YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/5659
KARAR NO : 2023/8674
KARAR TARİHİ : 06.06.2023

MAHKEMESİ : Trabzon Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi

Taraflar arasındaki itirazın iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verilmiştir.

Davacı vekili tarafından temyize cevap dilekçesinde temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 06.06.2023 Salı günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.

Duruşma günü davalı vekili Avukat … ile davacı vekili Avukat … geldiler.

Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verildi.

Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının dava dışı … Giresun Belediye Spor Kulübü ile arasında imzalanan sözleşme gereğince 2017-2018 basketbol sezonunda kulübün sözleşmeli sporcusu olarak görev aldığını, davacı sözleşmeden … yükümlülüklerini eksiksiz olarak yerine getirmişse de, dava dışı kulübün sözleşmeden … ödeme yükümlülüğünü yerine getirmediğini, davacının 52.100,00 USD ücret alacağı bulunduğunu, her ne kadar dava konusu sözleşmenin davacı ve dava dışı … Giresun Belediye Spor Kulübü arasında imzalanmış olsa dahi spor kulübünün davalı … ile arasında hukuki ve organik bağ bulunduğunu belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davalının borçtan sorumlu olduğunun tespiti ile itirazın iptaline, %20 oranında az olmamak kaydıyla icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının davalı … çalışanı olmadığını, davacının iddiasının aksine dava dışı … Giresun Belediye Spor Kulübü ile müvekkili Belediye arasında hukuki veyahut organik bir bağ bulunmadığını, talep edilen alacakların zamanaşımına uğradığını, dava dışı … Giresun Belediye Spor Kulübünün bir dernek olup farklı bir tüzel kişiliğe tabi olduğunu, dava dilekçesinde spor kulübünün başkanının Belediye Başkanı olduğu belirtildiğini, Belediye Başkanı sıfatı dışında hak ve fiili ehliyetine sahip olması nedeniyle Belediye Başkanının istediği derneğe üye olma hak ve yetkisi bulunduğunu, Belediye Başkanının bir derneğe üye olmasının belediye açısından bir hüküm ve sonuç doğurmayacağını savunarak davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı kulüp başkanlığını yapan kişinin aynı zamanda Giresun Belediye Başkanlığını da yürüttüğü, gelen cevabi yazılarda ve tanık anlatımlarında dernek yönetiminde belediye personeline yer verildiği, Giresun Belediyesi tarafından sunulan muhasebe işlem fişlerinde ve ödeme emri belgelerinde … Giresun Belediye Spor Kulübüne aktarılan paralar olduğu, … Giresun Belediyespor Külübü Derneği Tüzüğü’nün 3.maddesinde “Derneğin amblemi, Giresun Belediyesi amblemi, rengi yeşilbeyaz’dır.” denildiği, Belediyeye ait … Sos. Tesisleri/GİRESUN yerleşim yeri olarak kararlaştırıldığı, dernek kuruluş bildirgesinde adres olarak Giresun Belediye Başkanlığının gösterildiği, Kurumdan gelen işyeri sicil dosyasında da adres olarak Belediye Başkanlığının bildirildiği, dosya içeriğinde sunulan haber yazılarında kulübün Belediye ile ilişkilendirilerek haberler yapıldığı, sporcu … sözleşmesi dava dışı dernek ile imzalanmışsa da kulübün işletilmesi ve yönetimi belediye başkanlığının tasarrufunda olduğu, … ile Dernek arasında organik bağ olduğu, ödenmeyen ücret alacağından sorumlu olduğu anlaşılmakla husumet itirazına itibar edilmediği, davacının 2017-2018 sezonu sonuna kadar sözleşme gereği üzerine düşen edimi yerine getirdiği ve sözleşmede yer … ücrete hak kazandığı, ücret ve eklerinin ödendiğinin ispatının davalı işverene ait olduğu, banka kayıtlarında davacıya yapılmış herhangi bir ödemeye rastlanmadığı, alacağın likit olduğu, bu nedenle icra inkâr tazminatına hükmedilmesi gerektiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; Mahkemece kabul edilenin aksine … Giresun Belediye Spor Kulübü ile Belediye arasında hukuki ve yahut organik bir bağ bulunmadığını, diğer davalı spor kulübünün Belediyeye ait olmadığını, belediyelerin spor kulübü kurmalarının mümkün olmadığını, derneğin yönetim kurulunun belediye görevlilerinden oluşmadığını, Belediyenin amatör spor kulüplerine nakdi yardım yaptığını, spor karşılaşmalarını düzenlediğini ve amatör spor kulüplerine gerekli desteği sağladığını, davacının dava dilekçesinde Belediye tarafından yapıldığını beyan ettiği tüm bu eylemlerin de sporu teşvik etmek amacıyla yapılmış eylemler olduğunu, Belediyece amatör spor kulübü statüsünde olması nedeniyle yapılan maddi ve ayni yardımların diğer davalı kulübün giderlerinin çok az bir kısmı olduğunu, giderlerin tamamının davalı derneğin Yönetim Kurulu üyelerince karşılandığını, davalı … Belediye Spor Kulübü bir dernek olup farklı bir tüzel kişiliğinin bulunduğunu, mevzuatta derneklerin tüzel kişiliklerinde “Belediye” ibaresi bulunmasını yasaklayan bir hüküm bulunmadığını, belediyenin izni olmadan da dernek adlarında “Belediye” sözcüğünün kullanılmasının mümkün olduğunu, bu kapsamda yaptıkları araştırmada “Çınarlar Mahallesi İdilli Sokak No:3 Merkez/Giresun” adresinde Giresun Belediye Gençlik Spor Kulübü Derneği adında bir derneğin faaliyet yürüttüğünün anlaşıldığını, bu derneğin de Belediye ile hiçbir ilgisinin bulunmadığını, kararda dönemin Belediye Başkanının açıklamalarına atıfta bulunulduğunu, takdir olunacağı üzere seçimle gelmesi ve bir siyasi parti mensubu olması nedeniyle belediye başkanının ayrıca siyasi bir kimliğinin de bulunduğunu ve elbetteki yeniden belediye başkanı seçilme isteğiyle hareket ettiğini, dolayısıyla belediye başkanının her açıklamasını Belediye tüzel kişiliği adına yaptığının kabulünün mümkün olmadığını, bir kamu kurumu olan belediyenin tüzel kişilik kavramının arkasına saklanması, bu şekilde dürüstlük kuralına aykırı davranması, kendisine tanınan hakkın kötüye kullanılarak üçüncü kişilerin zarara uğratılmasının söz konusu olmadığını, tüzel kişilikler arasındaki irtibatın sağlanabilmesi için hem mali hem de yönetimsel anlamda geçirgenlik bulunmasının zorunlu olduğunu, Mahkemece ihbar olunan derneğin mali yapısı incelenmeksizin eksik inceleme ile hüküm kurulduğunu, oysa … Giresun Belediye Spor Kulübü Derneğinin mali yapısı incelendiğinde davalı … ile bu … dışında hiçbir bağının olmadığının görüleceğini, icra inkar tazminatına hükmedilmesinin usul ve kanuna aykırı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının dava dışı spor kulübü derneğinde sporcu olup ödenmeyen alacağına ilişkin bu davalılara yönelik ilamsız takip yoluna başvurduğu, davalı Belediyenin takibe itiraz etmesi üzerine, itirazın iptaline ilişkin bu davanın açıldığı, kulübün davalı Belediyece kurulduğu, dernek başkanının belediye başkanı olduğu, dernek kuruluşuna ilişkin belgelerde tüm kurucuların adres olarak Belediyeyi bildirdikleri, derneğin yerleşim yerinin Belediyeye ait yer olduğu, bir kısım giderlerin davalı tarafça karşılandığı, Belediye çalışanlarının davalı kulüpte çalıştıkları, davalı Belediyeye ait araçların dava dışı kulübe tahsis edildiği, davalı Belediyenin çalışan ödemelerinin kendilerince yapıldığını kabul ettiği, bu hâlde davalı … ile dernek arasında organik bağ olduğu kabul edilerek davalı Belediyenin alacaktan sorumlu tutulmasında hata olmadığı, davalı tarafça alacak miktarına ilişkin istinaf istemi ileri sürülmediği, itirazın iptaline karar verilmesinin yerinde olduğu, taraflar arasında düzenlenen sözleşmede alacak miktarı açıkça belli olup, davalının ne kadar borçlu olduğunu … başına tespit edebilecek durumda bulunduğu için alacağın likit ve muayyen nitelikte olduğu, alacağın yargılama gerektirmediği, alacağın miktarına veya niteliğine ilişkin itirazda bulunulmadığı, Mahkemece alacak likit nitelikte kabul edilerek icra inkar tazminatına hükmolunmasının yerinde olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf dilekçesinde belirttiği itirazları tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması istemi ile kararı temyiz etmiştir.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davalının pasif husumet ehliyetinin olup olmadığı ve bu bağlamda dava konusu yapılan ücret alacağından sorumlu olup olmayacağı ile icra inkar tazminatına hükmedilip hükmedilemeyeceği noktasındadır,

2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 … maddeleri, 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun (4721 sayılı Kanun) 2 nci maddesi, 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 406, 2004 sayılı İcra İflas Kanunu’nun 67 nci maddesi.

3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 … maddesinde yer … sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. … kavramı; temelinde dürüstlük, samimiyet kavramlarını barındıran ekonomik, sosyal ve kültürel bir kavramdır. Hukuk, uyuşmazlıkların çözümünü zaman zaman … kavramında ve taraflar arasındaki kaynağını dürüstlük kuralından … … ilişkisinde bulmaktadır (Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 19.12.2019 tarihli ve 2015/21-2372 Esas, 2019/1420 Karar sayılı; 06.10.2020 tarihli ve 2016/(21)10-1602 Esas, 2020/711 Karar sayılı kararları).

3. … teorisi, her iki tarafın menfaatleri arasında denge kurmayı amaçlar ve kaynağını dürüstlük kuralından alır. Kendine özgü mahiyet arz eden … sorumluluğu bir kişinin veya kuruluşun davranışlarıyla başkalarında yarattığı haklı beklentiler nedeniyle oluşan … ilişkisinden kaynaklanır. Temeli Alman Borçlar Kanunu’nda yer …, borçlar hukuku mevzuatımızda düzenlemesi bulunmamakla birlikte gerek Türk hukukunda gerekse … hukukunda kendisine uygulama yeri bulan bu teori; bir kimsenin kendi yarattığı dış görünüşün meydana getirdiği sonuçlara kendisinin katlanmasının gerekliliği, aksi yönde bir düşüncenin iyiniyet kurallarına aykırılık teşkil edeceği kabulüne dayanır. Bu kapsamda yorum sırasında … teorisinin uygulanması 4721 sayılı Kanun’un 2 nci maddesinde düzenlenen dürüstlük ilkesinin gereğidir. Kanunun getirdiği güvenin korunmasına ilişkin hükümler yanında, tarafların sözlü veya yazılı davranışları da bu … ortamını sağlayabilir. Sağlanan güvenin, … sorumluluğu kapsamında hukuken korunması gerekir (YHGK, 2015/21-2372 E., 2019/1420 K.; 2016/(21)10-1602 E., 2020/711 K.).

4. … sorumluluğunda taraflar birbirlerinden bekledikleri güveni boşa çıkarmamalıdır. Bu itibarla … teorisi hukuki …, istikrar ve hakkaniyet düşüncesini esas alır. Hukukun bir amacı da kişilerin gerek birbirleriyle gerekse Devlet ile olan ilişkilerde … ve sürekliliği sağlamaktır (YHGK, 2015/21-2372 E., 2019/1420 K.; 2016/(21)10-1602 E., 2020/711 K.).

5. Somut uyuşmazlıkta davacı tarafça, davalı … ile dava dışı … Giresun Belediye Spor Kulübü arasında organik bağ bulunduğu, spor kulübünün Yönetim Kurulu başkanı ve üyeleri ile çalışanlarının büyük çoğunluğunun davalı Belediyede görevli çalışanlar olduğu, davalı … Başkanı ile dava dışı spor kulübü başkanının aynı kişi olduğu ileri sürülerek ücret alacağından davalının sorumlu olduğu iddia edilmiştir. Davalı taraf ise husumet itirazında bulunarak davanın reddini talep etmiştir. İlk Derece Mahkemesince davalı ile spor kulübü arasında organik bağ bulunduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiş; Bölge Adliye Mahkemesince ise aynı gerekçe ile davalının istinaf başvurusu esastan reddine karar verilmiştir.

6. İlk Derece Mahkemesi ve Bölge Adliye Mahkemesi tarafından davalı … Belediyesi ile dava dışı … Giresun Belediye Spor Kulübü arasında organik bağ bulunduğu gerekçesiyle davalıya sorumluluk atfedilmesi hatalı ise de dosya kapsamından, iş sözleşmesinin kurulması sırasında davacı sporcunun alacaklarının davalı … yetkililerince karşılanacağı hususunda söz ve davranışlarla davacı tarafta … oluşturulduğu, bu itibarla … teorisi uyarınca alacaklardan davalının sorumlu tutulması gerektiği anlaşılmıştır.

7. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiş; kararın, yukarıdaki paragraflarda yer … ilave gerekçe ile onanmasına karar verilmiştir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeple,
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 … maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Davacı yararına takdir edilen 8.400,00 TL duruşma vekâlet ücreti ile aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden davalı tarafa yükletilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

06.06.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.