YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/10968
KARAR NO : 2023/16266
KARAR TARİHİ : 30.10.2023
MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2019/3694 E., 2023/508 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kabulü ile davanın kısmen kabulü
İLK DERECE MAHKEMESİ : … 35. … Mahkemesi
SAYISI : 2016/438 E., 2019/610 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde, müvekkilinin 16.01.2006 tarihinde davalıya ait işyerinde değişen alt işverenler bünyesinde çalışmaya başladığını ve hâlen çalışmaya devam ettiğini, davacının fiilen yaptığı işin sayaç açma kesme işi olduğunu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı … müfettişleri tarafından düzenlenen teftiş raporu ile davalı … AŞ (…) ile Şirketler arasındaki asıl işveren alt işveren ilişkisinin muvazaaya dayandığının belirlendiğini, bu tespitin yargı kararı ile kesinleştiğini, kesinleşen tespite göre davacının baştan itibaren davalı …’ın işçisi sayılması gerektiğini, davacının işyerinde uygulanan toplu … sözleşmesine taraf sendikaya üye olmasına rağmen toplu … sözleşmesinden yararlandırılmadığını beyan ederek toplu … sözleşmesinden kaynaklanan ilave tediye, ücret, cumartesi çalışma zammı, ikramiye, sosyal yardım alacağı, … güçlüğü tazminatı, bakım tazminatı, gıda yardımı ve elektrik yardımı alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; alacakların zamanaşımına uğradığını, davanın husumet yönünden reddi gerektiğini, 28.05.2013 tarihli sözleşme ile …’ın özelleştirilmesi süreci tamamlanarak hisselerinin … Enerji AŞ’ye devredildiğini, her iki Şirketin tamamen farklı özel hukuk tüzel kişisi olduğunu, dava dışı yüklenici Şirketler ile … arasında asıl işveren alt işveren ilişkisi olmadığı gibi muvazaanın da mevcut olmadığını, aksi düşünülse dahi muvazaa kararının tespit niteliğinde olduğunu, ayrıca … Enerji AŞ ile … Sendikası arasında imzalanan 1. Dönem Toplu … Sözleşmesi’nde, … sözleşmesinde öngörülen hakların çok üzerinde haklar tanındığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının ilk işe girdiğinde davalı …’ın alt işverenlerinde görev yaptığı, daha sona özelleştirme sonucu işyerinin diğer davalı Şirkete devredildiği, davacının 13.07.2012 tarihinde sendika üyesi olduğu, her iki işverenin işçilik alacaklarından sorumlu olduğu, davacının tâbi olduğu toplu … sözleşmesi kapsamında ödemelerin tam olarak yapılmadığı gerekçesiyle bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalılar vekili; cevap dilekçesinde ileri sürdüğü hususlarla birlikte davacının, davalı … nezdinde çalışmadığını, davalı Şirkete husumet yöneltilmesinin hatalı olduğunu, davacının, dava dışı şirketlerde çalışmasından kaynaklanan bir kısım işçilik alacaklarından davalıların sorumlu tutulduğunu ancak dava dışı şirketlerin davaya dâhil edilmediğini, eksik inceleme ve yetersiz belgelerle hazırlanan hükme esas alınan bilirkişi raporuna itibar edilerek karar verilmesinin hukuka aykırı olduğunu, davacının ücret bordrolarında açıkça görünen davalı … Enerji AŞ tarafından ikramiye ve sosyal yardım alacaklarının ödenmesiyle davacının toplu … sözleşmesinden kaynaklı başkaca herhangi bir hak ve alacağı kalmadığını, davacının bakım tazminatına ilişkin talebinin kabulü hukuka aykırı olmakla işbu alacak kaleminin de müvekkili Şirket … Enerjinin taraf olduğu toplu … sözleşmesinde karşılığı olmadığından yasal bir dayanağı bulunmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalı ile dava dışı Şirketler arasında muvazaa bulunduğuna dair kesinleşmiş yargı kararı bulunduğu, Yargıtay incelemesinden geçen Mahkeme kararlarında davalılar arasında organik bağ bulunduğuna ve her iki davalının müştereken ve müteselsilen sorumluk olduklarına karar verildiği, davalı Şirketin özelleştirildiği tarihe kadar kamu işvereni olması sebebiyle davacının ilave tediye ücretine hak kazandığı, davacının Sendika üyelik tarihinin 13.07.2012 olduğu, davacının başından beri … işçisi sayılması gerektiği ve üyeliğinin işverene 10.08.2012 tarihinde bildirilmesi sonrası toplu … sözleşmesi hükümlerinden yararlanması gerektiği, ancak ek raporda hesaplamanın hatalı olarak 13.07.2012 tarihinden itibaren yapıldığı, bu nedenle 10.08.2012 tarihine göre resen hesaplama yapıldığından bahisle davalılar vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalılar vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü hususları tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Taraflar arasında; davalıların davacının talep ettiği alacaklardan sorumlu olup olmadığı, sorumluluğun hukuki dayanağı, davacının yararlanması gereken toplu … sözleşmesinin tespiti, alacakların ispatı ve hesaplanmasına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 sayılı … Kanunu’nun 2 nci maddesi.
3. 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 Sayılı Kanunla 6212 Sayılı Kanunun 2 nci Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun’un 1 vd. maddeleri.
4. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu … Sözleşmesi Kanunu’nun 39 uncu maddesi.
5. Dairemizin 16.05.2023 tarihli ve 2023/4750 Esas, 2023/7185 Karar sayılı ilâmı.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalılar vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
30.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.