YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/14762
KARAR NO : 2023/12003
KARAR TARİHİ : 14.09.2023
MAHKEMESİ :… Mahkemesi
SAYISI : 2022/349 E., 2023/362 K.
KARAR : Davanın kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece … Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Bakanlığa bağlı işyerinde çalıştığını, 02.04.2018 tarihinde 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (696 sayılı KHK) kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirildiğini, kadroya geçerken imzalanan belirsiz süreli … sözleşmesinde davacı işçinin ücretinin asgari ücretin belirli oranda fazlası olarak belirlenmesine karşın 2019 yılı başında sözleşme hükmünün uygulanmayarak ücretinin düşürülmesi nedeniyle ödemelerin eksik yapıldığını ileri sürerek, ücret farkı, ikramiye farkı, ilave tediye farkı ile … bayram ve genel tatil farkı alacaklarına hükmedilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının ücretinin sürekli işçi kadrosuna geçirildikten sonra da ilgili düzenlemeler uyarınca eksiksiz ödendiğini, davacının ücret farkı alacağının bulunmadığını belirterek davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
… 28. … Mahkemesinin 11…..2021 tarihli kararıyla; davacının sürekli işçi kadrosuna geçişi sırasında taraflar arasında imzalanan … sözleşmesinin ücret esasını düzenleyen 7 nci maddesinde davacının aylık ücretinin asgari ücretin belli yüzdelik oranda fazlası ile ödeneceğine dair bir hüküm bulunmadığı, oran kısmının boş bırakılmış olduğu, buna göre davacı işçinin ücrete ve fark alacak talebine ilişkin iddiasını ispat edemediği gerekçesi ile davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde; davacının ücretinin 02.04.2018 tarihinde sürekli işçi kadrosuna geçen tüm temizlik işçilerinin ücretinin davalı işverenle aralarında imzalanan belirsiz süreli … sözleşmesi uyarınca brüt asgari ücretin %7 fazlası olacak şekilde belirlendiğini, aynı görevde çalışan davacı bakımından farklı uygulamaya gidilmesinin eşit davranma borcuna aykırılık teşkil edeceğini, davacıya 2018 sonuna kadar %7 oranında ücret farkı ödemesi yapıldığını, ücret bordrolarında bu durumun sabit olduğunu belirterek istinaf başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 07.12.2021 tarihli kararıyla; kadroya geçirildiği sırada yapılan … … sözleşmesinde ücretin asgari ücretin belli oranda fazlası olacağına dair bir düzenlemenin bulunmadığının anlaşıldığı, incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas bakımından hukuka uygun olduğu gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 11…..2021 tarihli ilâmı ile; davacı vekilince temyiz dilekçesi ekinde dosya davacısının isim ve … Cumhuriyeti kimlik numarası ile uyumlu şekilde bir belirsiz süreli … sözleşmesinin sunulduğu, bu sözleşmenin aylık ücret tutarına ilişkin 7 nci maddesinde işçiye; her ay brüt asgari ücretin belirli oranda fazlası üzerinden günlük olarak ödeme yapılacağı şeklinde düzenlemenin mevcut olduğu, oysa yargılama esnasında dosyaya gönderilen belirsiz süreli … sözleşmesinin 7 nci maddesinde bir oran yazılı olmadığı, buna göre davacı işçiyle iki ayrı … sözleşmesi yapılmasının nedeni ile dosyada mevcut bulunan bu farklı iki sözleşmeye dair söyleyecekleri taraflardan sorulmak suretiyle yapılacak araştırma ve tüm dosya kapsamı gözetilerek yeniden bir karar verilmesi gerektiği gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararı kaldırılarak İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; Yargıtay bozma ilâmı doğrultusunda davalı Bakanlığa yazılan müzekkereye davacının çalıştığı Hastane Başhekimliği tarafından, kendilerinde bulunan belirsiz süreli … sözleşmesinin ücrete ilişkin maddesinde yüzdelik oran kısmının boş olduğu, sonradan … İl Sağlık Müdürlüğünden Hastaneye teslim edilen sözleşmede yüzdelik oranın yazılı olması nedeniyle sunulan sözleşmelerde farklılık olduğu yönünde cevap verilmesi ve yazı ekinde “aslı gibidir” tasdikini içeren oran yazılı sözleşme örneğinin ibraz edilmesi üzerine, bu defa aynı yönde müzekkere yazılan … tarafından verilen cevapta; sözleşmenin iki nüsha hâlinde yapıldığı, sözleşmenin ücretin düzenlendiği 7 nci maddesindeki yüzdelik oranın ihale sözleşmesinde olduğu gibi yazılması gerektiğinin kendilerine bildirilmesi nedeniyle buna göre doldurulduğunun belirtildiğinin görüldüğü, bu sebeple davalı vekilinin; iki adet sözleşme yapıldığını, birinin boş olduğunu, diğerinin önceki ihale sözleşmesinde olduğu gibi oran yazılarak sehven doldurulduğu şeklindeki beyanına itibar edilmediği, davalı işveren oran yazdığı sözleşme ile bağlı olduğundan ücretin bu sözleşmeye göre hesaplanması gerektiği ancak bu şekilde hesaplama yapılmadığından davacının dava konusu alacaklarının eksik ödenmiş olduğunun anlaşıldığı gerekçesiyle arabuluculuk son tutanak tarihinden önce muaccel olan alacaklar için dava şartının gerçekleştiği belirtilerek bilirkişi raporundaki hesaplamalar uyarınca davanın kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; davacı işçinin bir yandan … … sözleşmesindeki günlük ücretinin esas alınmasını, diğer taraftan da toplu … sözleşmesi ile öngörülen ücret kriterinin uygulanmasını istemesinin mümkün olmadığını, davacının ücretinin her sene açıklanan asgari ücret üzerinden … sözleşmesindeki oran kadar artış yapılmak suretiyle tespit edilmesi talebinin hukuka aykırı olduğunu, ücretin düşürülmesi söz konusu olmadığından davacının dava dilekçesinde talep etmiş olduğu alacaklara hak kazanamayacağını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; 696 sayılı KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacı işçinin ücretinin tespiti ile talep edilen fark alacaklara hak kazanıp kazanamadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 sayılı … Kanunu’nun 22, 32, 34 ve 47 nci maddeleri, 696 sayılı KHK ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’ye eklenen geçici 23 üncü madde, 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 Sayılı Kanunla 6212 Sayılı Kanunun 2 nci Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun’un 1 vd. maddeleri.
3. 696 sayılı KHK kapsamında kadroya geçen işçilerin geçiş aşamasındaki ücretlerinin tespiti ile … … sözleşmesinin ücrete ilişkin hükmünün ileriye etkisine ilişkin ilke ve esaslar, Dairemizin 03.05.2023 tarihli ve 2023/3001 Esas, 2023/6593 Karar sayılı kararında şu şekilde açıklanmıştır:
“…
2. 696 sayılı KHK’nın 127 nci maddesi ile 375 sayılı KHK’ya eklenen geçici 23 üncü madde çerçevesinde sürekli işçi kadrosuna geçirilen işçiler ile işveren arasında imzalanan … sözleşmesinin ücrete ilişkin hükümlerinin doğru değerlendirilmesi son derece önemlidir. Dairemiz uygulamasına göre kadroya geçiş sırasında düzenlenen … sözleşmesinde ücretin sadece asgari ücretin belli bir oranda fazlası yahut geçiş öncesindeki hizmet alım sözleşmesinde öngörülen ücret veya bu ücretin katları olarak belirlenmesi hâlinde, bu ücretin işçinin kadroya geçiş aşamasındaki ilk (temel) ücreti olduğu, taraflar arasında sonraki dönemler yönünden işvereni ücret artışı yapmakla yükümlü kılan bir düzenleme olmadığı kabul edilmektedir. Diğer taraftan … sözleşmesinde ücretin her ay için asgari ücretin belli bir oranda fazlası şeklinde ödeneceğine yönelik hükümler ileriye etkili hükümler olarak değerlendirilmeli, bu hükümlerin sonraki dönemlere ilişkin ücret artışları yönünden işvereni bağlayacağı kabul edilmelidir.”
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davalı … harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
14.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.