Yargıtay Kararı 9. Hukuk Dairesi 2023/9881 E. 2023/8541 K. 05.06.2023 T.

YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/9881
KARAR NO : 2023/8541
KARAR TARİHİ : 05.06.2023

MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi

Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Mahkeme kararı birleşen davada davalı Adularya Enerji Elektrik Üretimi ve Madencilik AŞ vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
1. Davacı vekili, müvekkilinin davalı Şirketlerin alt işveren asıl işveren ilişkisi ile işlettikleri Koyunağılı Kömür İşletmelerinde 01.08.2008 tarihinden beri ağır vasıta şoförü olarak sürekli ve kesintisiz çalıştığını, işe girdiği tarihten bu yana kadar fazla çalışma ücretleri, hafta tatili ücretleri, resmî tatil ücretlerinin ve yıllık izin ücretlerinin ödenmediğini, Sosyal Güvenlik Kurumuna ödenen tüm sigorta primlerinin asgari ücret üzerinden gösterilerek eksik prim yatırıldığını, bu sebeplerle … sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğini ileri sürerek kıdem tazminatı ile fazla çalışma, hafta tatili, … … ve genel tatil, yıllık izin ücreti ile ücret alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.

2. Davacı vekili, davalı Adularya Enerji Elektrik Üretimi ve Madencilik AŞ (Adularya AŞ) aleyhine Mihalıççık Asliye (…) Hukuk Mahkemesinin 2013/65 Esas sayılı birleşen dosyasında açılan davanın 11.10.2013 tarihli dava dilekçesinde; dava dışı … Madencilik Turizm Sanayi Ltd Şti.nin (… Ltd.Şti.) davalı Adularya AŞ’nin alt işvereni olduğunu, bu nedenle davalı Adularya AŞ’nin de müvekkilinin ücret, kıdem tazminatı ile fazla çalışma, hafta tatili, … … ve genel tatil ile yıllık izin ücreti alacaklarından müştereken ve müteselsilen sorumluluğu olduğunu belirterek dosyanın Mihalıççık Asliye (…) Hukuk Mahkemesinin derdest 2013/28 esas sayılı dosyası ile birleştirilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP
1. Davalı … Ltd. Şti. vekili, Şirketin merkezinin … olduğunu, bu sebeple yetki itirazlarının kabulü ile dosyanın yetkili … … Mahkemesine gönderilmesine karar verilmesini istemiştir.

2. Birleşen davada davalı Adularya AŞ vekili, müvekkili Şirketin … Ltd. Şti.nin hafriyat işini üstlendiği ruhsat sahasında Kömür İşletmeleri Anonim Şirketinin alt rödövansçısı (hasılat kiracısı) olarak faaliyet gösterdiğini, iddia edildiği gibi davacı işçinin çalıştığı sahanın müvekkiline ait olmadığını, Şirketin bahse konu hafriyat işinde kendi işçilerini çalıştırmadığını, bu sebeple Şirketin asıl işveren sıfatını haiz olmadığını ileri sürerek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

III. MAHKEME KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 25…2015 tarihli ve 2013/28 Esas, 2015/139 Karar sayılı ilâmı ile; davalılar arasındaki ilişkinin alt işveren asıl işveren ilişkisi olduğunun kabulü ile bilirkişi raporu hükme esas alınarak davacı vekilinin ıslah dilekçesi doğrultusunda asıl dava ile birleşen davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde birleşen davanın davalısı Adularya AŞ ve davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 07.11.2018 tarihli ve 2018/14197 Esas, 2018/23784 Karar sayılı kararıyla; davacı ile birleşen davada davalı Adularya AŞ’nin diğer temyiz itirazlarının reddine karar verilerek, taraflar arasındaki sözleşmenin temini ile hâkimin davayı aydınlatma yükümlülüğü kapsamında fazla çalışmanın ücrete dâhil olup olmadığı konusunda davacı asılın beyanının alınması, fazla çalışmaların aylık ücret içinde ödendiğinin öngörülmesi ve buna uygun ödeme yapılması hâlinde ise yıllık 270 saatlik fazla çalışma süresinin ispatlanan fazla çalışmalardan indirilmesi gerektiği, davalı tarafın yasal süresi içerisinde davacı tarafın ıslah talebine karşı yaptığı zamanaşımı def’inin değerlendirilmeden hüküm kurulmasının hatalı olduğu, yıllık izin ücretine en yüksek banka mevduat faizi talep edildiğinden taleple bağlılık ilkesi gereği “yasal faiz oranını aşmamak üzere en yüksek banka mevduat faizine” hükmedilmesi gerekirken “en yüksek banka mevduat faizi” işletilmesine karar verilmesinin de isabetsiz olduğu, kabule göre de asıl dava ile birleşen davalara ilişkin vekâlet ücreti ile yargılama giderinin hatalı belirlendiği gerekçeleri ile kararın bozulmasına karar verilmiştir.

B. Mahkemece Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 16.03.2021 tarihli ve 2019/7 Esas, 2021/16 Karar sayılı kararı ile; 18.12.2020 tarihli ek raporun dosya içeriğine uygun olması sebebi ile hüküm kurulurken itibar edildiği, sadece bozma ilâmında belirtilen hususlar bakımından yeniden hüküm kurulduğu, bozma konusu yapılmayan kısımlara ilişkin yeniden hüküm kurulmadığı gerekçeleri ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde birleşen davada davalı Adularya AŞ vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemizin 20.12.2021 tarihli ve 2021/12455 Esas, 2021/16666 Karar sayılı kararıyla; birleşen davada davalı Adularya AŞ vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddi ile bozma sonrası Mahkemece verilen … hükümde kıdem tazminatı, yıllık izin ve ücret alacakları bakımından karar verilmemesinin hatalı olduğu, 07.11.2018 tarihli Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin bozma kararında da işaret edildiği gibi … hükümde yer verilecek izin ücreti alacağına uygulanması gereken faiz türünün yasal faiz olduğu, davacı vekilinin dava dilekçesinde davacının çalışma saatlerini 08.00-19.00 saatleri olarak açıkladığı, saat 19.00’dan sonra çalışma iddiasında bulunmadığı, bu nedenle davacının haftada 4 saat haftalık 08.00 – 19.00 saatleri arasındaki mesaisinin üzerine fazla çalışma yaptığı şeklindeki kabulün hatalı olduğu, davacının fazla çalışma alacağının davalı işyerinde 08.00-19.00 saatleri arasında çalıştığı kabul edilerek hesaplanması gerektiği, tanık beyanına dayalı olarak ispatlanan fazla çalışma alacağından bozma sonrasında indirim yapılmamasının da hatalı olduğu, ayrıca bozma öncesinde yapılan indirimin bozma dışı kalmakla bu hususta davalı lehine oluşan usuli kazanılmış hakkın oluşturduğu gerekçeleri ile ikinci kez bozulmasına karar verilmiştir.

D. Mahkemece İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararı ile bozma ilâmına uyularak kıdem tazminatı, yıllık izin ve ücret alacağı bakımından hüküm kurulmuş, davacının 08.00-19.00 saatleri arasında çalıştığı kabul edilerek hesaplanan fazla çalışma ücreti hüküm altına alınmış, bozma öncesinde olduğu gibi tanık beyanı ile ispatlanan alacaklar yönünden indirim uygulanmak suretiyle asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde birleşen davada davalı Adularya AŞ vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Birleşen davada davalı Adularya AŞ vekili, davacının 14.907,92 TL’lik alacağının reddine karar verilmesine rağmen lehlerine vekâlet ücretine karar verilmemesinin hatalı olduğu, dava konusu taleplerin aynı olduğu, bu nedenle asıl ve birleşen dava için davacı lehine ayrı ayrı vekâlet ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğu gerekçeleri ile temyiz isteminde bulunmuştur.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, bozma üzerine verilecek … hükmün kapsamı, fazla çalışma ücretinin hesaplanması, uygulanması gereken indirim oranı, yıllık izin ücretine uygulanacak faiz oranı, davalı lehine vekâlet ücretine hükmedilmesinin gerekip gerekmediği ile davacı lehine asıl ve birleşen davada ayrı ayrı vekâlet ücreti takdir edilmesinin yerinde olup olmadığı hususlarına ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 428 … maddesi, 438 … maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.

2. 6100 sayılı Kanun’un 323, 326, 330, 332 nci maddeleri, 4857 sayılı … Kanunu’nun 41 ve 63 üncü maddeleri,

3. Değerlendirme
1. Temyizen incelenen Mahkeme kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı ve bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davalı vekilinin aşağıdaki (3) ve (4) numaralı paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2. Asıl dava tarihi 16.07.2012 olmasına rağmen karar başlığında dava tarihinin 26.04.2013 olarak yazılması mahallinde düzeltilebilir maddi hata olarak kabul edilmiştir.

3. Mahkemece davacının 14.907,92 TL’lik alacağının reddine karar verildiği hâlde davalı lehine vekâlet ücretine hükmedilmemiş olması bozmayı gerektirmiştir.

4. Birleşen davada davalı bakımından, faiz başlangıç tarihinin birleşen dava tarihi olması gerektiğinin gözetilmemesi bir başka hatalı yöndür.

Ne var ki bu hataların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun’un 438 … maddesinin yedinci fıkrası hükmü uyarınca Mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Davalı tarafın diğer temyiz itirazlarının reddine,

2. Davalı tarafın Mahkeme kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile Mahkeme kararının, hüküm fıkrasının (1) numaralı bendinin ikinci, üçüncü, dördüncü, beşinci ve altıncı alt bentleri hükümden çıkartılarak yerine;
“-2.393,75 TL net aylık ücret alacağının 1.000,00 TL’sinin davalı … Madencilik Turizm Sanayi Tic. Ltd. Şti bakımından asıl dava tarihinden birleşen dosya davalısı Adularya Enerji Elektrik Üretimi ve Madencilik AŞ bakımından birleşen dava tarihi olan 11.10.2013 tarihinden, bakiyesinin ıslah tarihinden itibaren işletilecek mevduata uygulanan en yüksek faizi ile birlikte davalı … Madencilik Turizm Sanayi Tic. Ltd. Şti. ile birleşen dosya davalısı Adularya Enerji Elektrik Üretimi ve Madencilik AŞ’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
-1.800,44 TL brüt yıllık izin ücreti alacağının 50,00 TL’sinin davalı … Madencilik Turizm Sanayi Tic. Ltd. Şti bakımından asıl dava tarihinden birleşen dosya davalısı Adularya Enerji Elektrik Üretimi ve Madencilik AŞ bakımından birleşen dava tarihi olan 11.10.2013 tarihinden, bakiyesinin ıslah tarihinden itibaren işleyecek yasal faiz oranını aşmamak üzere en yüksek banka mevduat faiziyle birlikte davalı … Madencilik Turizm Sanayi Tic. Ltd. Şti. ile birleşen dosya davalısı Adularya Enerji Elektrik Üretimi ve Madencilik AŞ’den müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
-10.897,30 TL fazla mesai ücretinin 100 TL’sinin davalı … Madencilik Turizm Sanayi Tic. Ltd. Şti bakımından asıl dava tarihinden birleşen dosya davalısı Adularya Enerji Elektrik Üretimi ve Madencilik AŞ bakımından birleşen dava tarihi olan 11.10.2013 tarihinden, bakiyesinin ıslah tarihinden itibaren işletilecek mevduata uygulanan en yüksek faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiliyle davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine,
-593,54 TL genel tatil ücreti alacağının 50 TL’sinin davalı … Madencilik Turizm Sanayi Tic. Ltd. Şti bakımından asıl dava tarihinden birleşen dosya davalısı Adularya Enerji Elektrik Üretimi ve Madencilik AŞ bakımından birleşen dava tarihi olan 11.10.2013 tarihinden, bakiyesinin ıslah tarihinden itibaren işletilecek mevduata uygulanan en yüksek faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiliyle davacıya ödenmesine,
-2.118,49 TL brüt hafta tatili alacağının 50 TL’sinin davalı … Madencilik Turizm Sanayi Tic. Ltd. Şti bakımından asıl dava tarihinden birleşen dosya davalısı Adularya Enerji Elektrik Üretimi ve Madencilik AŞ bakımından birleşen dava tarihi olan 11.10.2013 tarihinden, bakiyesinin ıslah tarihinden itibaren işletilecek mevduata uygulanan en yüksek faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiliyle davacıya ödenmesine,” ibarelerinin yazılmasına,

Hüküm fıkrasının (5) numaralı bendinin (a) alt bendinde yer … “Davacı kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T (madde-13 Üçüncü Kısım) göre hesaplanan 9.200,00 TL nisbi vekâlet ücretinin davalıdan alınarak davacıya verilmesine,” ibaresinden sonra gelmek üzere “Birleşen davada davalı Adularya AŞ kendisini vekil ile temsil ettirdiginden A.A.Ü.T’ye (madde-13 Üçüncü Kısım) göre hesaplanan 9.200,00 TL nisbi vekâlet ücretinin davacıdan alınarak bu davalıya verilmesine,” ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,

Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,

Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,

05…2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.