YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/16241
KARAR NO : 2023/16332
KARAR TARİHİ : 31.10.2023
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/440 E., 2023/981 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece … Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (696 sayılı KHK) kapsamında 02.04.2018 tarihinde sürekli işçi kadrosuna geçtiğini ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin (375 sayılı KHK) geçici 23 üncü maddesi uyarınca Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan toplu … sözleşmesinin sürekli işçi kadrolarına geçirilen işçilere de uygulanacağının hüküm altına alındığını, taraflar arasında imzalanmış belirsiz süreli … sözleşmesinde her ay brüt asgari ücretin belirli bir oran fazlası üzerinden günlük olarak ödeme yapılması gerektiğinin düzenlendiğini, İdare tarafından gerçekleştirilen hatalı uygulama sonucunda fark alacaklarının doğduğunu ileri sürerek fark ücret, fark ilave tediye, fark ikramiye ve fark fazla çalışma ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def’inde bulunduklarını, davacının davalı nezdinde sürekli işçi kadrosuna 696 sayılı KHK ile değişik 375 sayılı KHK’nın geçici 23 üncü maddesi uyarınca geçirildiğini, toplu … sözleşmesi hükümlerine göre ücret zammı genel başlığı adı altında her altı aylık dönem için ayrı ayrı %4 zam belirlendiğini ve buna göre davacıya yapılan ödemelerin hukuka uygun olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 30…..2022 tarihli ve 2021/1498 Esas, 2022/921 Karar sayılı kararı ile; davacı ile davalı İdare arasında imzalanan belirsiz süreli … sözleşmesinde, davacının ücretinin asgari ücretin belirli bir oran fazlası olacağına dair düzenleme olduğundan hareketle belirsiz süreli … sözleşmesinin ve toplu … sözleşmesinin ilgili hükümleri uyarınca yapılan hesaplama doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
… Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesinin 28.03.2022 tarihli ve 2022/13615 Esas, 2022/14952 Karar sayılı kararı ile; taraflar arasında imzalanmış belirsiz süreli … sözleşmesinin ve uygulanan toplu … sözleşmesinin ilgili hükümleri dikkate alındığında, fark alacakların bulunduğu tespitinin doğru olduğu ancak son tutanak tarihinden önce muaccel olan alacaklar yönünden arabuluculuk faaliyeti gerçekleşmiş olduğundan hükme esas alınan bilirkişi raporunda dava tarihi esas alınarak hesaplama yapılmasının hatalı olduğu, son tutanak tarihi ile dava tarihi arasında kalan dönem yönünden talep edilen alacakların dava şartı yokluğundan usulden reddine karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle davalı … Bakanlığının istinaf başvurusunun esastan reddine, kararda kamu düzenine aykırılık bulunması nedeni ile resen İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 22.11.2022 tarihli ve 2022/13615 Esas, 2022/14952 Karar sayılı bozma ilâmı ile; yürürlük süresi 31.10.2020 tarihinde sona eren 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 23. Maddesi Uyarınca İdarelerce Sürekli İşçi Kadrolarına Geçirilen İşçilerin Ücret ile Diğer Mali ve Sosyal Haklarının Belirlenmesinde Esas Alınacak Toplu … Sözleşmesi Hükümleri’nin art etkisinin söz konusu olmadığı, … sözleşmesinde ücretin her ay için asgari ücretin belirli bir oranda fazlası şeklinde ödeneceğine yönelik bir hüküm bulunduğu takdirde işçiye o yıl için ödenecek ücretin Ocak 2021 dönemindeki yeni asgari ücret miktarına göre belirlenmesi yerinde ise de bu ücrete ayrıca %4 oranında zam uygulanmak suretiyle ücret farkının hesaplanmasının hatalı olduğu, ayrıca fark ikramiye alacağının hesaplanmasının da yerinde olmadığı, kamu düzenine aykırılık bakımından bir inceleme yapılabilmesi istinaf başvurusunun kabulüne bağlı olduğundan davalının istinaf başvurusu reddedilerek İlk Derece Mahkemesi hükmünün kaldırılması suretiyle yeniden hüküm kurulmasının isabetsiz olduğu gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; Yargıtay bozma ilâmı doğrultusunda yeniden hesaplama yapılmak üzere bilirkişi raporu aldırıldığı ve 2021 yılı ile sonrası dönem için sadece … … sözleşmesinde yer alan oran nispetinde arttırım yapılarak fark ücret alacaklarının hesaplandığı yine ikramiye alacağı yönünden de yeniden hesaplama yapıldığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; zamanaşımı ve hak düşürücü süreler nedeniyle davanın reddi gerektiğini, davanın belirsiz alacak davası şeklinde açılamayacağını, davacının talebinin dava dilekçesinde açık olmadığını, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca kadroya geçen işçilerin kadroya geçmeden önce ihale sözleşmelerinde asgari ücretin katları oranında ücret alacağına yönelik hükümlerin varlığının kadroya geçtikten sonra da devam edip etmeyeceğinin İdarenin takdirinde olduğu cevabının verildiğini, davacıya toplu … sözleşmesi hükümlerine göre ücret artışı yapıldığını, Asgari Ücret Yönetmeliği’nin ilgili maddelerine göre işçilere komisyonca belirlenen ücretten düşük ücret ödenmeyeceği ve … sözleşmesi ve toplu … sözleşmelerine buna aykırı hüküm konulamayacağını, konuya ilişkin davalının, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığından talep etmiş olduğu görüş talebine istinaden ilgili Bakanlığa bağlı Çalışma Genel Müdürlüğü tarafından verilen görüş değerlendirilmesinde, “Toplu … sözleşmesinin ücret zammı maddesinde 01.01.2019 tarihindeki ücretlerine % 4 oranında zam yapılacağı belirtildiğinden, günlük çıplak brüt ücretleri, günlük 85,28 TL’nin altında kalan işçilerin ücretlerinin asgari ücret seviyesine yükseltilmesi ve bu miktarın üzerine Bakanlığımıza ilan edilen toplu … sözleşmesi hükümleri gereğince 01.01.2019 tarihinden geçerli olmak üzere % 4 oranında zam yapılması gerektiği …” mütalaasında bulunulduğunu ve bu doğrultuda davacının da ücret haklarının usulüne uygun olarak düzenlendiğini; ayrıca davacı tarafça istenen faiz oranına ve faiz başlangıç tarihlerine de itiraz ettiklerini belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; 696 sayılı KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacı işçinin 2021 yılı ücretinin tespiti ile buna göre fark alacaklara hak kazanılıp kazanılmadığına ve alacakların hesaplanmasına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 sayılı … Kanunu’nun 22, 32 ve 34 üncü maddeleri, 696 sayılı KHK ile 375 sayılı KHK’ya eklenen geçici 23 üncü madde, 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 Sayılı Kanunla 6212 Sayılı Kanunun İkinci Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun’un (6772 sayılı Kanun) 1 vd. maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davalı … harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
31.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.