YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/15176
KARAR NO : 2023/16333
KARAR TARİHİ : 31.10.2023
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk(…) Mahkemesi
SAYISI : 2020/41 E., 2020/137 K.
KARAR : Davalı … AŞ yönünden davanın husumetten reddi, davalı … Sondajcılık Ltd. Şti. yönünden davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairemizce Mahkeme kararının ikinci kez bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davalı … AŞ. yönünden davanın husumetten reddine, davalı … Sondajcılık Ltd. Şti. yönünden davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin … sözleşmesinin davalılar tarafından haklı sebep olmadan feshedildiğini belirterek kıdem ve ihbar tazminatları ile fazla çalışma, hafta tatili, … bayram ve genel tatil, yıllık izin ve ikramiye alacağı ile toplu … sözleşmesinden kaynaklanan fark alacaklarının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı … vekili, ihale makamı konumunda bulunduklarını, faaliyet konuları arasında inşaat yapma işi olmadığını, eser sözleşmesi ile diğer davalı Şirketlere bırakılan bir inşaat işi bulunduğunu belirterek davanın husumet ve esas yönünden reddi gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı … Sondajcılık Ltd. Şti. davaya cevap vermemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 26.05.2015 tarihli ve 2014/60 Esas, 2015/103 Karar sayılı kararı ile; toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda, davalılar arasında asıl işveren alt işveren ilişkisi bulunduğu belirtilerek alacaklardan müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulmalarına ve davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ve davalı … AŞ vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 22 .Hukuk Dairesinin 05.02.2018 tarihli ve 2017/46405 Esas, 2018/1678 Karar sayılı ilâmı ile; davacının tüm, davalı … AŞ’nin sair temyiz itirazlarının reddine karar verilerek, dosya içerisine … Enerji Üretim AŞ tarafından sunulan sözleşmeler kapsamında davacının hangi ihale veya ihaleler kapsamında çalıştığının tam olarak tespiti ile bu ihale konusu işin, … Enerji Üretim AŞ’nin faaliyet alanına ilişkin asıl veya yardımcı … kapsamında değerlendirilip değerlendirilmeyeceği ve işin tamamının anahtar teslimi ile verilip verilmediği açıklığa kavuşturularak sonucuna göre bir karar verilmesi gerekirken taraflar arasındaki ilişkinin niteliğine yönelik yeterli gerekçe oluşturulmadan sonuca gidilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Birinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin 19.09.2019 tarihli ve 2018/37 Esas, 2019/178 Karar sayılı kararı ile; bozma ilâmına uyulduğu belirtilerek davalılar arasındaki sözleşme maddeleri incelendiğinde açıkça … ve işlemlerin asıl işveren … Enerji Üretim AŞ denetiminde yürütüldüğü, asıl işveren tarafından bildirilen projeci ve yetkili mühendis ile birlikte çalışıldığı, yine davalı … AŞ’nin tescile esas Sosyal Güvenlik Kurumu bilgileri, ticaret sicil faaliyet konuları ve Şirket esas sözleşmesi incelendiğinde iştigal konularının elektrik enerjisi üretim, iletim, dağıtım kapsamındaki tüm işleri kapsadığı, dolayısıyla üretim için tesis kurulması gibi işlemlerinde faaliyet alanına girdiği, tesis kurulmadan önce tesis kurulacak alanın zemin etüt raporlarının hazırlanması gerektiği, zemin etütü yapabilmek için ise tesis kurulacak alanda sondaj çalışması yapılması gerektiği ve sondaj çalışmasının da uzmanlık gerektirdiği gerekçesiyle davalılar arasında asıl işveren alt işveren ilişkisinin olduğu ve davalıların sorumluluğunun müteselsil sorumluluk olduğu sonuç ve kanaati ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı … AŞ vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 09.03.2020 tarihli ve 2020/1168 Esas, 2020/4604 Karar sayılı kararı ile davacının tüm, davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine karar verilerek, sözleşmeler ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde, ihale konusu işin anahtar teslimi … olduğu, dolayısıyla davalı … AŞ’nin asıl işveren sıfatının bulunmadığı anlaşıldığından, bu davalı yönünden davanın husumetten reddine karar verilmesi gerekir iken yazılı şekilde verilen kararın hatalı olduğu gerekçesiyle Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
D. Mahkemece İkinci Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmına uyularak davalı … AŞ yönünden davanın husumetten reddine, diğer davalı Şirket yönünden ise davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; alacaklara uygulanan %40 indirimin yerinde olmadığını, fazla çalışmanın talebe göre değil dinlenen tanık beyanlarına göre hesaplanması gerektiğini, eksik hesaplama yapıldığını, hüküm altına alınan alacaklardan davalı … AŞ’nin de sorumluluğunun bulunduğunu bu nedenle husumetten ret kararı verilmesinin doğru olmadığını, alacaklara en yüksek mevduat faizine hükmedilmesi gerekirken yasal faize hükmedilmesinin de hatalı olduğunu belirterek Mahkeme kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davalılar arasında asıl işveren alt işveren ilişkisi kurulup kurulmadığı ve bu bağlamda davalı … AŞ’nin hüküm altına alacaklardan sorumlu olup olmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu’nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.
2. 4857 sayılı … Kanunu’nun 2 nci maddesinin yedinci fıkrası.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun’un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine ,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
31.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.