulundurulmaz.” şeklinde düzenlemeye yer verildiği, dolayısıyla yağma suçundan verilen beraat kararının temyiz kapsamı dışında olduğunun anlaşılması karşısında;
Hükümdeki nitelendirmeye ve uygulama maddelerine, temyizin kapsamına, tebliğname tarihine ve Yargıtay Kanununun 14. maddesi ile Yargıtay Büyük Genel Kurulu’nun 09/02/2018 tarih ve 2018/1 sayılı iş bölümüne ilişkin kararına göre; işin incelenmesi Yüksek 15. Ceza Dairesinin görevine girdiği,”
Gerekçeleriyle karşılıklı görevsizlik kararları verilmiştir.
Oluşan olumsuz görev uyuşmazlığının çözümlenmesi için Yargıtay Birinci Başkanlığına gönderilen dosya, Ceza Daireleri Başkanlar Kurulunca değerlendirilmiş ve açıklanan gerekçelerle karara bağlanmıştır.
CEZA DAİRELERİ BAŞKANLAR KURULU KARARI
Yargıtay 15 ve 6. Ceza Daireleri arasında oluşan ve çözümlenmesi gereken uyuşmazlık, temyiz incelemesinin hangi Özel Dairece yapılması gerektiğinin belirlenmesine ilişkindir.
2797 sayılı Yargıtay Kanunu’nun 14. maddesi uyarınca hazırlanıp 01.03.2018 tarihinde yürürlüğe giren ve tebliğname tarihi itibarıyla uygulanması gereken 09.02.2018 tarihli ve 2018/1 sayılı iş bölümü kararının; “Yargıtay Ceza Daireleri İş Bölümü Ortak Hükümler” kısmının 6. maddesinde; “Ceza Dairelerinin görevlerinin belirlenmesinde, mahkûmiyet kararlarında mahkeme hükmündeki, mahkûmiyet dışındaki kararların temyiz incelemesinde ise dava açan belgedeki nitelenen suç esas alınır.”, 8. maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında da; “Birden fazla suçun yer aldığı hükümlerin temyiz incelemesi, incelemeye konu suçlardan yaptırımı en ağır olanına bakmakla görevli dairece yapılır. Çeşitli suçlara ilişkin açılan davalardan en ağırı belirlenirken suçun temel şekline göre hapis cezasının üst sınırı daha fazla olan suça ilişkin dava daha ağır, üst sınırların eşit olması halinde ise alt sınırı daha fazla hapsi gerektiren suça ilişkin davanın daha ağır olduğu kabul edilir. Hapis cezası ile birlikte öngörülen adli para cezaları ise, her iki suça ilişkin hapis cezalarının alt ve üst sınırlarının eşit olması halinde nazara alınır. Temyiz kanun yoluna tabi olmaması nedeniyle ilk bakışta reddedilecek temyiz talepleri görevli dairenin belirlenmesinde göz önünde bulundurulmaz.” düzenlemeleri hüküm altına alınmıştır.
5237 sayılı TCK’nın ikinci kitabının “kişilere karşı suçlar” başlıklı ikinci kısmının “malvarlığına karşı suçlar” başlığını taşıyan onuncu bölümünde düzenlenen yağma suçu bakımından doğrudan zarar görmeyen katılan … Hazinesinin davaya katılma ve hükmü temyize hakkı bulunmadığından sanık … hakkında katılan …’e yönelik yağma suçundan verilen beraat hükmüne ilişkin katılan … vekilinin temyiz isteminin ilk bakışta reddedilecek taleplerden olduğu, yine sanık … hakkında tefecilik suçundan iddianamede anlatım bulunmadığından bahisle verilen karar verilmesine yer olmadığına ilişkin kararın CMK’nın 223. maddesi anlamında hüküm niteliğinde bulunmadığı hususları göz önüne alındığında, Ceza Dairesinin görevinin belirlenmesinde esas alınması gereken hükümlerin sanık … hakkında nitelikli dolandırıcılık ve tefecilik; sanıklar …, … ve … hakkında ise nitelikli dolandırıcılık, tefecilik ve bedelsiz senedi kullanma suçlarından verilen mahkûmiyet hükümleri ile sanık … hakkında katılan …’e yönelik nitelikli dolandırıcılık suçundan verilen beraat hükmü olduğu anlaşılmaktadır.
Öte yandan, Yargıtay Başkanlar Kurulunun istikrarlı kararlarıyla sürdürülen uygulamaya göre, çeşitli suçlara ilişkin açılan davalardan en ağırı saptanırken, suçun temel şekline göre hapis cezasının üst sınırı daha fazla olan suça ilişkin dava daha ağır olarak kabul edilmeli, üst sınırların eşit olması hâlinde bu kez alt sınırı daha fazla hapsi gerektiren suça ilişkin davanın daha ağır olduğu sonucuna varılmalıdır. Hapis cezası ile birlikte öngörülen adli para cezaları ise her iki suça ilişkin hapis cezalarının alt ve üst sınırlarının eşit olması hâlinde dikkate alınmalıdır.
Temyiz incelemesine konu olan suçların tebliğnamenin düzenlendiği 10.05.2018 tarihindeki yaptırım miktarları nazara alınarak yapılan değerlendirmede, nitelikli dolandırıcılık suçunun cezası daha ağır olduğundan temyiz incelemesinin 2797 sayılı Yargıtay Kanununun 14. maddesi uyarınca bu suça ilişkin temyiz davalarına bakmakla yetkili ve görevli olan Yargıtay 15. Ceza Dairesince yapılması gerekmektedir.
Bu itibarla, Yargıtay 6. Ceza Dairesinin görevsizlik kararı isabetli bulunduğundan, Yargıtay 15. Ceza Dairesinin görevsizlik kararının kaldırılmasına ve dosyanın anılan daireye gönderilmesine karar verilmelidir.
SONUÇ:
Açıklanan nedenlerle;
1-Yargıtay 15. Ceza Dairesinin 11.02.2020 tarihli ve 3321-1820 sayılı görevsizlik kararının KALDIRILMASINA,
2- Dosyanın Yargıtay 15. Ceza Dairesine GÖNDERİLMESİNE, 27.10.2020 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.