YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/13865
KARAR NO : 2023/16190
KARAR TARİHİ : 26.10.2023
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 28. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/520 E., 2023/1014 K.
KARAR : Davanın kabulü
Taraflar arasında … 30. … Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı … Bakanlığına bağlı işyerinde hizmet alım sözleşmesi kapsamında çalışmaktayken 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (696 sayılı KHK) hükümlerine göre 02.04.2018 tarihinde sürekli işçi kadrosuna geçirildiğini, davalı Bakanlık ile davacı arasında sürekli işçi kadrosuna geçirilirken imzalanan belirsiz süreli … sözleşmesinde asgari ücretin belirli bir oran fazlasının davacının ücreti olarak öngörüldüğünü, sözleşme hükmüne göre ücretin her yıl asgari ücretin belirli bir oran fazlası olarak belirlenmesi gerekirken sözleşmeye aykırı olarak davacının ücretinin asgari ücret seviyesine çekilmek ve bu ücrete %4 zam uygulanmak suretiyle eksik ödeme yapıldığını ileri sürerek davacının eksik ödemeden kaynaklı ücret farkı ve ilave tediye farkı alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def’inde bulunduklarını, kadroya geçiş sonrası Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan toplu … sözleşmesi dikkate alınarak ücretin belirlendiğini, hukuka aykırı bir uygulamanın söz konusu olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
… 30. … Mahkemesinin ….09.2022 tarihli ve 2021/69 Esas, 2022/374 Karar kararı ile; davacı ile davalı İdare arasında imzalanan belirsiz süreli … sözleşmesinin 7 nci maddesinde, davacının ücretinin asgari ücretin belirli bir oran fazlası olacağına dair düzenleme olduğundan hareketle belirsiz süreli … sözleşmesinin ve toplu … sözleşmesinin ilgili hükümleri uyarınca yapılan hesaplama doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 03.11.2022 tarihli ve 2022/2731 Esas, 2022/1778 Karar sayılı kararıyla; taraflar arasında imzalanmış belirsiz süreli … sözleşmesinde açıkça davacı işçiye her ay brüt asgari ücretin belli oranda fazlası üzerinden günlük ödeme yapılacağının kararlaştırılarak artış oranının açıkça tespit edilmiş olduğu ve sözü edilen kuralın her asgari artış dönemi için işvereni bağlayacağı bu durumda davacının fark alacağı talebinin haklı bulunduğu, davacı vekilinin aynı gün aynı mahkemede 10 dosyadan daha fazla dosya için seri dava açtığı hususunun ispat edilememesi nedeniyle karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 22 nci maddesi gereğince tam vekâlet ücretine hükmedilmesinin hatalı olduğu iddiasının da yerinde bulunmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun reddine, yanı sıra kamu düzeni bakımından yapılan incelemede; İlk Derece Mahkemesi tarafından harçtan muaf olan davalı Bakanlık aleyhine harca hükmedilmesinin ise hatalı olduğunun tespit edildiği belirtilmek suretiyle İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 26.01.2023 tarihli ve 2022/18881 Esas, 2023/1507 Karar sayılı ilâmı ile; davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine karar verilerek, davacı vekilinin dava dilekçesi içeriğinde 01.01.2019 tarihinden itibaren ücret ve buna bağlı olarak ayrı ayrı saydığı alacakların eksik ödendiğinden bahisle açıklamalarda bulunmasına karşın sonuç kısmında diğer alacak kalemlerini belirtmeksizin 3.000,00 TL fark ücret, 500,00 TL fark ilave tediye alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmesi nedeniyle, Mahkeme tarafından 23…..2021 tarihli ön inceleme duruşmasında 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 31 inci ve 194 üncü maddeleri uyarınca talebe dair açıklamada bulunulması için kesin süre verildiği, davacı vekilince 08.07.2021 tarihli dilekçe sunularak dava konusu talebin 01.01.2019 ile 31.01.2020 arası eksik ödenen temel ücret farkından ibaret olduğu ve tediye alacağına dair bir taleplerinin olmayıp, dava dilekçesinde ilave tediyeye yönelik talebin maddi hatadan kaynaklı olduğunun açıklandığı, buna karşın hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının söz konusu dilekçesindeki beyanları gözetilmeksizin 01.01.2019 ile 23.09.2020 tarihleri arasındaki dönem için fark ücret ve fark ilave tediye alacağının hesaplanmış olduğu ve davacı tarafça ıslah talebinde bulunulmadığından İlk Derece Mahkemesince dava dilekçesinde istenen tutarlar üzerinden davanın kabulüne karar verildiği, davacı tarafın davaya konu talebine açıklık getirdiği 08.07.2021 tarihli dilekçesindeki; “tediye alacağına ilişkin bir talebimiz olmayıp maddi hatadan ibarettir” şeklindeki açıklamasında açıkça feragat iradesinden bahsedilmemesi sebebiyle bu beyanın 6100 sayılı Kanun’un 123 üncü maddesi anlamında davanın geri alınmasına yönelik bir beyan olarak kabul edilerek davalının bu duruma muvafakatinin olup olmadığı sorulmak ve davacının talep dönemini 31.01.2020 tarihine dek olmak üzere sınırladığı gözetilmek suretiyle bir karar verilmesi gerektiği hâlde, Mahkemece anılan hususlar dikkate alınmaksızın verilen kararın 6100 sayılı Kanun’un 26 ncı maddesinde düzenlenen taleple bağlılık ilkesine aykırı bulunmakla hatalı olduğunu belirtilerek kararın bozulmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesi yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmına uyulmasına karar verilerek Mahkemece davacının talebini 01.01.2019-31.01.2020 tarihleri arası dönem bakımından sınırladığı dikkate alınarak fark ücret alacakları yeniden hesaplanmak suretiyle davacı tarafın davasını ıslah etmemesi nedeniyle taleple bağlı kalındığı belirtilmek suretiyle net 3.000,00 TL fark ücret alacağının kabulüne, her ne kadar davalı vekilinin, davacı vekilinin ilave tediye alacağına ilişkin talebin maddi hata sonucu ileri sürüldüğü yönündeki davayı geri almaya yönelik beyanına muvafakatinin olmadığı davanın reddi gerektiği şeklinde karşı beyanda bulunmuşsa da, davacı vekilinin açıkça maddi hata yapıldığı şeklindeki beyanı nedeniyle davanın esasına girilmeyerek bu talep yönünden karar verilmesine yer olmadığına dair hüküm kurulmak ve davacı vekilince aynı mahkemede aynı gün 10 dosyadan daha fazla seri dava açıldığının dosya kapsamıyla ispatlanamamış olduğundan tam vekâlet ücretine hükmedilmesinde hata bulunmadığı açıklanmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; Bakanlık uygulamasının yerinde olduğunu, ücretin düşürülmesi söz konusu olmadığından davacının dava dilekçesinde talep ettiği alacaklara hak kazanamayacağını, davacı vekilinin aynı konuda seri hâlde açılmış davaları olduğunu belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, 696 sayılı KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacı işçinin, kadroya geçişte düzenlenen belirsiz süreli … sözleşmesi hükümlerine göre ücretinin tespiti ile fark ücret alacaklarının bulunup bulunmadığı ve davacı lehine hükmedilen vekâlet ücretinin doğru belirlenip belirlenmediğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Kanun’un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 sayılı … Kanunu’nun 22, 32 ve 34 üncü maddeleri, 7036 sayılı … Mahkemeleri Kanunu’nun 3 üncü maddesinin birinci fıkrası, 696 sayılı KHK ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’ye eklenen geçici 23 üncü madde, 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 Sayılı Kanunla 6212 Sayılı Kanunun 2 nci Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun’un 1 vd. maddeleri
3. 11.04.2023 tarihli ve 31942 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Tarife şu şekildedir:
“MADDE 1- 3/9/2022 tarihli ve 31942 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesinin 22 nci maddesinde yer alan “toplamda elli dosyaya kadar açılan seri davalarda” ibaresinden sonra gelmek üzere “ilk on dosyadan sonra gelen” ibaresi, “toplamda yüz dosyaya kadar açılan seri davalarda” ibaresinden sonra gelmek üzere “ilk elli dosyadan sonra gelen” ibaresi, “toplamda yüzden fazla açılan seri davalarda” ibaresinden sonra gelmek üzere “ilk yüz dosyadan sonra gelen” ibaresi eklenmiştir.
MADDE 2- Bu Tarife yayımı tarihinde yürürlüğe girer.”
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davalı … harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
26.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.