YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/5999
KARAR NO : 2023/4939
KARAR TARİHİ : 05.04.2023
MAHKEMESİ :… Mahkemesi
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece … Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi kararının ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacı vekili ve davalı … AŞ (…) vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 10…..2007 tarihinden işin sona erdiği gerekçesiyle … sözleşmesinin haksız olarak feshedildiği 31.08.2013 tarihine kadar davalı … AŞ (…) işyerinde diğer davalı Şirketlerin işçisi olarak çalıştığını, … Sendikası üyesi olduğunu, … ile davalı … arasında yapılan toplu … sözleşmesi hükümlerinden yararlandırılmadığını, alt işveren Şirket üzerinden çalıştırılmasına rağmen …’ın asıl işini yaptığını, … 1. … Mahkemesinin 2011/681 Esas, 2013/16 Karar sayılı kararı ile de … ile alt işverenler arasındaki hizmet alım sözleşmelerinin muvazaalı olduğunun belirlendiğini ileri sürerek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti, … … ve genel tatil ücreti, hafta tatili ücreti, ikramiye, sosyal yardım, ilave tediye, ücret farkı, … güçlüğü tazminatı, giyim yardımı, gıda yardımı, asgari geçim indirimi alacaklarını talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı vekili … cevap dilekçesinde; davacının dava konusu alacaklarının zamanaşımına uğradığını, diğer davalılar ile davalı Kurum arasında asıl işveren alt işveren ilişkisinin bulunmadığını, Kurumun ihale dağıtımı, elektrik kesme, açma, arıza bakım, onarım işlerini alanında uzman Şirketlere ihale yoluyla yaptırdığını, … bütünüyle devredildiğinden ihale makamı olarak müvekkili İdareye husumet yöneltilemeyeceğini, kamu işvereni işçisi olmayan davacının ilave tediyeden yararlanamayacağını savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı … İnş. Elk. Tur. San. ve Tic. AŞ vekili cevap dilekçesinde, davacının, dava konusu alacaklarının zamanaşımına uğradığını, davacının belirli süreli … sözleşmesi ile çalıştığını, işyeri değişikliğinin mücbir sebepten kaynaklanması nedeniyle davacının feshe dayalı taleplerinin haksız olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
3. Davalı Aram İnş. Elk. Ürt. Mad. Kuym. İth. İhr. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde, davacının, müvekkili Firmadan sonra da davalı işyerinde çalışmasının kesintisiz sürmesi ve bu sebeple … sözleşmesinin … yükleniciye geçmesi nedeniyle dava konusu alacaklardan sorumlu olmadığını, 30.11.2010 tarihinde davacının istifa ile ayrıldığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 26.02.2019 tarihli ve 2013/922 Esas, 2019/128 Karar sayılı kararı ile … 1. … Mahkemesinin kesinleşen 2011/681 Esas sayılı dosyasının … Teftiş Kurulu Müfettişleri tarafından düzenlenen raporda …’ın hizmet alımı olarak adlandırdığı ilişkinin muvazaalı olduğuna ilişkin tespite itiraz olduğu ve davanın reddedildiği anlaşılmış olup, asıl işin bir parçasının hizmet alımı suretiyle dışardan karşılanması mümkün olmadığından davacının … beri … işçisi olduğu ve kadrolu … çalışanlarının yararlandığı tüm haklardan yararlanması gerektiği, davalı Şirketlerin muvazaalı işlemde kendi muvazaasından faydalanamayacağından ve davacıya karşı sorumlu olduğundan davalıların işçi alacaklarından müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları, davacı işçinin üye kayıt fişine göre sendika üyesi olduğu ve sendikanın davalı Şirkete davacının üyeliğe kabul edildiğinin bildirildiği, bilirkişi raporunda toplu … sözleşmesi ücret alacakları arasındaki farkların hesaplandığı, … sözleşmesinin feshinin haklı nedene dayanmaması nedeniyle kıdem ve ihbar tazminatı alacak hakkının olduğu, tanık beyanlarına göre davacının fazla çalışma yaptığı ve genel tatilde çalıştığı, hafta tatilinde çalıştığına dair kanıt olmadığı, yıllık izinleri kullandığına dair imzalı belgeler olduğundan kullanmadığı yıllık iznin olmadığı, bordrolara göre davacının asgari geçim indirimi ödemelerinin yapıldığı görülmekle asgari geçim indirimi alacağının olmadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı vekili ve davalı … vekili süresi içinde istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
… Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesinin 03.11.2021 tarihli ve 2019/1618 Esas, 2021/2062 Karar sayılı kararı ile davalı … ile alt işverenler arasındaki ilişki muvazaalı olduğundan dava konusu işçilik alacaklarından her iki davalının müştereken ve müteselsilen sorumluluğunun bulunduğu, davacının en … beri davalının işçisi sayılması gerektiği ve davacının sendika üyeliğinin işverene bildirildiği tarihinden itibaren toplu … sözleşmelerinden yararlanması gerektiği, davacının kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla çalışma ücreti, … … ve genel tatil ücreti, ücret farkı, ikramiye, sosyal yardım, … güçlüğü tazminatı, giyim yardımı ve gıda yardımı alacak hakkının olduğu, devir tarihine kadar ilave tediye alacağı olduğu, yıllık izin ücreti, hafta tatili ücreti ve asgari geçim indirim talebinin reddinin yerinde olduğu, davanın kısmi dava olarak açıldığı ve ıslaha karşı sunulan zamanaşımı def’ine göre yapılan hesaplama ve hükümde bir hata bulunmadığı gerekçesiyle davacı vekili ve davalı … vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı … vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 19.01.2022 tarihli ve 2021/13150 Esas, 2022/627 Karar sayılı kararıyla; davacı vekilinin tüm davalı … vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine karar verildikten sonra, hükme esas alınan bilirkişi raporunda tanık beyanları dikkate alınarak davacının fazla çalışma ücreti alacağı hesaplanmış ise de hesaplama yapılan döneme ilişkin imzalı puantaj kayıtlarının dosyada mevcut olduğu ve kayıtlarda davacının 8 saatlik vardiyalarda çalıştığı, dinlenen iki davacı tanığından birinin davacıyı tanımadığını beyan ettiği ve tanıkların beyanlarının birbiriyle çelişkili olduğu, davalı tanıklarının davacının ne şekilde çalıştığını bilmediklerini beyan ettikleri anlaşıldığından, davacının fazla çalışma yaptığını ispat edemediği kabul edilerek bu alacağın reddi gerekirken kabulünün hatalı olduğu gerekçesiyle bozma kararı verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile … 1. … Mahkemesinin kesinleşen 2011/681 Esas sayılı dosyasının … Teftiş Kurulu Müfettişleri tarafından düzenlenen raporda … ile alt işverenler arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğuna ilişkin tespite itiraz olduğu ve davanın reddedildiği, asıl işin bir parçasının hizmet alımı suretiyle dışardan karşılanması mümkün olmadığından davacının … beri …’ın işçisi olduğu, davalıların işçi alacaklarından müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları, davacının kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, fazla çalışma ücreti, … … ve genel tatil ücreti, ücret farkı, ikramiye, sosyal yardım, ilave tediye, … güçlüğü tazminatı, giyim yardımı ve gıda yardımı alacak hakkının olduğu, yıllık izin ücreti, hafta tatili ücreti ve asgari geçim indirimi alacak hakkının olmadığı, uyulan bozma kararı doğrultusunda, davacının fazla çalışma yaptığını ispat edemediğinin anlaşıldığı ve fazla çalışma ücreti talebinin reddine karar vermek gerektiği, diğer alacaklar yönünden bozma ilâmından önceki gerekçelerle aynı doğrultuda hüküm verilmesi gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı … vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili temyiz dilekçesinde; davacının puantaj belgelerinden ve tanık beyanlarından müvekkilin vardiyalı çalıştığını ancak her … en az 3 saat fazla çalışmalarının bulunduğunun bilirkişi raporlarında da tespit edildiğini, davacın fazla çalışmasının bulunduğunu, bir kısım alacakların reddinin hatalı olduğunu, davanın belirsiz alacak davası olarak açıldığını belirterek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı … vekili temyiz dilekçesinde; davanın husumet nedeniyle reddi gerektiğini, davalı Kurum ile diğer davalı Şirketler arasında asıl işveren alt işveren ilişkisinin bulunmadığını, muvazaa tespitinin de hatalı olduğunu, davacının toplu … sözleşmesinden yararlanamayacağını, davacının talep ettiği alacaklarının bulunmadığını belirterek kararın bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık fazla çalışma ücretine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 … maddeleri, 4857 sayılı … Kanunu’nun 41 … maddesi.
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 … maddesinde yer … sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı vekili ve davalı … vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlerden davalıya yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
05.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.