YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/16093
KARAR NO : 2023/15247
KARAR TARİHİ : 18.10.2023

MAHKEMESİ :… Mahkemesi
SAYISI : 2021/280 E., 2023/309 K.
KARAR : Asıl ve birleşen davaların kısmen kabulü
MAHKEMESİ : … 2. … Mahkemesi
SAYISI : 2009/722 E., 2009/617 K.

Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Mahkeme kararı davacı ve davalı vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
1. Davacı vekili asıl dava dilekçesinde; müvekkilinin … sözleşmesinin davalı tarafından haklı neden olmadan feshedildiğini, alacaklarının ödenmediğini ileri sürerek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, … bayram ve genel tatil ücreti ile ikramiye alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
2. Davacı vekili birleşen dava dilekçesinde; asıl dava dilekçesindeki gerekçelere ek olarak davacının fazla çalışma yapmasına ve hafta tatillerinde çalışmasına rağmen karşılıklarının ödenmediğini, yıllık izinlerinin kullandırılmadığını ileri sürerek fazla çalışma, hafta tatili ve yıllık izin ücreti alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili, davacının işyerinde … disiplinine uygun olmayan disiplinsiz tutum ve davranışlar sergilediğini, uyarılmasına rağmen hareketlerine devam etmesi nedeniyle … sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiğini, davacının sendika üyesi olduğu gerekçesiyle … sözleşmesinin feshedildiğine ilişkin iddianın gerçeği yansıtmadığını, davacının davalı işyerinde maktu ücret esasına göre çalıştığını ve işyerinden herhangi bir hak ve alacağının bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.

III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 26.07.2012 tarihli ve 2008/817 Esas, 2012/276 Karar sayılı kararı ile; davacının 4857 sayılı … Kanunu (4857 sayılı Kanun) kapsamında çalıştığı, feshin haksız olduğu, davacının yıllık 270 saati aşan fazla çalışma alacağı bulunduğu, ancak … güvencesi kapsamında olup işe iade davası açma imkanı varken açmaması sebebiyle sendikal tazminat alacağı talep edemeyeceği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.

2. Dairemizin 10.09.2014 tarihli ve 2012/32889 Esas, 2014/26028 Karar sayılı ilâmı ile; davacı gemiadamının davalıya ait gemide deniz taşıma işinde çalıştığı sabit olduğundan talep edilen ve hüküm altına alınan tazminat ve işçilik alacaklarının 4857 sayılı Kanun hükümleri uyarınca belirlenmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.

B. Mahkemece Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 07.10.2020 tarihli ve 2017/124 Esas, 2020/255 Karar sayılı kararı ile; davacının … sözleşmesinin davalı işverence haklı neden olmadan feshedildiği, ödenmeyen işçilik alacaklarının bulunduğu gerekçesiyle asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.

2. Dairemizin 15.09.2021 tarihli ve 2021/7105 Esas, 2021/11870 Karar sayılı ilâmı ile; fazla çalışma alacağı hesaplanırken imzalı bordrolardaki fazla çalışma tahakkuklarının yapılan hesaplamadan dışlanması, davacı gemiadamının sözleşme dönemindeki çalışmasında haftalık 72 saati geçen kısım var ise fazla çalışma ücretinin ayrıca hesaplanıp hüküm altına alınması gerektiği, fazla çalışma ücretinin %25 zamlı hesaplanması gerekirken %50 zamlı hesaplanmasının kabule göre de hatalı olduğu, 6 gün çalışılıp 6 gün dinlenme şeklindeki çalışma sisteminde ayda 72 saat çalışıldığı belirlenmiş olmasına rağmen hesaplamada 72 saat yerine 74 saat üzerinden fazla çalışma hesabı yapılmasının hatalı olduğu, yıllık izin alacağına ilişkin ödemelerin araştırılması gerektiği ve Mahkemece fazla çalışma, … bayram ve genel tatil ile hafta tatili alacakları yönünden davacının talebi aşılarak en yüksek banka mevduat faizine hükmedilmesinin hatalı olduğu gerekçeleriyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.

D. Mahkemece İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmı doğrultusunda alınan bilirkişi raporu ve taleple bağlılık ilkesi gözetilerek asıl dava ve birleşen davaların kısmen kabulüne karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.

B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; davacının ücretinin hatalı belirlendiğini, bu nedenle tüm alacakların da hatalı belirlendiğini, davalının süresinden sonra zamanaşımı def’inde bulunduğunu, kararın gerekçesiz olduğunu ve davanın tam kabulüne karar verilmesi gerektiğini belirterek Mahkeme kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.

2. Davalı vekili; davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanmadığını, hükme esas alınan hesaplamaların hatalı olduğunu, ikramiye alacağının bulunmadığını, çalışma süresinin hatalı belirlendiğini ve davacının alacağının bulunmadığını belirterek Mahkeme kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacının fazla çalışma ücreti ile yıllık izin ücreti alacaklarının hesaplanmasına ve alacaklara uygulanan faiz türlerine ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.

2. 854 sayılı Deniz … Kanunu’nun 28 ve 40 ıncı maddeleri, Uluslararası Çalışma Örgütü’nün 180 sayılı sözleşmesine ek olarak çıkarılmış olan 187 sayılı tavsiye kararının “Gemi Adamlarının Ücretleri” başlıklı (II) bölümünün 3 üncü maddesinin (c) bendi, 6100 sayılı Kanun’un 26 ncı maddesi.

3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun’un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Gerekçeli karar başlığında dava tarihinin 23.12.2008 yazılması gerekirken 24.10.2014 şeklinde yazılması mahallinde düzeltilebilir maddi hata olarak kabul edilmiş ve bozma nedeni yapılmamıştır.

3.Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında özellikle temyiz sebeplerine göre bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlerden davalı tarafa yükletilmesine,

Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,

18.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.