YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/7319
KARAR NO : 2023/7368
KARAR TARİHİ : 18.05.2023
MAHKEMESİ :… Mahkemesi
Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin değişen şirketlerin işçisi olarak davalıya ait işyerinde çalıştığını, … ve talimatların Kurum yetkilileri tarafından verildiğini, … sözleşmesinin Üniversite aleyhine dava açtığı gerekçesiyle feshedildiğini, sendika üyesi olan davacının toplu … sözleşmesinden … 01.05.2004-30.04.2006 tarihleri arasındaki döneme ilişkin alacaklarının tahsili amacıyla … 2. … Mahkemesinin 2012/412 Esasına kayıtlı olarak dava açtığını, bu davada verilen kararın kesinleştiğini, böylece alt işverenler ile Üniversite arasındaki hizmet alım sözleşmelerinin muvazaalı olduğunun açıklığa kavuştuğunu, 01.05.2009- 30.04.2011 dönemini kapsayan toplu … sözleşmesinde açıkça toplu … sözleşmesinden … Üniversitesindeki ve alt işveren firmalardaki tüm işçilerin faydalanabileceğinin belirtildiğini, buna rağmen davacının 01.05.2009-30.04.2011 tarihleri arasındaki döneme ilişkin olarak hak kazandığı alacakların ödenmediğini beyan ederek toplu … sözleşmesinden kaynaklanan alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının açtığı işe iade davası sonucunda alt işverene ait işyerindeki işine iadesine karar verildiğini, bu sebeple davanın husumet yönünden reddi gerektiğini, davacının toplu … sözleşmesinden kaynaklanan alacağı bulunmadığını, ayrıca davacının büro hizmetleri işkolu dışında bir işkolunda çalıştığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 04.03.2016 tarihli kararıyla; toplanan kanıtlara ve aldırılan bilirkişi raporuna dayanılarak, davacının davalı … ile Koop-… Sendikası arasında bağıtlanan toplu … sözleşmesinden yararlandırılması gerektiği, … sözleşmesinin davalı işveren tarafından haklı neden olmaksızın feshedildiği, davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı, yıllık izin ücreti alacağı talebinin fazla kısmının ispat edilemediği gerekçeleriyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 09…..2020 tarihli ilâmı ile; davacının uyuşmazlık konusu olan 2009-2011 döneminde muvazaalı bir hizmet alım sözleşmesi bulunduğunu ileri sürmediği, davacı tarafça açık bir muvazaa iddiası da ileri sürülmediğine göre davacının bu döneme ilişkin toplu … sözleşmesinden yararlanmasının mümkün olmadığı, bu nedenle ilave tediye alacağına hak kazandığının kabul edilemeyeceği, izin belgeleri ile ilgili olarak herhangi bir değerlendirme yapılmadan sonuca gidilmesinin yerinde olmadığı, 2009-2011 yıllarına ait ücret bordroları dosya içerisinde bulunmadığından bilirkişi raporundaki hesaplamaların denetiminin mümkün olamadığı, ödenen kıdem tazminatının fesih tarihine kadar işleyecek yasal faizi ile birlikte mahsup edilmesi gerektiğinin dikkate alınmamış olmasının da hatalı olduğu belirtilerek Mahkeme kararı bozulmuştur.
B. Mahkemece Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 17…..2021 tarihli kararıyla; bozmaya uyularak ek rapor alındığı, raporun bozma ilâmında belirtilen eksiklikleri karşılar nitelikte ve hüküm kurumaya elverişli olduğunun tespiti ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 28.09.2021 tarihli ilâmı ile; bozma kararında açıkça davacının 01.05.2009-30.04.2011 dönemine ilişkin toplu … sözleşmesinden yararlanamayacağı ifade edilmesine karşın bozma kararına aykırı şekilde, hatalı bilirkişi raporuna itibar edilerek hüküm kurulmasının yerinde olmadığı, davacının 2009-2011 yıllarına ait ücret bordrolarının bulunmadığı, bu nedenle denetim yapılmadığının belirtildiği ancak bozma gereğinin yerine getirilmediği, alt işveren tarafından ödenen kıdem tazminatının fesih tarihine kadar işleyecek yasal faizi ile birlikte mahsup edilmesi gerektiğine işaret edilmesine rağmen, hükme esas alınan bilirkişi raporunda bozma kararına uygun hesaplama yapılmadığı gerekçeleriyle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bozmaya uyularak bozma ilâmı doğrultusunda davacının 01.05.2009-30.04.2011dönemine ilişkin toplu … sözleşmesinden yararlanamayacağının kabulü ile toplu … sözleşmesinden yararlanılan döneme ait toplu … sözleşmesinden kaynaklı alacakların zamanaşımına uğradığının belirlendiği, kıdem ve ihbar tazminatlarının asgari ücret ve bordrolarda yer … yol ve yemek ücreti eklenerek hesaplandığı yıllık izin alacağının asgari ücret üzerinden toplu … sözleşmesinden faydanılan dönem bakımından toplu … sözleşmesi hükümlerine göre, diğer dönemler bakımından kanun hükmüne göre hesaplandığı, kullanılan sürelerin dışlandığı, alt işveren tarafından ödenen kıdem tazminatının fesih tarihine kadar işleyen yasal faizi ile anılan alacaktan mahsup edildiği bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; davanın husumet nedeniyle reddi gerektiğini, davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanamayacağını, bütün alacaklarını aldığını ileri sürerek temyiz isteminde bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacının toplu … sözleşmesinden faydalanabileceği dönemin belirlenmesi ile dava konusu alacakların bozma ilâmında belirtilen şekilde hesaplanıp hesaplanmadığına, ödenen kıdem tazminatı miktarının faiziyle mahsup edilip edilmediğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 428 … maddesi, 438 … maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.
2. 4857 sayılı … Kanunu’nun 17, 32 ve 53 üncü maddeleri, 120 nci maddesi atfıyla hâlen yürürlükte olan mülga 1475 sayılı … Kanunu’nun 14 üncü maddesi, 6356 sayılı Toplu … Sözleşmesi ve Sendikalar Kanunu hükümleri.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun’un 428 … maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer … sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davalı … harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
18.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.