YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2023/10170
KARAR NO : 2023/15681
KARAR TARİHİ : 23.10.2023

MAHKEMESİ : … Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2892 E., 2023/1319 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kabulü ile davanın kısmen kabulü
İLK DERECE MAHKEMESİ : … 15. … Mahkemesi
SAYISI : 2019/658 E., 2021/569 K.

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda gereği düşünüldü:

Bölge Adliye Mahkemesi tarafından hüküm altına alınan ve davalı tarafça temyize konu edilen miktarın, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 362 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi gereğince karar tarihi itibarıyla bölge adliye mahkemeleri tarafından verilen kararların kesinlik sınırı olan 238.730,00 TL’nin altında kaldığı anlaşılmakla; davalı vekilinin temyiz dilekçesinin miktardan reddine karar vermek gerekmiştir.

Davacı vekilinin gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 02.04.2018 tarihi itibarıyla davalı İdare bünyesinde sürekli işçi kadrosuna geçirildiğini, hâlen burada çalışmaya devam ettiğini, 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin (375 sayılı KHK) geçici 23 üncü maddesi uyarınca idarelerce sürekli işçi kadrolarına geçirilen işçilerin ücret ile diğer mali ve sosyal haklarının belirlenmesinde esas alınacak toplu … sözleşmesi hükümleri gereğince günlük yemek bedelinin 02.04.2018 tarihinden itibaren günlük 5,00 TL ödenmeye başladığını, bu uygulama sonucu yemek bedeninin eksik ödendiğini, müvekkilinin son olarak çalıştığı dava dışı alt işveren Şirketin taraf olduğu ve Yüksek Hakem Kurulunca bağıtlanan 15.10.2015-27.05.2018 yürürlük süreli toplu … sözleşmesinin ilgili hükmü ve davacının kadroya geçirildiği tarihte dava dışı Şirket ile davalı İdare arasında imzalanan hizmet alım sözleşmesinin eki niteliğindeki idari şartname gereği günlük 10,00 TL brüt yemek ücreti alması gerektiğini, 375 sayılı KHK’ya göre kadroya geçişten önce 5,00 TL’den fazla yemek yardımı ödenen işçilere kadroya geçtikten sonra da yüksek olan yemek yardımı bedelinin ödenmesi gerektiğini, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu … Sözleşmesi Kanunu’nun 36 ncı maddesinin ikinci fıkrası uyarınca sona eren toplu … sözleşmesi hükümlerinin yenisi yürürlüğe girinceye kadar … sözleşmesi hükmü olarak devam edeceğini, buna göre 02.04.2018 sonra da yemek bedelinin 10,00 TL olarak ödenmeye devam etmesi gerektiğini, açıklanan nedenlerle bakiye yemek ücretinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; dava konusu alacakların zamanaşımına uğradığını, davacının yemek ücretinin 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 23. Maddesi Uyarınca İdarelerce Sürekli İşçi Kadrolarına Geçirilen İşçilerin Ücret ile Diğer Mali ve Sosyal Haklarının Belirlenmesinde Esas Alınacak Toplu … Sözleşmesi Hükümleri’ne göre ödendiğini, davacının sürekli işçi kadrosuna geçmeden önce kapsamında çalıştığı hizmet alım sözleşmesinin 375 sayılı KHK’nın ilgili hükümlerince feshedilmiş sayıldığını ve hükümsüz hâle geldiğini, kadroya geçen işçinin hizmet alım sözleşmesi ile ilgisinin kalmadığını kabul ettiğini, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve 31.10.2020 tarihine kadar uygulanacak olan toplu … sözleşmesi uyarınca davacıya ödenen 5,00 TL gün yemek ücretinde isabetsizlik olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının sürekli işçi kadrosuna geçirildiği 02.04.2018 tarihinden itibaren 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 23. Maddesi Uyarınca İdarelerce Sürekli İşçi Kadrolarına Geçirilen İşçilerin Ücret ile Diğer Mali ve Sosyal Haklarının Belirlenmesinde Esas Alınacak Toplu … Sözleşmesi Hükümleri’ne göre belirlenen 5,00 TL yemek yardımının, davacının usuli müktesep hakkı olan hizmet alım sözleşmesinin eki niteliğindeki idari şartnameyle belirlenen günlük 10,00 TL yemek yardımından daha az olduğu, Yargıtayın yerleşik uygulamaları ışığında işçi lehine yorum yapılması gerektiği, davacının daha lehine olan idari şartnamede belirlenen günlük 10,00 TL yemek yardımından faydalanmasının uygun olacağı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; davacı işçinin davaya konu yemek yardımının 375 sayılı KHK’nın geçici 23 üncü maddesine göre Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan toplu … sözleşmesi hükümleri gereği hesaplandığını, davacının alt işveren işçisi olarak çalıştığı ihale sözleşmesine dayanarak herhangi bir hak ve alacak talebinde bulunmayacağını ve bu haklarından feragat ettiğine dair yazılı bir sulh sözleşmesi verdiğini, 375 sayılı KHK’nın geçici 23 üncü maddesi yedinci fıkrası hükmü gereği davacının ücretinin Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu … sözleşmesinin bitimine kadar bu toplu … sözleşmesinin uygulanması suretiyle oluşan ücret ile diğer malî ve sosyal haklardan fazla olamayacağını, hükmedilen faiz türünün de hatalı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesince verilen kararın ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; 02.04.2018 tarihinden önce imzalanan ve yürürlüğü geçiş sonrasında da devam eden alt işverenin taraf olduğu bir toplu … sözleşmesinin mevcudiyeti hâlinde sürekli işçi kadrosuna geçirilen işçilerin geçiş sonrasında da sözleşmeden bitim tarihine kadar yararlanmaya devam edeceği, davacının 02.04.2018 tarihinden önce imzalanan ve yürürlüğü geçiş sonrasında da devam eden alt işverenin taraf olduğu 15.10.2015-27.05.2018 yürürlük süreli toplu … sözleşmesinden faydalandığı, buna göre davacının yemek ücretinin 02.04.2018-27.05.2018 tarihleri arası dönem yönünden eksik ödendiği, 27.05.2018 tarihinden sonra ise 375 sayılı KHK’nın geçici 23 üncü maddesine göre Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan toplu … sözleşmesi hükümlerine göre değerlendirme yapılması gerektiği gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.

B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; yemek yardımı bedelinin kadroya geçişten önceki … sözleşmesinin bir unsuru olarak lehe hüküm içerdiğini, toplu … sözleşmesinde … sözleşmelerine aykırı hükümlerin bulunması hâlinde … sözleşmesinin işçi yararına olan hükümlerinin geçerli olacağına ilişkin hüküm uyarınca davacının yemek ücretinin günlük 10,00 TL olarak ödenmesi gerektiğini, davalı işyerinde, davacının çalıştığı Bölge Müdürlüğü dışındaki tüm Bölge Müdürlüklerince işçinin sürekli işçi kadrosuna geçirilmesinden önce uygulanan daha yüksek tutar üzerinden yemek ücretinin ödendiğini, bunun bir işyeri uygulaması hâline geldiğini belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının, 02.04.2018 tarihinden önce imzalanan ve yürürlüğü geçiş sonrasında da devam eden alt işverenin taraf olduğu 15.10.2015-27.05.2018 yürürlük süreli toplu … sözleşmesinden yararlanabileceği süre ile buna göre 27.05.2018 tarihinden sonrası için davacının yemek ücreti alacağının bulunup bulunmadığına ilişkindir.

2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Kanun’un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.

2. 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 375 sayılı KHK’ya eklenen geçici 23 üncü maddenin ilgili kısmı şöyledir:
“…Sürekli işçi kadrolarına geçirilenlerden; geçişten önce toplu … sözleşmesi bulunmadığından kadroya geçirildiği tarihte yürürlükte olan … … sözleşmesi hükümlerinin geçerli olduğu işçiler ile geçiş işleminden önce yapılan ve geçişten sonra yararlanmaya devam ettiği toplu … sözleşmesi bulunmakla birlikte bu madde kapsamındaki idarelerde alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu … sözleşmesinin bitiminden önce toplu … sözleşmesi sona eren işçilerin ücreti ile diğer mali ve sosyal hakları, bu madde kapsamındaki idarelerde geçişten önce alt işveren işçilerini kapsayan, Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve süresi en son sona erecek toplu … sözleşmesine göre belirlenir. …”

3. Dairemizin 04.05.2023 tarihli ve 2023/3710 Esas, 2023/6699 Karar sayılı ilâmı.

3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
A. Davalı Temyizi Yönünden
Davalı vekilinin temyiz dilekçesinin miktardan REDDİNE,

B. Davacı Temyizi Yönünden
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlerden davacıya yükletilmesine,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

23.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.