YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/4595
KARAR NO : 2023/4481
KARAR TARİHİ : 28.03.2023

İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (…) Mahkemesi
SAYISI : 2022/8 E., 2022/63 K.

DAVA TARİHİ : 31.01.2014
KARAR : Asıl davada davanın kısmen kabulü, birleşen davada davalı … AŞ yönünden davanın husumet yönünden reddi, davalı … Baugessellschaft Şirketi yönünden davanın kısmen kabulü
BİRLEŞEN DAVA
MAHKEMESİ : Aladağ Asliye Hukuk (…) Mahkemesi
SAYISI : 2015/98 E., 2015/182 K.
DAVA TARİHİ : 28.07.2015

Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Mahkeme kararı davacı … davalı … … Şirketi vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
1.Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı … AŞ’ye karşı açtığı asıl davada müvekkilinin … sözleşmesinin davalı tarafından haklı sebep olmadan feshedildiğini belirterek kıdem ve ihbar tazminatı, ücret, fazla çalışma, hafta tatili, … bayram ve genel tatil ücreti ile gece çalışma ücretinin davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

2. Davacı vekili, birleşen davayı aynı iddialarla davalı … AŞ ile davalı … … Şirketine yöneltmiş ve alacakların davalıların tümünden müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP
1. Davalı … AŞ vekili cevap dilekçesinde; ihale makamı konumunda bulunduklarını, faaliyet konuları arasında inşaat yapma işi olmadığını, eser sözleşmesi ile diğer davalı Şirketlere bırakılan bir inşaat işi bulunduğunu belirterek davanın husumet yönünden reddini istemiştir.

2. Davalı … AŞ vekili, davacının tüm alacaklarının ödendiğini belirterek davanın reddini istemiştir.

3. Davalı … … Şirketi vekili cevap dilekçesinde; davacı işçinin tüm alacaklarının ödendiğini, davacının müvekkili Şirketten başkaca herhangi bir alacağı bulunmadığını, iddia edilen çalışma düzeninin insanın dayanma gücüne ve hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, davalı … AŞ’nin asıl işveren olarak dava konusu alacaklardan sorumlu olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.

III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 15.03.2016 tarihli ve 2014/18 Esas, 2016/34 Karar sayılı kararı ile; bilirkişi raporu, Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtları, işyeri dosyası, tanık anlatımları ve tüm dosya kapsamına göre davacının 04.09.2012 – 18.12.2013 tarihleri arası çalıştığı, … sözleşmesinin işverence feshedildiği, davalı … AŞ’nin asıl işveren olduğu, diğer davalılar ile aralarında geçerli bir asıl işveren alt işveren ilişkisinin bulunduğu, bu nedenlerle de tüm davalıların işçilik alacaklarından müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları gerekçe gösterilerek asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı … AŞ vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 27.09.2017 tarihli ve 2017/39752 Esas, 2017/19577 Karar sayılı kararıyla; davalılar arasındaki ilişkinin ortaya konulması konusunda yapılan araştırma ve incelemenin yeterli olmadığı, ihale konusu işin, davalı … AŞ’nin faaliyet alanına ilişkin asıl veya yardımcı … kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği ve işin tamamının anahtar teslimi ile verilip verilmediği açıklığa kavuşturularak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekçe gösterilerek bozma kararı verilmiştir.

B. Mahkemece Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 09.05.2019 tarihli ve 2018/9 Esas, 2019/57 Karar sayılı kararı ile; davalı … AŞ’nin iştigal konularının elektrik enerjisi üretim, iletim, dağıtım kapsamındaki tüm işleri kapsadığı, dolayısıyla üretim için tesis kurulması vb. İşlemlerin de faaliyet alanına girdiği, bu nedenlerle davalılar arasında asıl işveren alt işveren ilişkisinin olduğu ve davalıların sorumluluğunun müteselsil sorumluluk olduğu gerekçe gösterilerek asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı … davalı … AŞ vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 07.11.2019 tarihli ve 2019/7273 Esas, 2019/20568 Karar sayılı kararıyla; davalı … AŞ ile diğer davalılar arasındaki ilişkinin anahtar teslimi inşaat sözleşmesi niteliğinde olduğu, davalı … AŞ’nin dava konusu alacaklardan sorumlu tutulmasının hatalı olduğu gerekçe gösterilerek bozma kararı verilmiştir.

D. Mahkemece İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 10.12.2020 tarihli ve 2020/19 Esas, 2020/153 Karar sayılı kararı ile; işin organizasyonu, yönetimi, personelin işe alınması ve çıkartılması yetkisinin tamamen işi üstlenmiş olan yüklenicilere ait olduğu, davalı … AŞ’nin işin niteliğinin ve büyüklüğünün gerektirdiği güvenlik ve denetim yetkisini aşan bir durum olmadığı gerekçe gösterilerek davalı … AŞ yönünden davanın husumetten reddine, diğer davalılar yönünden asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

E. Üçüncü Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ile davalı … … Şirketi vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemizin 28.09.2021 tarihli ve 2021/8381 Esas, 2021/13018 Karar sayılı kararıyla; davalı … … Şirketine yapılan tebligatların usulüne uygun olmadığı, davalı Şirkete dava dilekçesi ve ekleri, ıslah dilekçesi, bilirkişi raporları tebliğ edilmeden, taraf teşkili sağlanmadan ve delillerini bildirmesi için süre verilmeden hukuki dinlenilme hakkını kısıtlayacak şekilde karar verilmesinin hatalı olduğu gerekçe gösterilerek bozma kararı verilmiştir.

F. Mahkemece Üçüncü Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı … … Şirketine dava dilekçesi, bilirkişi raporları ve ıslah dilekçesinin tebliğ edildiği, Şirkete esasa ilişkin beyanda bulunmak üzere yasal süre verildiği, davalı … AŞ’nin işin niteliğinin ve büyüklüğünün gerektirdiği güvenlik ve denetim yetkisini aşan bir durum olmadığı gerekçe gösterilerek davalı … AŞ yönünden davanın husumetten reddine, diğer davalılar yönünden asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı … davalı … … Şirketi vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; davalı … AŞ yönünden verilen husumetten ret kararının hatalı ve emsal dosyalarda verilen kararlarla çelişkili olduğunu, adil yargılanma haklarının ihlal edildiğini belirterek Mahkeme kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.

2. Davalı … … Şirketi vekili; davaya cevap dilekçesindeki hususları gerekçe göstererek Mahkeme kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davalı … AŞ’ nin dava konusu alacaklardan sorumlu olup olmadığına ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası, 4857 sayılı … Kanunu’nun 2 nci maddesi.

3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun’un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı … davalı … … Şirketi vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,

Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,

28.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.