YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/7434
KARAR NO : 2023/7660
KARAR TARİHİ : 24.05.2023
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesince Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı … AŞ vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalılardan Toroslar Elektrik Dağıtım AŞ bünyesinde değişen alt işverenlerin işçisi olarak çalıştığını, son ücretinin 1.750,00 TL olduğunu, … sözleşmesinin haklı bir neden olmadan feshedildiğini ileri sürerek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti ile genel tatil ücreti alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı … AŞ vekili cevap dilekçesinde; davalı Şirketin yerleşim yerinin … olduğunu, işbu davaya bakmaya … Mahkemelerinin yetkili olduğunu, Araban Mahkemelerinin bu davaya bakma yetkisinin bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı … Güvenlik … Eğitim Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde; müvekkili Şirkete husumet yönetilmesinin yasal olarak mümkün bulunmadığını, işbu davadaki husumet yönetilmesi gereken davalının Toraslar Elektrik Dağıtım AŞ olduğunu, … sözleşmesinin müvekkili tarafından feshedilmediğini savunarak davanın reddini istemiştir.
3. Davalı … Güvenlik … Eğitim Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde; davacının talep ettiği alacaklarının kendisine ödendiğini, ayrıca davacının işine de müvekkili firma tarafından son verilmediğini savunarak davanın reddini istemiştir.
4. Davalı … Güvenlik … Eğitim Hizmetleri Ltd. Şti., davaya karşı cevap dilekçesi sunmamıştır.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 23.11.2015 tarihli ve 2014/141 Esas, 2015/249 Karar sayılı kararı ile; davalı … AŞ ile diğer davalılar arasında asıl işveren alt işveren ilişkisi olduğu, alt işverenler arasında işyeri devri ilişkisi bulunduğu, davacının … sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğinin davalılar tarafından ispatlanamadığı, yıllık ücretli izin defteri sunulmadığı, davacının kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti ve … … ve genel tatil ücreti alacaklarına hak kazandığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı … AŞ vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 04.02.2020 tarihli ve 2017/26953 Esas, 2020/1527 Karar sayılı ilâmı ile; davalının yetki itirazı hakkında olumlu veya olumsuz bir karar verilmemesinin hatalı olduğu, gerek davacının işini yaptığı yer, gerekse davalıların yerleşim yerinin belirlenmesi yönünden gerekli araştırma ve inceleme yapılarak oluşacak sonuca göre mahkemenin yetkili olup olmadığı hakkında bir karar verilmesi gerektiği, yetki itirazına ilişkin uyuşmazlık çözülmeden işin esasına geçilerek hüküm kurulmasının bozma sebebi olduğu gerekçesiyle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; iddia, savunma, dinlenen tanık beyanları, benimsenen bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamı gözönünde bulundurularak yapılan yargılama sonucunda davacının Araban İlçe İşletme Başmühendisliği işyerinde çalıştığı, davalıların yetki itirazının yerinde olmadığı ve davacının dava konusu alacaklara hak kazandığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı … AŞ vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı … AŞ vekili; müvekkili Şirket ile diğer davalılar arasında anahtar teslim … sözleşmesi imzalanmış olup asıl işveren alt işveren ilişkisi bulunmadığını, ihale makamı olarak müvekkili Şirketin alacaklardan sorumlu tutulamayacağını, tanık beyanlarına davaları olduğu için itibar edilmemesi gerektiğini, yapılan ödemelerin dikkate alınmadığını, bilirkişi raporunun hatalı olduğunu belirterek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davalı … AŞ ile diğer davalılar arasında asıl işveren alt işveren ilişkisi bulunup bulunmadığı, buna göre hüküm altına alacaklardan davalı … AŞ’nin sorumlu olup olmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 428 … maddesi, 438 … maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.
2. 4857 sayılı … Kanunu’nun (4857 sayılı Kanun) “Tanımlar” kenar başlıklı 2 nci maddesinin yedinci fıkrası şöyledir:
“Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde … … ve bu … için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile … aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, … sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu … sözleşmesinden … yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.”
3. 4857 sayılı Kanun’un 17, 36, 47, 53 ve 57 nci maddeleri ile aynı Kanun’un 120 nci maddesi atfıyla hâlen yürürlükte bulunan mülga 1475 sayılı … Kanunu’nun 14 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Temyizen incelenen Mahkeme kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı ve bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davalı … AŞ vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Somut uyuşmazlıkta davalı … AŞ ile diğer davalılar arasında asıl işveren alt işveren ilişkisi bulunmaktadır. Aralarında ihtiyari dava arkadaşlığı bulunan ve dava konusu işçilik alacaklarından müştereken ve müteselsilen sorumluluğu olan davalılar hakkında aynı alacak kalemleri için infazda tereddüt yaratacak ve tahsilde tekerrüre neden olabilecek şekilde ayrı ayrı hüküm kurulması hatalıdır.
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun’un 438 … maddesinin yedinci fıkrası hükmü uyarınca Mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davalı … AŞ vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davalı … AŞ’nin Mahkeme kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile Mahkeme kararının, davalı … AŞ ve davalı … … Güvenlik Ltd. Şti. yönünden hüküm fıkrasının (1), (2), (3) ve (4) numaralı bentlerinin, davalı … Güvenlik … Eğitim Hizmetleri Tic. Ltd. Şti. yönünden (1) ve (2) numaralı bentlerinin ve davalı … Güvenlik … Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti. yönünden (1) numaralı bendinin hükümden tamamen çıkartılarak; hükümdeki davanın kısmen kabul kısmen reddi ile ibaresinden sonra gelmek üzere ;
“1- 7.211,66 TL net kıdem tazminatının akdin fesih tarihi olan 30…2014 tarihinden itibaren işleyecek mevduata uygulanan en yüksek faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine (Davalı … Güvenlik … Eğitim Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.nin sorumluluğu net 3.232,68 TL, davalı … Güvenlik … Güvenlik Hizmetleri Ltd. Şti.nin sorumluluğu net 2.558,52 TL ile sınırlı olmak kaydıyla),
2- 691,59 TL net ihbar tazminatının 500,00 TL’sinin dava tarihinden 191,59 TL’sinin ıslah tarihi olan 29.04.2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar Toroslar Elektrik Dağıtım AŞ ve … … Güvenlik Ltd. Şti.nden müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
3- 2.417,95 TL net yıllık izin ücreti alacağının 150,00 TL’sinin dava tarihinden itibaren, 2.267,95 TL’sinin ıslah tarihi olan 29.04.2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar Toroslar Elektrik Dağıtım AŞ ve … … Güvenlik Ltd. Şti.nden müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine,
4- 1.029,46 TL net genel tatil ücreti alacağının 200,00 TL’sinin dava tarihinden itibaren, 829,46 TL’sinin ıslah tarihi olan 29.04.2015 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar Toroslar Elektrik Dağıtım AŞ ve … … Güvenlik Ltd. Şti.nden müştereken ve müteselsilen alınarak davacıya verilmesine (davalı … Güvenlik … Eğitim Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.nin sorumluluğu 679,55 TL net ile sınırlı olmak kaydıyla),” bentlerinin yazılması ve hükümden çıkartılan bentleri takip eden bentlerin buna göre teselsül ettirilmesi suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde davalı … AŞ’ye iadesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
24.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.