YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/5232
KARAR NO : 2023/4607
KARAR TARİHİ : 29.03.2023
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :… Mahkemesi
SAYISI : 2022/416 E., 2022/910 K.
DAVALILAR : 1. Boru Hatları ile … Taşıma Anonim Şirketi vekili
DAVA TARİHİ : 20.03.2015
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı ve davalı … Boru Hatları ile … Taşıma AŞ (…) vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalılar nezdinde kaptan olarak çalıştığını, … sözleşmesine haksız olarak son verildiğini belirterek kıdem ve ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti, … bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı … vekili cevap dilekçesinde; müvekkili Kurumun ihale makamı olduğunu, ihale yoluyla deniz vasıtaları işletmeciliği ve palamar hizmetleri işinin ihalesini çeşitli firmaların yaptığını, davacının deniz vasıta işletmeciliği yapan firmaların işçisi olduğunu, alacak talebinin … sözleşmesinin işveren tarafı olan ilgili firmaya yöneltilmesi gerektiğini, müvekkilinin ihale makamı olduğunu, husumet yokluğundan davanın reddi gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı … Enerji AŞ vekili cevap dilekçesinde; davacının iddialarının hukuka ve kanuna aykırı olduğunu, talep edilen alacaklar yönünden zamanaşımı def’inde bulunduklarını, davacının, müvekkili Şirkette 01.03.2003-28.02.2011 tarihleri arasında çalıştığını, 28.02.2011 tarihinde davacının işten ayrıldığını, bütün yasal haklarının ödendiğini, davacıya yasal ihbar önelinin kullandırıldığını, davacının müvekkili Şirkette herhangi bir alacağının kalmadığını, taleplerinin gerçek dışı olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 24.05.2018 tarihli ve 2015/1993 Esas, 2018/251 Karar sayılı kararıyla … sözleşmesinin haklı nedenle ve ihbar öneli tanınarak feshedildiğinin davalı işveren tarafından ispatlanamadığı, davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı, ancak davalı tarafça kıdem ve ihbar tazminatı alacaklarının ödendiği, davacının yıllık izinlerini kullandığı ya da kullanmadığı yıllık izinler için kendisine ücret ödemesi yapıldığı ve bir kısmının da zamanaşımına uğradığı, fazla çalışma yapıldığının usulünce ispat edilemediği, … bayram genel tatil ücretinin davalı tarafça ödendiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 01.07.2020 tarihli ve 2020/2311 Esas, 2020/8454 Karar sayılı ilâmıyla; fazla çalışma alacağı yönünden, tanık beyanlarına göre davacının ayda 15 gün boyunca 24 saat gemide kalarak çalıştığı, 15 gün ise çalışmadığı, bu durumda davacının 15 gün boyunca 24 saat çalıştığının kabulü ile hesaplama yapılması gerektiği, Dairece benimsenen şekilde 24 saatlik çalışmada davacının en fazla 14 saat çalışabileceği ve bu 14 saatin de 3 saatinin fazla çalışma olarak değerlendirilmesi gerektiği gerekçesiyle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 20.05.2021 tarihli ve 2022/5241 Esas, 2022/6452 Karar sayılı kararıyla; bozma ilâmına uyulmasına karar verilerek yapılan yargılamada toplanan deliller ve alınan bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ile davalılardan … vekili temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Dairemizin 25.05.2022 tarihli ve 2022/5241 Esas, 2022/6452 Karar sayılı ilâmıyla; yapılan hesaplamanın bozma ilâmına uygun olmadığı, davacının 15 gün çalışma 15 gün dinlenme şeklindeki çalışma düzeninde günlük 3 saatten aylık (15×3) 45 saat fazla çalışma yaptığının kabulünün dosya kapsamına daha uygun düşeceği, davacının her talebinin ayrı bir dava konusu olduğu ve davaların yığılması (objektif dava birleşmesi) bulunduğu bu nedenle fazla çalışma alacağına yönelik ıslah dilekçesi kabul edilmeden karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçeleriyle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir
D. Mahkemece İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bozma ilâmı doğrultusunda aylık 45 saat fazla çalışma yaptığının kabul edilerek bu alacaktan takdiren %30 oranında indirim yapıldığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı … vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili temyiz dilekçesinde; fazla çalışma alacağının eksik hesaplandığını belirterek Mahkeme kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı … vekili temyiz dilekçesinde; 854 sayılı Deniz … Kanunu’nda asıl işveren alt işveren düzenlemesi bulunmadığını, müvekkilinin işveren sıfatı bulunmadığını ve alacaklardan sorumlu olmadığını, müvekkilinin ihale makamı olduğunu, kabul anlamına gelmemek kaydıyla fazla çalışma ücretine hak kazanmadığını, hesaplamanın hatalı olduğunu, alacakların zamanaşımına uğradığını, davacının … sözleşmesini emeklilik nedeniyle kendi isteği ile feshettiğini ileri sürerek Mahkeme kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyetine ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; fazla çalışma alacağının hesaplanması noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.
2. 4857 sayılı … Kanunu’nun 41 ve 63 üncü maddesi
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun’un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı ve davalı … vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlerden davalı …’a yükletilmesine,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
29.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.