YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/8797
KARAR NO : 2022/15401
KARAR TARİHİ : 28.11.2022
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : … 10. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : … 2. … Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili ve katılma yoluyla davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 677 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’ye (677 sayılı KHK) ekli 4 sayılı listede ismi belirtilerek hakkında hiçbir soruşturma yapılmaksızın kamu görevinden çıkarıldığını, aradan geçen 3 yıla rağmen hakında hiçbir somut iddia ve soruşturma bulunmadığını bu nedenle davalının 677 sayılı KHK ile gerçekleştirdiği feshin haksız olduğunu belirterek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti ile toplu … sözleşmesinin 33 üncü maddesi uyarınca 2016 yılı Kurban Bayramı öncesinde ödenmesi gereken 25 günlük ücreti tutarında ikramiye alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkili Kurumun 23.08.2016 tarihli ve 231 sayılı kararı ile davacı hakkında FETÖ/PDY terör örgütü ile ilişkisinin veya bağlantısının araştırılması, gerekiyorsa disiplin soruşturması yapılması veya adli mercilere intikal ettirilmesi konusunda soruşturma açıldığını ve soruşturmanın sağlıklı yürütülebilmesi amacıyla davacının 23.08.2016 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere 677 sayılı KHK uyarınca görevinden uzaklaştırılmasına karar verildiğini, daha sonra davacının 677 sayılı KHK’ya 4 sayılı listede ismi bulunmasından dolayı kamu görevinden 22.11.2016 tarihinde çıkarıldığını, … sözleşmesinin müvekkili Kurumun takdiri ile değil 677 sayılı KHK gereği sona erdiğini, 12.07.2017 tarihinde Başbakanlık Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme Komisyonunun Çalışmasına İlişkin Usul ve Esaslar Tebliği yayımlandığını, söz konusu Tebliğe göre davacının dava konusu yaptığı işlem nedeniyle öncelikle bu Komisyona başvurması gerektiğini, söz konusu başvuruyu yapılmadan işbu davayı açan davacının davasının usulden reddi gerektiğini, bugüne kadar davacı hakkında İdarelerine gelmiş herhangi bir Olağanüstü Hal İşlemleri İnceleme (OHAL) Komisyonu kararı bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının 677 sayılı KHK’ya göre işten çıkartıldığı anlaşılmış ise de Emniyet Müdürlüğü kayıtlarından ve … Cumhuriyet Başsavcılığının 07.12.2017 tarihli ve 2016/25508 soruşturma, 2017/23733 Karar numaralı kararı ile şüpheli davacı hakkında FETÖ/PDY ile irtibatlı veya iltisaklı olduğuna dair kamu davası açmaya yeterli kesin, inandırıcı ve somut bir delil bulunmadığından kovuşturmaya yer olmadığına karar verildiğinin tespit edilmesi karşısında davacının kıdem tazminatı ve ihbar tazminatına hak kazandığı, ispat külfeti kendisinde bulunan davalı işverenin, davacının yıllık izinlerini kullandığına dair dosyaya sunduğu kayıt ve belgelere göre davacının bakiye 207 gün yıllık izin hakkı bulunduğu, bakiye izin süresi karşılığı ücretin ödendiğinin ispatlanamadığının anlaşılmasına göre davacının yıllık izin ücreti talebinin kabulü gerektiği, davacının yararlandığı 2016 tarihinde yürürlükte olan toplu … sözleşmesine göre davacının disiplin soruşturması nedeniyle görevinden geçici olarak uzaklaştırıldığı dönemde alması gereken ikramiye yardımını alamadığı, görevden geçici olarak uzaklaştırılanlara bu yardımın ödenmeyeceğine ilişkin bir hüküm bulunmadığının anlaşılmasına göre davacının toplu … sözleşmesinin 33 üncü maddesi uyarınca 2016 yılı Kurban Bayramı öncesinde ödenmesi gereken 25 günlük ücreti tutarında ikramiye alacağına hak kazandığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; davacının … sözleşmesinin 677 sayılı KHK gereği yasal zorunluluk ve haklı nedenle sona erdiğini, davacının davadan önce OHAL Komisyonuna başvurunun zorunlu olduğunu, bu hususun dava şartı olduğunu ancak yerine getirilmediğini, toplu … sözleşmesi gereği kurban yardımının işçilere fiilen çalıştıkları her yıl için verilmekte olduğunu, davacı hakkındaki soruşturma nedeniyle 23.08.2016 tarihinde görevden uzaklaştırıldığını, kurban yardımının yapıldığı tarihte fiili çalışmanın bulunmadığını ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama sırasında toplanan delillere, İl Emniyet Müdürlüğü ve Valiliğe yazılan müzekkere cevaplarına ve özellikle de davacı işçi ile ilgili … Cumhuriyet Başsavcılığının 07.12.2017 tarihli ve 2016/25508 Hazırlık No, 2017/23733 Karar nolu kovuşturmaya yer olmadığına dair karar ve bu kararın içeriğine göre kıdem ve ihbar tazminatı koşullarının oluştuğunun anlaşıldığı, dava konusu kurban yardımı alacağı ile ilgili olarak ise davadan önce dava şartı olan arabuluculuğa başvurulmadığının anlaşıldığı, inceleme aşamasında dosyaya getirtilen arabuluculuk başvuru formunda ve dava dilekçesi ekindeki arabuluculuk son tutanağında kurban yardımı alacağına ilişkin başvurunun bulunmadığı, bu hâlde söz konusu alacak yönünden dava şartı olan arabuluculuğa başvurulmadan dava açıldığından talebin usulden reddi gerektiği, davalının bu yöne ilişkin istinafının yerinde olduğu gerekçesi ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili ve katılma yoluyla davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davalı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeler ve resen dikkate alınacak nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davacı vekili; arabuluculuk son tutanağı dikkatlice incelendiğinde davalı tarafın tüm taleplerin reddi gerektiği yönünde görüş belirttiğini, talep edilen alacaklar içinde kurban yardımının da bulunduğunu, müvekkilinin yararlandığı toplu … sözleşmesine göre disiplin soruşturması nedeniyle görevinden geçici olarak uzaklaştırılanlara bu yardımın ödenmeyeceğine ilişkin bir hüküm bulunmadığını belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 677 sayılı KHK kapsamında … sözleşmesi sona eren davacının kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ve toplu … sözleşmesinin 33 üncü maddesi uyarınca 2016 yılı Kurban Bayramı öncesinde ödenmesi gereken 25 günlük ücreti tutarında ikramiye alacağının bulunup bulunmadığı noktalarındadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 26 ncı maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi, 677 sayılı KHK, 4857 sayılı … Kanunu’nun ilgili hükümleri.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere ve özellikle ileri sürülen temyiz nedenlerine göre davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin ise aşağıdaki (3) numaralı paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Somut uyuşmazlıkta, … sözleşmesinin 677 sayılı KHK uyarınca sona ermiş olduğu anlaşılmaktadır. Dosya içeriğine göre davacı tarafından davalı aleyhine açılan işe iade davasında … 2. … Mahkemesinin 21.12.2017 tarihli ve 2017/272 Esas, 2017/215 Karar sayılı kararı ile karar verilmesine yer olmadığına ve dosyanın OHAL İnceleme Komisyonuna gönderilmesine dair karar verilmiştir. Dairemizce, 21.12.2017 tarihli karar sonrasında dosyanın OHAL Komisyonuna gönderilip gönderilmediğine, gönderildiği takdirde incelemenin sonucuna ilişkin ilgili bilgi ve belgelerin gönderilmesi için eksiklik talep yazısı yazılmıştır.
Mahkemece verilen cevabi yazıda dosyanın 27.02.2018 tarihli yazı ile OHAL Komisyonuna gönderildiği ve Komisyonca evrakın 28.02.2018 tarihinde 3118 kayıt numarası ile kayıt altına alındığı, ancak inceleme sonucunda dosya içerisinde herhangi bir yazı ya da raporun bulunmadığı belirtilmiştir.
3. Davacı tarafından davalı aleyhine açılmış olan işe iade davasında dosyanın OHAL Komisyonuna intikal ettiği anlaşılmakla, Mahkemece yapılması gereken dosyanın OHAL Komisyonuna intikal etmesinden sonraki sürecin araştırılması ve sonucuna göre değerlendirme yapılmasıdır. Eksik inceleme ile karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,28.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.