YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/8148
KARAR NO : 2023/6117
KARAR TARİHİ : 26.04.2023
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin alt işveren firma bünyesinde 04.01.2010 tarihinde çalışmaya başladığını, 04.04.2018 tarihinde 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin (696 sayılı KHK) 127 nci maddesi ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’ye (375 sayılı KHK) eklenen geçici 23 üncü madde uyarınca sürekli işçi kadrosuna alındığını, müvekkilinin işyeri sendika temsilcisi olduğunu ve davalı Kurum bünyesinde kullanılmakta olan … telefon hatlarıyla ilgili yapılacak tüm … ve işlemlerde görevlendirildiğini ve kendisine işlem kullanıcı yetkisi tanımlandığını, aynı zamanda davalı Kurum personelinin genel sağlık sigortası işlemlerini de yaptığını, müvekkilinin görevlendirilmeleri neticesinde 2018 yılından bu yana büro personeli olarak çalıştığını, müvekkilinin büro personeli görevlerini ifa etmiş olmasına rağmen çalışma koşullarında … taraflı olan müvekkil aleyhine esaslı bir değişikliğe gidildiğini, müvekkilinin temizlik personeli olarak görevlendirildiğini, bu değişikliğin hukuka aykırı olduğunu iddia ederek müvekkilinin temizlik personeli olarak görevlendirilmesi işleminin geçersizliğinin tespiti ile önceki işine iadesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davalının idari yargı mahkemelerinde görülmesi gerektiğini belirterek görev itirazında bulunduğunu, sürekli işçi olarak kadroya alındığında işçi statüsüne geçişte doldurulan formda davacının en son çalıştığı işin niteliğinin temizlik olduğunu, buna uygun olarak Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) işe giriş bildirgesinde temizlik görevlisi olarak bildirildiğini, davacıyı farklı birimlerde görevlendirmiş olmasının temizlik görevlisi … tanımında değişiklik yapıldığı anlamına gelmeyeceğinin kabul alamına gelmemekle birlikte çalışma koşullarında değişiklik yapılmasına rağmen işçinin de bu koşulların uygulanmasını kabul etmeyerek kendisinin de fesih hakkı bulunduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; … Kooperatif Ticaret Eğitim Büro İşçileri Sendikasına müzekkere yazılarak davacının işyeri temsilciliği görevinin devam … etmediği, sona ermiş ise hangi tarihte sona erdiği hususunda müzekkere yazıldığı, Sendika tarafından bu müzekkereye cevap verilmemiş ise de davacı vekilinin 01.11.2022 tarihli duruşmasında davacı asılın sendika temsilciliği görevinin devam etmediği yönündeki beyanı dikkate alındığında davanın konusunun kalmadığı gerekçesiyle konusu kalmayan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; davacının 696 sayılı KHK’nın 127 nci maddesiyle 375 sayılı KHK’ya eklenen geçici 23 üncü maddesi uyarınca sürekli işçi olarak kadroya alındığı, işçi statüsüne geçişte doldurulan formda davacının en son çalıştığı işin niteliği temizlik olup, buna uygun olarak da SGK işe giriş bildirgesinde de meslek adı ve kodunun temizlik görevlisi olarak bildirildiği, davacının kadrosu temizlik görevlisi olup en başından beri büro personeli olarak çalışmadığını, davacının sözleşmede asli işi olarak belirlenen temizlik işinde görevlendirilmesi çalışma koşullarında esaslı değişiklik olarak kabul edilemeyeceğinden huzurdaki davanın reddi gerektiğini, davacının söz konusu değişikliğe rağmen işyerinde çalışmaya devam ettiğini, temsilciye tanınan güvencenin, görev süresi ile sınırlı olarak sağlandığından işyeri sendika temsilciliği görevi sona … temsilcinin temsilcilik güvencesinden de yararlanamayacağını, davanın konusuz kalmasına idare sebebiyet vermediği hâlde davacı lehine yargılama giderlerine hükmedilmesinin doğru olmadığını, davacının sendika temsilciği görevinin müvekkili tarafından sonlandırılmadığından İdare aleyhine yargılama giderleri ve vekâlet ücretine hükmedilmesinin doğru olmadığını, büro personeli olarak yaptığını belirttiği işlerin nitelik gerektirmeyen, herhangi bir personelin yapabileceği işler olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının sendika üyeliği ve sendika işyeri temsilciliğinin sona erdiği, davacının talebinin temizlik personeli olarak görevlendirilmesi işleminin geçersizliğinin tespiti ile önceki işine iadesine karar verilmesi olduğu, dava açıldığı tarihteki koşullara göre işyeri sendika temsilcisi olan davacı işçinin rızası dışında işinde esaslı tarzda değişiklik yapacak şekilde görevlendirme yapıldığı, işyeri sendika temsilciliği görevinin sona ermesi nedeniyle 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu … Sözleşmesi Kanunu’nun (6356 sayılı Kanun) işyeri sendika temsilciliğinin güvencesi başlıklı 24 üncü maddesinin dördüncü fıkrasının uygulanma imkânı kalmadığı, davacının dava açıldığı tarihteki koşullara göre yargılama gideri, vekâlet ücreti konusunda verilen kararda kararda isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeler ve resen dikkate alınacak nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 6356 sayılı Kanun’un 24 üncü maddesinin dördüncü fıkrasına aykırı şekilde davacının işinde esaslı tarzda değişiklik yapılıp yapılmadığının tespiti ile sonucuna göre yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin doğru şekilde belirlenip belirlenmediği noktalarındadır.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 326 ncı maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 … maddesi.
2. 6356 sayılı Kanun’un 24 üncü maddesi, 696 sayılı KHK’nın 127 nci maddesiyle 375 sayılı KHK’ya eklenen geçici 23 üncü madde, Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Davacının sendika temsilciliği görevinin devam etmediği gerekçesiyle açılan dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına ilişkin hüküm kurulmuş ise de dava açılış tarihinde davacının sendika temsilciliği görevi devam ettiğinden bu tarih itibarıyla uyuşmazlığın yargısal denetiminin yapılarak sonuca gidilmesi gerektiğinin gözetilmemesi isabetsizdir.
3. Somut uyuşmazlığa göre 04.01.2010 tarihinden itibaren alt işveren firma bünyesinde çalışan ve aynı zamanda işyeri sendika temsilcisi olan davacı, 04.04.2018 tarihinde 696 sayılı KHK’nın 127 nci maddesiyle 375 sayılı KHK’ya eklenen geçici 23 üncü maddesinde belirtilen haklardan yararlanmak amacıyla davalı Kuruma başvurmuş olup; ilgili hükümler uyarınca sürekli işçi olarak kadroya alınmıştır. İşçi statüsüne geçişte doldurulan formda davacının en son çalıştığı işin niteliğinin temizlik olarak belirtilip buna uygun olarak da SGK işe giriş bildirgesinde de meslek adı ve kodunun temizlik görevlisi olarak bildirildiği görülmüştür. Davacının davalı Kurumdaki kadrosunun en başından beri temizlik görevlisi olduğu açıktır. 696 sayılı KHK’nın 127 maddesi ile 375 sayılı KHK’ya eklenen geçici 23 üncü madde, “…Sürekli işçi kadrolarına geçirilenler, birinci fıkrada öngörülen şartları taşıdıkları sürece ve çalıştırıldıkları teşkilat ve birimde geçiş işlemi yapılmadan önceki ihale sözleşmesi kapsamındaki hizmetleri yürütmek üzere istihdam edilebilir. …” şeklindedir. Buna göre sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacı işçi, sözü edilen düzenleme uyarınca sadece kadroya geçiş işlemi yapılmadan önceki ihale sözleşmesi kapsamındaki hizmetleri yürütmek üzere istihdam edilebilir. Şu hâlde davacının sözleşmede asli işi olarak belirlenen temizlik işinde görevlendirilmesi çalışma koşullarında esaslı değişiklik olarak kabul edilemeyeceğinden aksi yöndeki iddia ve kabul dosya içeriğine uygun değildir.
4. Açıklanan tüm bu nedenlerle uyuşmazlığın esası yönünden yapılan inceleme sonucunda davanın reddine karar verilmesi ve yargılama gideri ile vekâlet ücretinin buna göre belirlenmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
26.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.