YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/9035
KARAR NO : 2023/7682
KARAR TARİHİ : 24.05.2023
MAHKEMESİ :… Mahkemesi
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece … Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının … … Fabrikaları … Makine Fabrikasında meydan bölümünde forklift şoförü olarak alt işverenler nezdinde çalışmakta olduğunu, 02.08.2018 tarihinden beri de sendikalı olarak çalıştığını, davalı işyerinde çalışan işçiler tarafından açılan davalarda, alt işverende çalışan işçilerin toplu … sözleşmesinden yararlanması gerektiği hususunun tespit edildiğini, davacı gibi meydan bölümünde çalışan başka işçi S.S. tarafından açılan davada sendika üyeliği ile birlikte toplu … sözleşmesi hükümlerinden yararlanması gerektiğinin tespit edildiğini ileri sürerek davacının 02.08.2018-19.10.2018 tarihleri arası döneme ilişkin toplu … sözleşmesinden kaynaklanan ücret farkı, ilave tediye, … ikramiyesi, kıdem zammı, giyim yardımı, sosyal yardım, … yardımı ve aile yardımı alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı tarafın talep ettiği tüm alacak kalemlerinin davacıya ödendiğini ve davacının taleplerinde hukuki yarar bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 21.10.2019 tarihli ve 2019/130 Esas, 2019/913 Karar sayılı kararıyla; davacının sendika üyesi olduğu, hükme esas alınan bilirkişi raporu ve emsal dava dosyalarına göre davacının başından beri davalı asıl işveren işçisi olduğunun … olduğu, talep edilen alacakların 02.08.2018 tarihinden 19.10.2018 tarihine kadar olan dönemi kapsadığı, 27. Dönem Toplu … Sözleşmesi hükümleri dikkate alındığında 03.07.2019 havale tarihli bilirkişi raporunun hüküm kurmaya yeterli ve denetime elverişli olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 01.03.2022 tarihli ve 2020/2002 Esas, 2022/471 Karar sayılı kararıyla; aynı işyerinde benzer işleri yapan işçiler açısından açılan davalarda … Bölge Adliye Mahkemelerince asıl işveren alt işveren ilişkisinin muvazaaya dayandığının kabul edildiği, davacının işvereni olarak gözüken yüklenici firma ile davalı … … arasındaki asıl işveren alt işveren ilişkisinin muvazaaya dayandığı olgusunun tüm dosya kapsamı ve kesinleşmiş yargı kararıyla belirlendiği, dosyadaki belgelerden anlaşıldığı üzere davacının toplu … sözleşmesi imzalamaya yetkili … … Sendikasının üyesi olduğu ve … … ile … … Sendikası arasında imzalanan toplu … sözleşmesinden faydalanma hakkının bulunduğu gerekçesiyle davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 02…2022 tarihli ve 2022/5537 Esas, 2022/7017 Karar sayılı ilâmıyla; Alt İşverenlik Yönetmeliği’nin 3 üncü maddesinde yardımcı işin; “işyerinde yürütülen mal veya hizmet üretimine ilişkin olmakla beraber doğrudan üretim organizasyonu içerisinde yer almayan, üretimin zorunlu bir unsuru olmayan ancak asıl … devam ettikçe devam eden ve asıl işe bağımlı olan …” şeklinde tanımlandığı, bu tanım çerçevesinde davacının yaptığı işin asıl … kapsamında olup olmadığı hususunun teknik yönden detaylı şekilde incelenmek suretiyle muvazaa olgusunun bulunup bulunmadığının kapsamlı biçimde değerlendirilerek neticesine göre yeniden karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozmaya uygun şekilde yapılan keşif sonucunda davacının çalıştığı işyerinde forklift adı verilen araçların sadece davalı işyerinde değil, birçok işletmede kaldırma, yükleme, iletme, istifleme ve taşıma gibi işleri yapması nedeniyle zorunlu bir faaliyet alanını kapsadığı, her ne kadar teknolojik bir … olarak görülmese de bu aracın kullanılmasında bilgi ve tecrübenin çok önemli olduğu, bu aracı kullanmak için eğitim verildiği ve akabinde belge verildiği, yine davalı işyerinde kadrolu çalışanlar ile Şirket çalışanlarının birlikte çalışarak aynı işi yaptıkları, taraflar arasındaki alt işverenlik sözleşmesinin muvazaalı olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; davacının, müvekkilinin işçisi olmadığını ve davanın husumetten reddine karar verilmesi gerektiğini, davacının davalının işçilerine uygulanan toplu … sözleşmesinden yararlanmasının mümkün olmadığını, alacakların zamanaşımına uğradığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ile davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriği, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davalı ile dava dışı alt işveren arasındaki asıl işveren alt işveren ilişkisinin muvazaaya dayanıp dayanmadığı ve buna göre davacının davaya konu alacaklarının bulunup bulunmadığı hususlarındadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 … maddeleri, 4857 sayılı … Kanunu’nun 2 nci maddesinin yedinci ve sekizinci fıkraları, 27.09.2008 tarihli ve 27010 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Alt İşverenlik Yönetmeliği’nin 2, 3, 11 ve 12 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 … maddesinde yer … sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz gideninin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
24.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.