YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/7329
KARAR NO : 2023/7244
KARAR TARİHİ : 17.05.2023
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (…) Mahkemesi
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, … Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildi.
Davalı vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması istenilmiş ise de 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin ikinci fıkrası gereğince duruşma isteğinin miktardan reddine ve incelemenin dosya üzerinden yapılmasına karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 2001 yılında … Mermer AŞ bünyesinde şoför olarak çalışmaya başladığını ve 2007 yılında bütün hak ve alacakları ile davalı Adalya Mermer AŞ’ye devrolduğunu, ulaşım ve yemek giderlerinin davalı işverence karşılandığını, … sözleşmesini 05…2015 tarihinde haklı nedenlerle feshettiğini, fesih tarihindeki ücretinin brüt 7.162,46 TL olduğunu, davacının çalışma süresince haftanın 7 günü 07.00-19.00 ve 08.00-20.00 saatleri arasında aralıksız çalıştığını, ödenmesi gereken fazla çalışma ve hafta tatili ücreti alacakları ile … … ve genel tatil günleri çalışması karşılığı alacaklarının ödenmediğini ve yıllık izin kullanmadığını beyanla kıdem tazminatı, hafta sonu çalışma ücreti, fazla çalışma ücreti, … … ve genel tatil ücreti ile yıllık izin ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı taleplerinin zamanaşımına uğradığını, davanın belirsiz alacak davası olarak açılmasında hukuki yararının bulunmadığını, çalışma süreleri, ücret ve çalışma koşullarına ilişkin iddiaların gerçeği yansıtmadığını, davacının müvekkili Şirket nezdinde 07.11.2007-05…2015 tarihleri arasında çalıştığını, haklı ve/veya geçerli bir neden bildirmeden işyerini terk ederek işten ayrıldığını, davacının işe asgari ücret üzerinden başladığını 01…2014 tarihinde ücretinin 1.370,00 TL olduğunu, davacıya yıllık izinlerinin kullandırıldığını, davacının ücretsiz izin de kullandığını, her yıl kış aylarında iklimsel nedenlerden dolayı çalışma yapılmayıp işyerinin kapandığını ve bu dönemlerde davacının ücretinin yine tam olarak ödendiğini, davacının işyerini amir ve işverene haber vermeksizin ve izin almaksızın terk ederek ayrıldığını, davacının fazla çalışma yaptığında karşılığında ücretini aldığını, davacıya haftada bir … hafta tatili izni kullandırıldığını, … … ve genel tatil günlerinde çalışma olmadığını beyan ederek; öncelikle zamanaşımı def’i bulunduğundan davanın zamanaşımı nedeniyle reddini, davacı talepleri için belirsiz alacak davası açamayacağından davanın hukuki yarar yokluğundan reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 16.07.2020 tarih ve 2015/380 Esas, 2020/312 Karar sayılı kararı ile; davacının fazla çalışma yaptığı ve … … ve genel tatil günlerinde çalıştığı hususunun tanık beyanları ile ispat edildiği, … sözleşmesini ödenmeyen ücret alacakları bulunması sebebiyle haklı nedenlerle feshettiği kanaatine ulaşıldığı ve dosya kapsamına göre hak ettiği yıllık izin ücreti alacaklarının kendisine ödenmediğinin anlaşıldığı gerekçeleriyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
… Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesinin 15.12.2020 tarihli ve 2020/2497 Esas, 2020/2996 Karar sayılı kararıyla; hükme esas alınan … süresinin yerinde olduğu, kamyon ve servis şoförü olarak çalışan davacının işyerindeki kıdemi, tanık beyanları ve emsal araştırmalar birlikte değerlendirildiğinde, hükme esas alınan ücretin dosya kapsamına uygun olduğu, tarafların işyerindeki çalışma şekli ile ilgili yazılı delil sunmadıkları görülmekle Mahkemenin davacıya ilişkin maddi vakıa niteliğinde olan genel tatil ve fazla çalışmalarının tanık anlatımlarıma uygun olarak doğru bir şekilde tespit edildiği, davacının işçilik alacaklarının hüküm altına alınması karşısında 4857 sayılı … Kanunu’nun (4857 sayılı Kanun) 24 üncü maddesinin (II) numaralı bendinin (e) bendi uyarınca davacının … sözleşmesini haklı nedenle feshettiği için kıdem tazminatına hak kazandığı, ispat külfeti üzerinde olan davalının, davacıya yıllık izinlerini kullandırdığı veya karşılığını ödediğini ispat edemediği gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 10.03.2021 tarihli ve 2021/2017 Esas, 2021/5879 Karar sayılı ilâmı ile; davalının sair temyiz itirazlarının reddine karar verilerek, 2015 yılı Nisan ayı bordrosu incelendiğinde 3.726,40 TL ek kazanç adı altında tahakkuk bulunduğu, sunulan banka talimatlarında davacının hesabına 22.05.2015 tarihinde 4.295,50 TL ücreti ile birlikte fazla çalışma ücret ödenmesi yönünde talimat verildiği, diğer yandan söz konusu bordro imzasız olup dosya içinde davacının ücretlerinin yattığı banka hesap hareketlerini gösterir kayıtların bulunmadığı, davacının ücret bordrosunda tahakkuku yapılan ek ödeme ve davalı tarafından sunulan banka talimatlarında ödendiği görülen 4.295,50 TL tutarlı ödemenin yapılıp yapılmadığı, tahakkuk ettirilen ek ödemenin fazla çalışma alacağına ilişkin olup olmadığı, bu alacağa ilişkin olarak ödeme yapılmış ise mahsup yapılması gerekip gerekmediğinin değerlendirilmesi gerektiği gerekçeleriyle kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dosya içeriğinde yer … Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarına göre davacının 20.09.2002-17.04.2003 tarihleri arasında … Mermer Madencilik San. ve Tic. Ltd. Şti. (… Mermer’de), ….08.2003-….11.2007 tarihleri arasında … Mermer’de, 07.11.2007-05…2015 tarihleri arasında ise davalı Adalya Mermer San. ve Tic. AŞ’de (Adalya Mermer) çalıştığı, celbedilen ticaret sicil kayıtlarına göre … Mermer Şirketi ile … Mermer Şirketinin birleştikleri ve birleşme sözleşmesine göre … Mermer’in devreden (birleşen) Şirket konumunda olduğu, … Mermer Şirketinin ise devralan (birleşilen) Şirket olduğu, davacı tarafça sunulan taahhütname başlıklı belgede ise davacının … Mermer Şirketi nezdindeki çalışmalarından … hak ve alacakların davalı Adalya Mermer Şirketine devredildiğinin hüküm altına alındığı, belgede davalı Şirket kaşesinin bulunması ve tanık beyanları nazara alındığında davacının 20.09.2002 tarihinden işten ayrıldığı 01…2015 tarihine kadar kesintisiz çalıştığı ve tüm çalışma döneminden davalı Şirketin sorumlu olduğu kanaatine varıldığı, dinlenen tanıkların anlatımları ve dosyada mübrez belgelere göre davacı tarafça fazla çalışma yapılmasına, hafta tatilinde çalışılmasına rağmen buna ilişkin ücretleri ödenmediği için … sözleşmesini haklı nedenle feshettiği kanaatine varıldığı, davacının çalışma süresine göre hesaplanan kıdem tazminatının ödenmesi gerektiği, davacının kıdemi ve yaptığı … nazara alındığında asgari ücretle çalışmasının mümkün olmadığı dikkate alınarak emsal ücret araştırması yapıldığı, gelen yazı cevapları ve dinlenen tanık beyanları bir arada değerlendirildiğinde ücretin net 1.775,00 TL olarak kabul edildiği, çalışma süresince davacının toplam 190 … izin süresine hak kazandığı, dosya içeriğine göre 101 … izin kullandığının anlaşıldığı, 89 … üzerinden izin ücretinin kabulü gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz başvurusunda; Mahkemece beyanlarına itibar edilen tanıkların müvekkili Şirkete karşı aynı sebeplerle dava ikame ettiklerini ve davacı ile menfaat birliği içinde oldukları için yanlı ve asılsız anlatımlarda bulunduklarını, hükme esas alınan bilirkişi raporunda bu hususlarda hiçbir inceleme yapılmaksızın tüm hesaplamalarda davacı lehine anlatımda bulunan tanıkların beyanlarının esas alınmış olmasının Mahkemece verilen kararı açıkça hatalı hâle getirdiğini, … süresinin hatalı tespit edildiğini, zira davacının … ilinde bulunan … Mermer Şirketine ait ocakta çalışması konusunda müvekkili Şirketten herhangi bir talebi bulunmadığını, böyle bir talepte bulunmasının da mümkün olmadığını, … ilindeki ocağın müvekkili Şirket uhdesine hiçbir zaman geçmediğini, organik bağdan ziyade işyeri devri olgusuna dayalı olarak aleyhe hüküm tesis edilmesinin açıkça hatalı olduğunu, davacı ücretinin net 1.775,00 TL olduğu varsayımı ile talep konusu yapılan alacak kalemlerine ilişkin hesaplama yapılamasının hatalı olduğunu, ücretin resmî kayıtlarda, sözleşmelerde ve bordrolarda yazılı olduğu gibi emsal ile uygun olduğunu, kıdem tazminatı alacağına yönelik talebinin kesin olarak reddi gerektiğini, zira davacının haklı bir nedeni olmadan işyerini terk ettiğini, davacı işçinin müvekkili Şirket nezdinde çalıştığı dönemde fazla çalışma yapmadığını, … … ve genel tatil günleri ile hafta tatillerinde çalışmadığını, arızi olarak yapılan fazla çalışmaların karşılığının da bordrosuna yansıtılarak kendisine ödendiğini, … tutanakları ile de tespit edildiği üzere müvekkili Şirkete ait mermer ocaklarında aralık–nisan ayları arasındaki dönemde iklimsel sebepler nedeniyle faaliyet gösterilmediğini ya da yavaşlatıldığını, … Teftiş Kurulunun 01.04.2012-08.04.2015 dönemini kapsayan, 08-09.04.2015 ve 20.04.2015 tarihinde yapılan teftiş sonrasında hazırlanan tutanak doğrultusunda 66 adet işçinin tümüne fazla çalışma karşılı ödendiği yazılı belge ile tespit edildiğini, davacıya hizmet süresine göre hak ettiği yıllık izinlerinin kullandırıldığını, kullanılmayan yıllık izin süresine ilişkin ücretin ise kendisine ödendiğini beyanla kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacının fazla çalışma alacağının bulunup bulunmadığı, alacağın hesaplanma yöntemi, davalı tarafça fazla çalışma alacağına yönelik olarak mahsubu gereken kısmi ödeme yapılıp yapılmadığı konularına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 … maddeleri.
2. 4857 sayılı Kanun’un 41 … maddesi.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 … maddesinde yer … sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesinin hukukça mümkün olmadığı anlaşılmakla; davalı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
17.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.