YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/11438
KARAR NO : 2023/16268
KARAR TARİHİ : 30.10.2023

MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1482 E., 2023/1757 K.
KARAR : İstinaf başvurularının esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : … 22. … Mahkemesi
SAYISI : 2022/315 E., 2022/775 K.

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davacı … davalı vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalıya ait Çocuk Evleri Koordinasyon Merkezi işyerinde, 09.07.2010 tarihinden itibaren değişen yükleniciler nezdinde aralıksız ve kesintisiz olarak çalıştığını, 02.04.2018 tarihinde 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (696 sayılı KHK) kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirildiğini, kadroya geçiş sırasında düzenlenen belirsiz süreli … sözleşmesinde ücretinin asgari ücretin % fazlası olarak belirlendiğini, davacının 2018 Aralık ayında aldığı ücretin 2019 Ocak ayında düşürüldüğünü, pandemi döneminde önce birer hafta, sonra 15 gün aralıksız, daha sonra da 10’ar günlük nöbetler suretiyle çalışmasını sürdürdüğünü ve sürdürmeye devam ettiğini; Bakanlığın yayımladığı toplu … sözleşmesinde saat 20.00-….00 arasındaki gece dönemindeki çalışmaların ücretlerinin %10 zamlı ödeneceğinin belirtildiğini; günlük azami çalışma süresi 11 saat olmasına karşın 24 saat nöbet tutan davacının 11 saati aşan çalışmalarının karşılığının da fazla çalışma olarak ödenmesi gerektiğini, gece çalışmaları 7,5 saati geçemeyeceğinden bu saati aşan çalışmaların da fazla çalışma oluşturduğunu; … bayram ve genel tatil ile hafta tatili günlerindeki çalışmaları için Bakanlığın yayımladığı toplu … sözleşmesinde çalışılan hafta tatili için toplam iki yevmiye, çalışılan … bayram ve genel tatil günleri için toplam üç yevmiye ödeneceğinin ve bu çalışmalar için haftalık çalışma süresi şartının aranmayacağının belirtildiğini, fazla çalışma, … bayram ve genel tatil, gece zammı ve hafta tatili gününde çalışma ücret alacaklarının 02.04.2018 tarihinden; diğer alacakların ise 01.01.2019 tarihinden itibaren hesaplanması gerektiğini ileri sürerek, fark ücret, fark ikramiye, fark ilave tediye, fazla çalışma, hafta tatili, … bayram ve genel tatil, gece zammı alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının 696 sayılı KHK gereğince sürekli işçi kadrosuna geçirildiğini Kovid-19 salgınıyla mücadele kapsamında işyerlerinde 02.04.2020 tarihinde öncelikle 7 günlük sabit vardiya sistemine geçildiğini, yeni talimatla sabit vardiya sisteminin 14 gün olarak uygulandığını, iddia edilenin aksine 24 saat çalışma usulünün Bakanlığın hiçbir kuruluşunda uygulanmadığını, sabit vardiyada çalıştırılan personelin konaklama, yemek ve diğer ihtiyaçlarının müvekkilince sağlandığını, personelin dinlenme zamanlarını Kuruluşta geçirdiğini, denkleştirme esası gereğince davacının çalıştığı vardiyadan sonra dinlendirildiğini, işçi kadrosuna geçirilen işçilerin mali ve sosyal haklarının belirlenmesine ilişkin 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin (375 sayılı KHK) geçici 23 üncü maddesinin altıncı fıkrasına istinaden Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından 31.10.2020 tarihine kadar uygulanacak olan toplu … sözleşmesi hükümlerinin yayımlandığını, davacının ücretlerinin buna göre eksiksiz ödendiğini savunarak davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının 02.04.2018 tarihi ve sonrasında 696 sayılı KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna atandığı, 27.04.2018 tarihinde davacı ile davalı işveren arasında imzalanan belirsiz süreli … sözleşmesinin 4 üncü maddesinde ilgili mevzuat hükümlerine göre toplu … sözleşmesi hükümleri uygulanacağının belirtildiği, sözleşmede herhangi ücret veya oran yazmadığı, davacı işçinin kadroya alınması ile birlikte işverenle imzalanan … sözleşmesinde asgari ücretin belli bir oranı seviyesinde ücret ödeneceği açıkça öngörülmediğinden dava konusu fark ücret, fark ikramiye, fark ilave tediye alacaklarının bulunmadığı, davacının puantaj kayıtları ve nöbet çizelgelerine göre tespit edilen fazla çalışma, gece çalışmalarına ilişkin olarak bordrolarda, fazla çalışma ücreti ve gece çalışma ücreti adıyla tahakkuk bulunmadığından, işverence ödenen ücret esas alınarak ve toplu … sözleşmesi hükümlerine göre 17.10.2022 tarihli bilirkişi ek raporunda hesaplanan fazla çalışma ücreti ve gece çalışma ücretinin hüküm altına alındığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı … davalı Bakanlık vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili istinaf dilekçesinde; davacının ücretinin düşürüldüğünü, bu nedenle fark ücret, fark ikramiye, fark ilave tediye alacağı taleplerinin reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu, fazla çalışma taleplerinin işverenin yazdığı fazla çalışma süreleri üzerinden değil olması gereken ve fiilen çalışılan günlere göre hesaplanması gerektiğini, davacının hafta tatili, … bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının da ödenmediğini belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle kararın kaldırılmasını talep etmiştir.

2. Davalı vekili istinaf dilekçesinde; davanın belirsiz alacak davası olarak dava açılmasında davacının hukuki yararı bulunmadığını, davacının ev tipi sosyal hizmet biriminde çalıştığından davada Mahkemenin görevli olmadığını, fazla çalışma ücretinin hatalı hesaplandığını, fazla çalışma alacağında uygun indirim yapılması gerektiğini, denkleştirme hükümlerinin değerlendirilmediğini belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle kararın kaldırılmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının davalıya ait Çocuk Evleri Koordinasyon Merkezinde 01.04.2018 tarihine kadar alt işveren işçisi olarak çalıştığı, 375 sayılı KHK’nın geçici 23 üncü maddesi kapsamında sürekli işçi kadrolarına geçirildiği, davacının temizlik işçisi olduğu, … sözleşmesinde asgari ücretin belli bir yüzde veya oran dâhilinde arttırılmasına yönelik hüküm bulunmadığından fark ücrete yönelik taleplerinin reddine ilişkin Mahkeme kararında bir aykırılık bulunmadığı, davalı işveren tarafından tutulan puantaj kayıtlarına göre davacının çalışmalarının tespit edilerek hak kazandığı hâlde ödenmediği belirlenen fazla çalışma ücreti, gece çalışma zammı alacağının hesaplandığı, 7036 sayılı … Mahkemeleri Kanunu’nun 5 inci maddesi gereğince 6098 sayılı … Borçlar Kanunu’ndaki (6098 sayılı Kanun) hizmet sözleşmelerine ilişkin davalarda … mahkemelerinin görevi kapsamında kabul edildiği belirlendiğinden, görevli İlk Derece Mahkemesince (… Mahkemesi) davanın görülüp karara bağlanmasında hata bulunmadığı, davacının alacaklarının 375 sayılı KHK’nın geçici 23 üncü maddesi uyarınca Yüksek Hakem Kurulu tarafından bağıtlanan toplu … sözleşmesi hükümlerinin yürürlüğü süresince belirtilen toplu … sözleşmesi hükümlerine uygun olarak 01.11.2020 tarihinden sonrası için ise 6098 sayılı Kanun hükümleri uyarınca hesaplanmasının isabetli olduğu gerekçe gösterilerek istinaf başvurusunun reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; müvekkilinin 4857 sayılı … Kanunu (4857 sayılı Kanun) kapsamında çalışan işçi olduğunu, 6098 sayılı Kanun hükümlerine göre çalıştığı yönündeki kabulün hatalı olduğunu, davacının emsali olan işçilerin 4857 sayılı Kanun kapsamında olduğuna ilişkin kararların Yargıtayca onandığını, fazla çalışma, … bayram ve genel tatil, hafta tatili ve gece zammı ücreti alacaklarının ödenmediğini, davacının ücretinin kadroya geçirilmeden önce asgari ücretin belirli bir oran fazlası üzerinden belirlendiğini ancak müvekkilinin ücretinin … taraflı ve dayanaksız olarak düşürüldüğünü, hesaplamaların hatalı yapıldığını belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 696 sayılı KHK kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacı işçinin, kadroya geçişte düzenlenen belirsiz süreli … sözleşmesi hükümlerine göre ücretinin tespiti ile talep edilen fark alacaklarının bulunup bulunmadığı ile 4857 sayılı Kanun kapsamında olup olmadığı hususundadır.

2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesin,in birinci fıkrası ile 370 inci maddesinin dördüncü fıkrası ve 371 inci maddeleri.

2. 2828 sayılı Sosyal Hizmetler Kanunu’nun (2828 sayılı Kanun) “Personel Statüsü” başlığını taşıyan 16 ncı maddesi son fıkrası şöyledir;
“Ev tipi sosyal hizmet birimleri, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayılı … Kanununun 4 üncü maddesinin birinci fıkrası hükmü kapsamındadır.”

3. 2828 sayılı Kanun’un “Tanımlar” kenar başlıklı 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinin 13 üncü alt bendi şöyledir:
““Ev Tipi Sosyal Hizmet Birimleri”; Çocuk, kadın, engelli ve yaşlılar ile bakım veya barınma ihtiyacı olan kişilere hizmet verilen mesken niteliğindeki yatılı sosyal hizmet birimlerini,”

4. 2828 sayılı Kanun’un “Tanımlar” kenar başlıklı 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinin 16 ncı alt bendi şöyledir:
“ “Çocuk Evleri Koordinasyon Merkezi”; Çocuk evlerinin illerde planlanması, açılış ve işleyişine ilişkin her türlü işlemler ile harcamaların yapılması, takibi, denetlenmesi ve çocuk evleri arasındaki koordinasyonun sağlanması amacıyla oluşturulan merkezleri,”

3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2. Somut olayda davacının davalı Bakanlığa ait Çocuk Evleri Koordinasyon Merkezi işyerinde çalıştığı hususu tartışmasızdır. Davacının çalıştığı birimin 2828 sayılı Kanun’un 3 üncü maddesinde ayrıca tanımlandığı ve ev tipi sosyal hizmet birimi olmadığı anlaşılmış olup ev tipi sosyal hizmet biriminde çalıştığı kabulünden hareketle davacının 4857 sayılı Kanun kapsamında bulunmadığı gerekçe gösterilerek yazılı şekilde hüküm tesisi ve bu karara karşı yapılan istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirir.

Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, sonucu itibarıyla doğru bulunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının gerekçesinin değiştirilerek ve düzeltilerek onanması, 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin dördüncü fıkrası hükmü gereğidir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,

2. Davacı vekilinin Bölge Adliye Mahkemesince yapılan değerlendirmeye yönelik temyiz itirazlarının kabulü ile sonucu itibarıyla doğru olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının gerekçesinin değiştirilerek ve düzeltilerek ONANMASINA,

Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

30.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.