YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/702
KARAR NO : 2023/5961
KARAR TARİHİ : 25.04.2023
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 30. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verilmiştir.
Davalı vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 25.04.2023 Salı günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.
Duruşma günü davalı vekili adına Avukat … … ile karşı taraf adına vekili Avukat … … geldiler.
Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verildi.
Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalı Şirkete ait …’daki Demiryolu Projesi kapsamındaki şantiyesinde 28.05.2015 tarihinde güvenlik görevlisi olarak işe başladığını, davalı Şirketin barınma ve beslenme koşullarının yetersiz olduğunu, hijyensiz koşullarda çalıştırıldığını ve yüzlerce işçinin ölümcül sonuçlar doğuran sıtma, tifo ve tifüs hastalığına yakalandığını, davacının da sıtma hastalığına yakalandığını, karantinaya alınarak günlerce revirde yattığını ve hâlen dahi tedavisini devam ettirmek zorunda kaldığını, …’da sürekli olarak hırsızlık olaylarının meydana gelmesi nedeniyle kabile sisteminden kaynaklı olarak yerli halkın çoğunda silah olması ve müvekkilinin güvenlik görevlisi olması sebebiyle yerli … ile sürekli olarak çatışmaya girmesi sonucu … güvenliklerinin de bir türlü sağlanamadığını, bunun yanında hükümet karşıtı protestolar sırasında iç … çıktığını ve yaklaşık 1100 kişinin hayatını kaybettiğini, birçok … işçisinin de ülkelerine geri döndüğünü, davacının … güvenliğinin sağlanamaması, sıtma hastalığının olumsuz sonuçlanması ile fazla çalışma ve diğer alacaklarının ödenmemesi nedeniyle … sözleşmesini haklı nedenle feshettiğini, davacının çalıştığı süre boyunca …’de ve …’da kutlanan tüm dinî ve resmî bayramlarda çalıştığını, ücretlerinin ödenmediğini, hafta tatili haklarını da kullanmadığını, davacının çalışmanın ilk 6 ayında akşam 19.00-07.00 arası çalıştırıldığını, tüm cumatesi ve pazar günleri iki hafta tatili olmaksızın bu şekilde çalıştırıldığını, müvekkilinin işe başladığı tarihte 1.720,00 USD aylık ücret verilirken 4 üncü … sonra bu ücretin hiçbir gerekçe gösterilmeden 1.650,00 USD olarak ödenmeye başlandığını, eksik ödenen ücret alacaklarının da ödenmediğini belirterek kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla çalışma, hafta tatili ile … … ve genel tatil, yıllık izin ve ücret alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının 28.05.2015 tarihinde imzaladığı yurt dışı hizmet sözleşmesi ile davalı Şirketin … Demiryolu Projesi kapsamında güvenlik görevlisi olarak çalışmaya başladığını, davacının babasının acil rahatsızlığı sebebiyle 6 … süreli mazeret izni kullanmak istediğini, davacının bu talebinin kabul edildiğini ve …’ye gönderilmesinin temin edildiğini, davacının 20.09.2016 tarihinde işbaşı yapması gerektiğinin bildirildiğini, davacının 20.09.2016 tarihi itibarıyla hiçbir haklı mazereti olmaksızın işbaşı yapmadığını, davacının 20.09.2016 tarihi itibarıyla eylemli şekilde istifa etmiş olduğunu, … sözleşmesinin de buna uygun şekilde sonlandırıldığını, kendi isteği ile işten ayrılan bir kişinin kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanabilmesinin mümkün olmadığını, çalışmış olduğu proje ile ilgili sonradan ileri sürmüş olduğu hususlarının tümünün mesnetsiz ve … dışı olduğunu, davacının fazla çalışması, hafta tatili ve … … genel tatil çalışmasına ilişkin ücretleri de dâhil olmak üzere hak etmiş olduğu tüm ücretlerinin düzenli olarak zamanında ve eksiksiz bir şekilde banka hesabına yatırıldığını, bir işçinin hiçbir zaman tatil yapmadan her … fazla çalışma yapmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, davacının yıllık izin de dâhil olmak üzere tüm izinlerine ilave olarak defalarca mazeret izni kullandığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının davalı tarafından ödenmesi gereken bir kısım işçilik alacaklarının bulunduğu, bu alacakların davalı tarafından ödenmediği anlaşıldığından davacının … sözleşmesini haklı nedenle feshettiği, tanık beyanlarına göre davacının çalışmasının ilk 5 ayında haftalık 24 saat, sonraki aylarında ise haftalık 18 saat fazla çalışma yaptığı, ücret bordrolarında fazla çalışma tahakkuku bulunan aylar dışlanmak ve davacının yurda giriş – çıkış kayıtları dikkate alınmak suretiyle fazla çalışma ücretinin hesaplandığı, davacı tanıklarının davacının … … ve genel tatil günlerinin tamamında çalışıldığını doğruladığı, bu durumda davacının … … ve genel tatil günlerinde çalıştığının kabul edileceği, ücret bordrolarında … … ve genel tatil tahakkuku bulunan aylar dışlanmak ve davacının yurda giriş – çıkış kayıtları dikkate alınmak suretiyle … … ve genel tatil alacağının hesaplandığı, davacı tarafın … sözleşmesini haklı nedenle sonlandırdığını iddia ettiği, … sözleşmesini haklı nedenle sonlandıran işçinin ihbar tazminatı hakkı bulunmadığı, davacının işe başladığı tarihte 1.720,00 USD aldığına ilişkin iddiasını ispat edemediği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; davalı Şirket ile husumeti bulunan tanık beyanları dikkate alınarak hüküm kurulmasının hukuka aykırı olduğunu, davacı ile birlikte çalışması bulunmayan tanık anlatımlarının ilgili dönemlere dair fazla çalışma sürelerinin hesaplanmasında esas alınamayacağını, davacının işe girdiğinde güvenlik görevlisi olarak ve 3,75 USD/saat ücreti ile çalışmaya başladığını ve 2015 yılı Ağustos ayına kadar bu şekilde fazla çalışma, hafta tatili ve … … genel tatil çalışmaları da dâhil tüm ücretlerinin ödendiğini, ardından 2015 yılı Ağustos ayında proje yönetimi tarafından alınan kararla davacının saat ücretinin … ücrete çevrilmesinin kararlaştırıldığını ve davacının ücretinin 1.650,00 USD olarak belirlendiğini, davacının … sözleşmesini kendisinin feshettiğini, izin bitimi işe dönmeyen ve işbaşı yapmayan davacının lehine kıdem tazminatına hükmedilmesinin hatalı olduğunu, dosyada bulunan revir kayıtları incelendiğinde davacının çalışma süreleri boyunca belirttiği rahatsızlıklar ile revire başvurması gibi bir durumun söz konusu olmadığını, kamp alanı içinde mevcut revir, çalışılan ülke hastanelerinden dahi fazla bir donanıma sahip olup kamp alanında 7/24 ambulans ve sağlık ekibi hizmeti verildiği, içme suyu, konaklama ve ortak alanların sürekli ilaçlandığını, çalışanlara koruyucu aşılar yapıldığını, davacının … sağlık problemlerine dair … olmayan iddialar ileri sürerek hareket ettiğinin yazılı delil ve belgelerle ortaya konulduğunu, davacı lehine işbu asılsız iddialara dayanarak kıdem tazminatına hükmedilmesinin hatalı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile husumeti bulunmayan davacı tanığı A.A.’nın beyanı ile yine davalı tanığı olarak dinlenen B.A. tarafından da çalışma saatlerinin 07.00-19.00 saatleri arasında olduğu belirtilmekle hükme esas alınan hesap bilirkişi raporundaki hesaplamanın bu saat aralığı dikkate alınarak yapıldığının anlaşılması karşısında davalının davacı tanıklarının beyanlarına itibar edilemeyeceği yönündeki istinaf sebeplerinin yerinde görülmediği, davacının fesih bildiriminde … sözleşmesinin fesih sebepleri arasında fazla çalışma alacağı ile … … genel tatil çalışma alacaklarının ödenmemesini de belirtmiş olduğu, yargılama sırasında davacıya bu alacaklarının ödenmediğinin anlaşılması karşısında davacının … sözleşmesini alacaklarının ödenmemesi sebebiyle haklı nedenle feshettiğini, buna göre hak kazandığı kıdem tazminatının hüküm altına alınmasında bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle istinaf talebinin esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili, istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, … sözleşmesinin feshi ile davacının kıdem ve ihbar tazminatı hakkının bulunup bulunmadığı, fazla çalışma ile … … ve genel tatil alacaklarının ispatı ve hesaplanması noktalarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 … maddeleri.
2. 4857 sayılı … Kanunu’nun 17, 32, 41, 46, 47 ve 120 nci maddeleri ile mülga 1475 sayılı … Kanunu’nun 14 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 … maddesinde yer … sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple,
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 … maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davacı yararına takdir edilen 8.400,00 TL duruşma vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.