YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/16529
KARAR NO : 2023/16839
KARAR TARİHİ : 07.11.2023
MAHKEMESİ :… Mahkemesi
SAYISI : 2021/334 E., 2022/347 K.
DAVA TARİHİ : 17.11.2015
KARAR : Davanın kısmen kabulü
TEMYİZ EDENLER : Davalılar vekili
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece … Bölge Adliye Mahkemesi 25. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı işverenler nezdinde 01.03.1985-30…2015 tarihleri arısnda uzun yol şoförü olarak aylık net 1.700,00 TL ücretle çalıştığını, davalı …’ın davalı Şirketin kurucusu ve sahibi olduğunu, müvekkilinin her iki davalıya da hizmet verdiğini, … bayram ve genel tatil günlerinde çalıştığını, işyerinde fazla çalışma yaptığını, ancak karşılığı ücretlerin ödenmediğini, yıllık izinlerini kullanmadığını, … sözleşmesinin davalı tarafından haksız olarak feshedildiğini ileri sürerek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin, fazla çalışma, … bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; davacının ara sıra davalılara ait araçlarda kendi nam ve hesabına sefer başına götürü usulü anlaşarak çalıştığını, aralarında işçi işveren ilişkisi bulunmadığını, davacının sürekli çalışmadığını, davacının sadece emekli olduktan sonra davalı Şirkette götürü usulü çalıştığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 22.01.2020 tarihli ve 2015/724 Esas, 2020/54 Karar sayılı kararı ile; davacının 1985 yılından itibaren davalı …’ın şahıs olarak veya sahibi ve ortağı olduğu firmalarda dönem dönem sigortalı ve sigortasız olarak çalıştırıldığı, sigortasız çalışma döneminin takograf kayıtları, otogarda çalışan tanık beyanları, Emniyet Müdürlüğünden celp edilen otogar çıkış kayıtları, dava dışı … Turizm ve … Turizm firmaları ile noter huzurunda düzenlenmiş taşıt sözleşmeleri ile ispatlandığı, her ne kadar diğer davalı Şirket 2007 yılında kurulmuş ise de davacının aynı yerde aynı işi yapmaya devam ettiği; dolayısı ile davalılar arasında organik bağ bulunduğu, davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları, … sözleşmesinin davalı tarafından haksız olarak feshedildiği, davacının, karşılığı ödenmeyen yıllık izin, … bayram ve genel tatil ücreti alacakları bulunduğu, fazla çalışma iddiasının ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
… Bölge Adliye Mahkemesi 25. Hukuk Dairesinin 24.12.2020 tarihli ve 2020/1884 Esas, 2020/1952 Karar sayılı kararı ile; İlk Derece Mahkemesinin organik bağ kabulü ile davalıların işçilik alacaklarından müştereken ve müteselsilen sorumlu olduğu kabulünün yerinde olduğu, bilirkişi raporundaki hesaplamaların isabetli olduğu gerekçesiyle davalıların istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 14.04.2021 tarihli ve 2021/3320 Esas, 2021/8161 Karar sayılı ilâmı ile; davacının hizmet döküm cetvelinde 25…1992-15.12.1993 tarihleri arasında … sicil numaralı … Turizm ve … AŞ isimli bir firmada çalıştığı, Mahkemece davacının çalışmasının bildirildiği dava dışı işveren ile davalılar arasında organik bağ, birlikte istihdam, işyeri devri veya … sözleşmesinin devri gibi bir ilişkinin olup olmadığının yeterince aydınlatılmadığı, Mahkemece, davalı Şirket ile dava dışı … Turizm ve … AŞ arasında nasıl bir ilişki bulunduğunun net şekilde tespit edilmesi, bu suretle toplanacak bütün deliller birlikte değerlendirildikten sonra oluşacak sonuca göre hizmet süresi belirlenerek karar verilmesi gerektiği, yıllık izin ücreti talebi açısından davacının 30 yıllık çalışma süresi boyunca hiç yıllık izin kullanmaması hayatın olağan akışına aykırı olduğundan, davacının beyanı alındıktan sonra tüm deliller birlikte değerlendirilip sonucuna göre karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmı doğrultusunda yapılan yargılama sonucunda davacı asılın duruşmada yıllık izin kullanımına ilişkin beyanının alındığı, bozmaya konu dava dışı işveren ve davalılar arasındaki organik bağın araştırıldığı, yapılan araştırmada davalı …’ın dava dışı … Turizm ve … AŞ’nin hissedarı olduğu, Şirketin faaliyet konusu, davacının çalışma olgusu ile Ticaret Sicil Gazetesi ve sair evraklın da aynı şekilde uyumlu olduğu, davalılar arasında organik bağ bulunduğu, davalıların işçilik alacaklarından müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları, … sözleşmesinin davalı tarafından haksız olarak feshedildiği, davacının karşılığı ödenmeyen yıllık izin, … bayram ve genel tatil ücreti alacakları bulunduğu, fazla çalışma iddiasının ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalılar vekili temyiz dilekçesinde; davacının hizmet süresinin hatalı belirlendiğini, davacının, nezdinde çalıştığı dava dışı firmalarla müvekkilinin bir hukuki ilişkisinin bulunmadığını, yıllık izin ücreti hususunda davacının gerçek dışı beyanlarının kabul edilemeyeceğini, izin ücretinden hakkaniyet indirimi yapılması gerektiğini, haklı savunma ve beyan dilekçelerinin dikkate alınmadığını, davacının kesintisiz çalışmadığını, 2005 yılında emekli olduktan sonra davalıdan istemesi üzerine tecrübesine istinaden işverence ara sıra sefer yaptırıldığını, hatta 2005-2007 tarihleri arasında hiç çalışmadığını, davacının kendi nam ve hesabına sefer başına götürü usulü yaptığı çalışmalarından haksız kazanç elde etmeye çalıştığını, 2005 yılında emekli olarak işten ayrıldığını, tüm haklarını aldığını, alacakların zamanaşımına uğradığını, eksik inceleme ile karar verildiğini ileri sürerek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının yıllık izin ücretine hak kazanıp kazanmadığı ile hizmet süresinin tespiti hususlarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri ile 190 ıncı maddesi
2. 4857 sayılı … Kanunu’nun 53 ve 59 uncu maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesinin hukukça mümkün olmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalılar vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
07.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.