YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/8981
KARAR NO : 2023/8077
KARAR TARİHİ : 30.05.2023

I. BAŞVURU
Başvurucu vekili dilekçesinde; müvekkilinin imzaladığı kısmi süreli iş sözleşmeleri kapsamında her iki işveren Şirkete bağımlı biçimde hukuk müşaviri olarak görev yaptığını, her iki Şirketin müvekkilinin iş sözleşmesini feshettiğini, müvekkili tarafından her iki işveren Şirkete de ayrı ayrı işe iade davaları açıldığını, söz konusu işe iade davalarının istinaf incelemesi neticesinde; Adana Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesince feshin geçersizliğine ve müvekkilinin işe iadesine karar verilirken Adana Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesince taraflar arasındaki ilişkinin işçi işveren ilişkisi olmayıp vekâlet ilişkisi olduğu ve davanın genel görevli mahkemelerde görülmesi gerektiği gerekçesi ile iş mahkemesinin görevsizliğine hükmedildiğini, aynı konu ile ilgili olarak Bölge Adliye Mahkemelerince çelişkili kararlar verildiğini, 5235 sayılı Adlî Yargı İlk Derece Mahkemeleri ile Bölge Adliye Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yetkileri Hakkında Kanun’un (5235 sayılı Kanun) 35 … maddesinin birinci fıkrasının (3) üncü bendinde yer … düzenleme uyarınca; kesin olarak verilen bölge adliye mahkemesi kararları arasındaki çelişkinin giderilmesi için dosyanın Yargıtayın ilgili hukuk dairesine gönderilmesinin Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri Başkanlar Kurulunun görevleri arasında olduğunu beyanla Adana Bölge Adliye Mahkemesi 7. ve 8. Hukuk Daireleri kararları arasındaki uyuşmazlığın giderilmesini talep etmiştir.

II. BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ HUKUK DAİRELERİ BAŞKANLAR KURULU KARARI
Adana Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri Başkanlar Kurulunun 26.04.2023 tarihli ve 2023/1 Karar sayılı kararında; uyuşmazlığa konu Adana Bölge Adliye Mahkemesi 7. ve 8. Hukuk Dairelerinden görüş istenildiği, 8. Hukuk Dairesi tarafından; 7. Hukuk Dairesince verilen görevsizlik kararının kesin hüküm olup olmadığı noktasının açık olmadığı ve Daireler arasında görüş aykırılığı olmadığı görüşünün bildirildiği, 7. Hukuk Dairesi tarafından ise uyuşmazlık konusu Daire kararı yönünden kesinleşen hüküm bulunmadığı, bu nedenle kararlar arasında çelişki bulunmadığı görüşünün bildirildiği, temin edilen Daire kararları, talep dilekçeleri ve görüş yazıları hep birlikte değerlendirilerek Adana Bölge Adliye Mahkemesi 7. ve 8. Hukuk Daireleri kararları arasında uyuşmazlık bulunmadığı belirtilerek başvurucu vekilinin talebinin Yargıtaya gönderilmesine karar verilmiştir.

III. UYUŞMAZLIĞIN GİDERİLMESİ İSTEMİNE KONU KARARLAR
A. Adana Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 22.12.2022 Tarihli ve 2021/1730 Esas, 2022/2004 Karar Sayılı Kararı
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı işçinin, iş sözleşmesinin haklı veya geçerli neden olmaksızın işverence feshedildiğini beyanla feshin geçersizliğinin tespiti ile işe iadesini istediği, İlk Derece Mahkemesi kararının davalı vekilince istinaf edildiği, uyuşmazlığın taraflar arasındaki hukuki ilişkinin mahiyeti noktasında toplandığı, davacının davalı işyerinde kendisine özgülenmiş bir oda ya da çalışma alanı bulunmadığı, davalara ilişkin dilekçe ve işlemlerin … avukatlık faaliyetinde bulunduğu bürosunda yerine getirdiği, böylelikle davacının davalıya ait işyerinde yerine getirilmesi zorunlu olan iş ve işlemleri, dosya paylaştırma gibi organizasyon işlerini davalı işyerine gelerek yürüttüğü, bunun dışında kalan davalı adına yürütülen dava ve icra işlerini kendi iş organizasyonu içinde ve davalı Şirketin iş ve mesai konusunda bir talimatı olmaksızın takip … sonuçlandırdığı, ayrıca davalı dışında üçüncü kişilere de avukatlık ve hukuki danışmanlık hizmeti verdiği, işçi çalıştırdığı, bu hâliyle iş sözleşmesinin belirleyici unsuru olan bağımlılık unsurunun gerçekleşmediği, taraflar arasındaki ilişkinin işçi işveren ilişkisi olmayıp vekâlet ilişkisi olduğu ve davanın genel görevli mahkemelerde görülmesi gerektiği gerekçe gösterilerek davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (3) üncü alt bendi gereğince İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.

B. Adana Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin 14.10.2021 Tarihli ve 2021/1494 Esas, 2021/1661 Karar Sayılı Kararı
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacı işçinin, iş sözleşmesinin haklı veya geçerli neden olmaksızın işverence feshedildiğini beyanla feshin geçersizliğinin tespiti ile işe iadesini istediği, İlk Derece Mahkemesi kararının davacı vekilince istinaf edildiği, davacı işçinin 4857 sayılı İş Kanunu’nun 18 … maddesi kapsamında iş güvencesi hükümlerinden yararlanacağı, fesih bildirim tarihine göre arabuluculuk başvurusunun bir aylık süresinde yapıldığı, arabuluculuk son tutanak tarihlerine göre davanın iki haftalık yasal süresi içerisinde açıldığı, davacının dava dışı Adana Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü yönünden arabuluculuk yoluna başvurmasına gerek olmadığı, ispat yükü üzerinde olan işverence davacının sözleşmesinin haklı veya geçerli nedenle feshedildiğinin ispatlanamadığı gerekçe gösterilerek davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile 6100 sayılı Kanun’un 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) nci alt bendi gereğince İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, esas hakkında yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne ve feshin geçersizliği ile davacının işe iadesine karar verilmiştir.

IV. GEREKÇE
A. Uyuşmazlık
Uyuşmazlık, başvuru konusu Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Dairelerinin kararları arasındaki uyuşmazlığın 5235 sayılı Kanun’un 35 … maddesine göre giderilip giderilemeyeceği konusundadır.

B. İlgili Hukuk
1. Bölge adliye mahkemelerinin benzer olaylarda kesin nitelikteki kararları arasındaki uyuşmazlığın giderilmesi isteminin hukuki dayanağı, 5235 sayılı Kanun’un 35 … maddesinde yer … düzenlemedir.

2. 5235 sayılı Kanun’un 35 … maddesinin birinci fıkrasının (3) numaralı bendinde yer … düzenlemeye göre; “Re’sen veya bölge adliye mahkemesinin ilgili hukuk veya ceza dairesinin ya da Cumhuriyet başsavcısının, Hukuk Muhakemeleri Kanunu veya Ceza Muhakemesi Kanununa göre istinaf yoluna başvurma hakkı bulunanların, benzer olaylarda bölge adliye mahkemesi hukuk veya ceza dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında ya da bu mahkeme ile başka bir bölge adliye mahkemesi hukuk veya ceza dairelerince verilen kesin nitelikteki kararlar arasında uyuşmazlık bulunması hâlinde bu uyuşmazlığın giderilmesini gerekçeli olarak istemeleri üzerine, kendi görüşlerini de ekleyerek Yargıtaydan bu konuda bir karar verilmesini istemek” bölge adliye mahkemesi ceza daireleri başkanlar kurulu ve hukuk daireleri başkanlar kurulunun görevleri arasında sayılmıştır.

3. 5235 sayılı Kanun’un 35 … maddesinin ikinci fıkrası şöyledir:
“(3) numaralı bende göre yapılacak istemler, ceza davalarında Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığına, hukuk davalarında ise ilgili hukuk dairesine iletilir. Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı uyuşmazlık bulunduğuna kanaat getirmesi durumunda ilgili ceza dairesinden bir karar verilmesini talep eder. Uyuşmazlığın giderilmesine ilişkin olarak dairece bu fıkra uyarınca verilen kararlar kesindir.”

C. Değerlendirme
1. 5235 sayılı Kanun ile bu Kanun’da sayılan kişi ve kurumlara tanınan uyuşmazlığın giderilmesini talep etme hakkı, mutlak biçimde her uyuşmazlığın esasına yönelik çözüm geliştirilmesine imkân vermez. Uyuşmazlığın giderilmesi talebi bir kanun yolu olmayıp böyle bir talebin varlığı hâlinde Yargıtayca temyiz incelemesine benzer bir inceleme yapılması da mümkün değildir.

2. Bölge adliye mahkemesinin benzer olaylarda kesin nitelikteki kararları arasında uyuşmazlık bulunması durumunda, 5235 sayılı Kanun’un 35 … maddesinde belirtilenler tarafından yapılacak gerekçeli başvuru sonrasında, mevcut başvuru hukuk daireleri başkanlar kurulunca değerlendirilerek Yargıtaydan bu konuda bir karar verilmesi istenecektir.

3. Bu açıklamalar ışığında belirtmek gerekir ki uyuşmazlığın giderilmesi yoluna başvurulabilmesi için bölge adliye mahkemesi kararlarının kesin hükümle sonuçlanmış olması gerekmektedir. Bununla birlikte başvurucunun talebine konu kararlar incelendiğinde uyuşmazlığın giderilmesi istemine konu dosyalardan birinde mahkemenin görevli olmamasına rağmen davaya bakmış bulunması gerekçe gösterilerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırıldığı ve henüz yargılamanın derdest olduğu anlaşılmaktadır. Kesin hükümle sonuçlanmış dosyalar ile henüz derdest olan dosyalar bakımından uyuşmazlığın giderilmesi imkânı bulunmamaktadır.

4. Başvurucunun dilekçesinde belirtmiş olduğu Bölge Adliye Mahkemesi Daireleri kararları arasında 5235 sayılı Kanun’un 35 … maddesi kapsamında bir uyuşmazlık söz konusu değildir.

5. Açıklanan bu maddi ve hukuki olgular karşısında uyuşmazlığın giderilmesine yer olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

V. KARAR
1. Adana Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri Başkanlar Kurulunun 26.04.2023 tarihli ve 2023/1 Karar sayılı kararına istinaden iletilen mevcut talep yönünden uyuşmazlığın giderilmesine yer olmadığına,

2. Dosyanın Adana Bölge Adliye Mahkemesi Hukuk Daireleri Başkanlar Kuruluna gönderilmesine,

30.05.2023 tarihinde oy birliğiyle kesin olarak karar verildi.