YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/8885
KARAR NO : 2023/8642
KARAR TARİHİ : 06.06.2023

MAHKEMESİ :… Mahkemesi

Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Mahkeme kararı davacı ve davalı Afyon Kocatepe Üniversitesi Rektörlüğü (Üniversite) vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili işçinin 17.10.2011 tarihine kadar, davalıya ait işyerinde kayden alt işveren işçisi olarak çalıştığını, … sözleşmesinin haksız feshedilmesi üzerine açılan işe iade davası neticesinde, asıl işveren alt işveren ilişkisinin muvazaalı olduğunun kabul edilerek müvekkilinin davalı nezdinde işe iadesine karar verildiğini, kararın kesinleşmesi üzerine işe başlamak için başvurmasına işe başlatılmadığını, muvazaanın kesinleşmesi sebebiyle müvekkilinin ücretinin, davalının emsal çalışanına ödemesi gereken ücret tutarında olması gerektiğini ileri sürerek, kıdem ve ihbar tazminatı, işe başlatmama tazminatı, boşta geçen süreye ilişkin ücret, fark ücret, yıllık izin, fazla çalışma, … … ve genel tatil ücretleri ile ilave tediye alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; dava konusu alacak taleplerinin haksız olduğunu ileri sürerek davanın reddini istemiştir.

III. MAHKEME KARARI
… … Mahkemesinin 26.09.2014 tarihli ve 2013/538 Esas, 2014/563 Karar sayılı kararı ile; davacı tarafından açılan işe iade davası sonucunda işverence yapılan feshin geçersizliğine ve davacının işe iadesine karar verildiği, davacının yasal süre içerisinde başvuruda bulunduğu hâlde işverence işe başlatılmadığı, çalışma süresine göre 70 … izne hak kazanan davacının hak ettiği izni kullandığının davalı işverence ispatlanamadığı, tanık beyanlarına göre davacının haftada 3 saat fazla çalışma yaptığı, davacının muvazaa nedeniyle Üniversite işçisi olarak kabul edilmesi gerektiği ve ücretinin Üniversite tarafından bildirilen ücrete göre belirlenmesi gerektiği gerekçe gösterilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Üniversite vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 01.03.2016 tarihli ve 2014/34367 Esas, 2016/6006 Karar sayılı kararıyla; davacının emsali olan davalı Üniversite işçisi olup olmadığı ve varsa ne kadar ücret aldığının belirlenmesi gerektiği, dosyaya sunulan temerrüt ihtarnamesinde dava konusu alacakların açıkça ismen sayılmadığı ve bu nedenle davalının temerrüde düşürüldüğü kabulünün yerinde olmadığı gerekçe gösterilerek bozma kararı verilmiştir.

B. Mahkemece Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar:
… … Mahkemesinin 13.12.2019 tarihli ve 2016/235 Esas, 2019/723 Karar sayılı kararı ile; davacıya uygulanabilecek emsal ücret konusunda bir sonuca ulaşılamadığı, ancak dava dışı Hastanede çalışan işçinin ücreti davacı için emsal kabul edilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.

C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Üniversite vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 05.03.2020 tarihli ve 2020/1055 Esas, 2020/4298 Karar sayılı kararıyla; Mahkemenin gerekçesinin kendi içinde ve hüküm ile çelişkili olduğundan bahisle bozma kararı verilmiştir.

D. Mahkemece İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
… 2. … Mahkemesinin 12.02.2021 tarihli ve 2020/402 Esas, 2021/146 Karar sayılı kararı ile; davacıya uygulanabilecek emsal ücret konusunda bir sonuca ulaşmak mümkün olmadığından davacının … ücreti, asgari ücret + asgari ücretin %40 fazlası olarak kabul edilmiş ve bu ücret üzerinden yapılan hesaplamalara göre davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

E. Üçüncü Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı Üniversite vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.

2. Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 14.09.2021 tarihli ve 2021/7289 Esas, 2021/11640 Karar sayılı kararıyla; kabul edilen muvazaa kararına göre davacının emsali işçinin davalı Üniversitenin işçisi olması gerektiği, Mahkemece emsal olarak kabul edilen işçinin işvereninin başka bir Şirket olduğu, davalı Üniversite bünyesinde davacının emsali işçinin çalışmadığı, davacının davalı Üniversitede çalışan emsali işçi bulunmadığından ücretinin asgari ücret kabulü gerektiği, davalının temerrüde düşürüldüğü kabulünün yerinde olmadığı gerekçe gösterilerek bozma kararı verilmiştir.

F. Mahkemece Üçüncü Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının çalışma süresinin 20.07.2016-17.10.2011 tarihleri arasında toplam 5 yıl 1 ay 7 … olduğu, 4 aylık boşta geçen süre eklenerek kıdeme esas çalışma süresinin 5 yıl 5 ay 7 … olarak hesaplandığı, davacının ücretinin asgari ücret olarak kabul edildiği gerekçe gösterilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı Üniversite vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.

B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; davacının kabul edilen hizmet süresinin ve ücretinin hatalı olduğunu, bozma ilâmında belirtilenin aksine ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, ilave tediye, fazla çalışma, … … ve genel tatil ücretleri ile fark ücret alacağı yönünden davalının temerrüde düşürüldüğünü belirterek Mahkeme kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.

2. Davalı Üniversite vekili; bozmaya uyulduğu hâlde temerrüt tarihlerinin hatalı kabul edildiğini, dava konusu alacakların zamanaşımına uğradığını ileri sürerek Mahkeme kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının ücretinin bozma ilâmına uygun belirlenip belirlenmediği ile davalının temerrüde düşürülüp düşürülmediğine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 428 … maddesi, 438 … maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.

2.4857 sayılı … Kanunu’nun 32 nci maddesi, 6098 sayılı … Borçlar Kanunu’nun 117 nci maddesi.

3. Değerlendirme
1. Temyizen incelenen Mahkeme kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı ve bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davacı vekilinin tüm, davalı Üniversite vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2. Mahkemece davalı nezdindeki çalışması 26.07.2006 tarihinde başladığı ve hizmet süresinin 5 yıl 1 ay 7 … olduğu kabul edilerek yapılan hesaba göre karar verildiği hâlde gerekçeye davacının 20.07.2016 tarihinde çalışmaya başladığı yazılmış olması mahallinde düzeltilebilir maddi hata kabul edilerek bozma sebebi yapılmamıştır.

3. Somut olayda, Mahkemece, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, ilave tediye, fazla çalışma, … … ve genel tatil ücreti alacakları yönünden faiz başlangıcı olarak temerrüt tarihi esas alınmış ise de; dosyaya sunulan temerrüt ihtarnamesinde söz konusu alacakların açıkça ismen sayılmadığı görülmektedir. İhtarnamede, “…ve diğer haklarım” ifadesi kullanılmış ise de, temerrüdün gerçekleşmesi için hangi alacağın ödenmesi talep edildiğinin açıkça gösterilmesi gereklidir. Mahkemece bu yön nazara alınmadan, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, ilave tediye, fazla çalışma, … … ve genel tatil ücreti alacaklarına temerrüt tarihinden itibaren faiz yürütülmesi bozmayı gerektirir.

Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun’un 438 … maddesinin yedinci fıkrası hükmü uyarınca Mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Davalı tarafın diğer temyiz itirazlarının reddine,

2. Davalı tarafın Mahkeme kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile Mahkeme kararının, hüküm fıkrasının (4), (5), (6), (7) ve (8) numaralı bentlerinin çıkartılarak yerine “4-)İHBAR TAZMİNATI istemine yönelik davanın KABULÜNE, 2.050,… TL net ihbar tazminatının 500,00 TL’sine dava, bakiye kısmına ise ıslah tarihinden itibaren işleyecek ve hesaplanacak yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Fazlaya İlişkin Talebin Reddine,
5-)YILLIK ÜCRETLİ İZİN ALACAĞI istemine yönelik davanın KABULÜNE, 1.632,43 TL net yıllık ücretli izin alacağının 250,00 TL’sine dava, bakiye kısmına ise ıslah tarihinden itibaren işleyecek ve hesaplanacak yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Fazlaya İlişkin Talebin Reddine,
6-)İLAVE TEDİYE ALACAĞI istemine yönelik davanın KABULÜNE, 2.504,97 TL ilave tediye alacağının 2.000,00 TL’sine dava, bakiye kısmına ise ıslah tarihinden itibaren işleyecek ve hesaplanacak yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,
Fazlaya İlişkin Talebin Reddine,
7-) FAZLA ÇALIŞMA ücreti istemine yönelik davanın KABULÜNE, %30 hakkaniyet indirimi sonrasında 1.146,00 TL net fazla çalışma alacağının dava tarihinden itibaren işleyecek ve hesaplanacak en yüksek banka mevduat faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, (Fazlaya ilişkin hakları saklı tutularak)
8-)… …-GENEL TATİL ücreti istemine yönelik davanın KABULÜNE, %30 hakkaniyet indirimi sonrasında 290,00 TL net … …, genel tatil ücreti alacağının 250,00 TL’sine dava, bakiye kısmına ise ıslah tarihinden itibaren işleyecek ve hesaplanacak en yüksek banka mevduat faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine,” ibarelerinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,

Davalı Afyon Kocatepe Üniversitesi Rektörlüğü harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,

Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,

….2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.