YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/8107
KARAR NO : 2022/12823
KARAR TARİHİ : 18.10.2022

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : … 7. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : … 6. … Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda;
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) öngördüğü yargılama sistemine göre ilk derece mahkemesinin kesin olmayan kararına karşı önce istinaf yoluna başvurulabilmektedir. İstinaf başvurusu üzerine bölge adliye mahkemesince, başvuran tarafın istinaf başvurusunun usulden ya da esastan reddine karar verilebilir veya ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden hüküm kurulabilir. Bu durumda bölge adliye mahkemesi kararına karşı, istinaf başvurusu reddedilen tarafın ya da istinaf incelemesi sonucunda ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeni hüküm kurulması hâlinde aleyhine karar verilen tarafın temyiz … bulunmaktadır. Başka bir deyişle istinaf başvurusunun reddi hâlinde bölge adliye mahkemesi kararına karşı temyiz … sadece istinaf başvurusu reddedilen tarafa ait olup bu hâlde ilk derece mahkemesi kararını istinaf etmeyen tarafın temyiz … bulunmamaktadır.
Somut uyuşmazlıkta, İlk Derece Mahkemesince verilen davanın kısmen kabulüne dair karara karşı davacı tarafça istinaf yoluna başvurulmuş, Bölge Adliye Mahkemesince davacının istinaf başvurusu esastan reddedilmiştir. Hâl böyle iken İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf yoluna başvurmayan davalının, davacının istinaf başvurusunun esastan reddine dair Bölge Adliye Mahkemesi kararına karşı temyiz … bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle; davalının temyiz isteminin reddine karar vermek gerekir.
Davacı vekilinin gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı işyerinde 02…..2011 tarihinde şoför olarak işe başladığını, çalıştığı süre boyunca birçok şirkette çalışıyor olarak gösterildiğini, davacının davalı Belediyenin işçisi olduğunu, davalının ucuz işçi temin etmek maksadı ile davacının yapmış olduğu işi ihale ile muvazaalı olarak devrettiğini, davacının ….08.2019 tarihine kadar aralıksız çalıştığını, bu tarihte emeklilik prim günü dolduğu için … sözleşmesini feshettiğini, fesihten dolayı müvekkiline yıllık izin ve kıdem tazminatı alacaklarına mahsuben ödeme yapıldığını, toplu … sözleşmesinden kaynaklanan alacaklarının ödenmediğini, fazla çalışma yaptığını … sürerek davacının davalı … işçisi olduğunun tespiti ile kıdem tazminatı, ikramiye, izin, fazla çalışma, … … ve genel tatil ücreti, hafta tatili ücreti, ilave tediye, ücret farkı, aile yardımı, yemek yardımı, … yardımı, eğitim yardımı, çocuk yardımı, giyim yardımı, yakacak yardımı, gece çalışması alacağı, ek gıda yardımı, risk ve sorumluluk zammı alacağı, … yardımı, temizlik yardımı ve şoför primi alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; dava konusu alacakların zamanaşımına uğradığını, usul ve faiz itirazında bulunduklarını, 4857 sayılı … Kanunu’nun (4857 sayılı Kanun) 2 nci maddesinin sekizinci fıkrası uyarınca taşeron işçilerinin, kadrolu işçilerin sahip olduğu toplu … sözleşmesinden faydalanamayacağını, kadrolu işçiler ile taşeron işçilerin toplu … sözleşmelerinin farklı olduğunu, davacı işçinin taşeron işçi olarak çalıştığını ve muvazaa iddiasının söz konusu olamayacağını belirterek davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının 02…..2011 – 05.09.2019 tarihleri arasında davalı işyerinde 8 yıl, 1 …, 27 gün çalıştığı, davacının otobüs şoförü olmadığı, taşeron firma işçi statüsünde olduğu, davacının makam şoförü olarak çalıştığı, davacının çalışmasına göre muvazaa iddiasını ispat edemediği, dava konusu taleplerin 01.12.2015-31.12.2017 tarihleri arasında işyerinde yürürlükte olan davacının üyesi olduğu sendika ile dava dışı alt işveren arasında imzalanan toplu … sözleşmesine göre hesaplandığı, tanık beyanlarına göre davacının 2016-2018 yılları arasında haftanın 7 günü gece saat 01.00-02.00’ye kadar çalıştığının ispatlandığı, bu çalışma düzenine göre dava konusu fazla çalışma ve hafta tatili alacaklarının hesaplanarak hüküm altına alındığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili istinaf dilekçesinde; yargılama sırasından dinlenen tanık beyanlarına göre davacının çalışırken emir ve talimatları Belediye yetkililerinden aldığını, işyerinin bakım, gözetim, denetleme, çalışma saatlerinin düzenlenmesi ve benzeri tüm işlemlerin davalı … tarafından yapıldığı hususlarının ispatlandığını, kabul edilenin aksine asıl işveren-alt işveren ilişkisinin muvazaalı olduğunu, şoför olarak çalıştırıldığı belirlenmişse de davacının başka işlerde de çalıştırıldığını, gece çalışması ile … … ve genel tatil ücreti alacağının reddi ile hükmedilen vekâlet ücretinin hatalı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesince verilen kararın kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
“… davacının davalı işyerinde 02/…/2011-…/08/2019 alt … veren şirketler nezdinde makam şoförü olarak çalıştığı belirgindir. Davacının alt işverenler nezdinde çalıştığı, muvazaayı gerektirir bir durum olmadığı davalı Büyük Şehir Belediyesinin asıl işveren konumunda bulunduğu …” gerekçe gösterilerek davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde … sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe:
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davalı … ile davacının işçisi olduğu dava dışı alt işverenler arasındaki ilişkinin muvazaaya dayalı olup olmadığına, buna göre dava konusu alacaklara hak kazanıp kazanmadığı, vekâlet ücreti, gece çalışması ve genel tatil ücreti alacağı taleplerinin değerlendirilmesinde hata bulunup bulunmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun’un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4857 sayılı Kanun’un 2 nci maddesinin yedinci ve sekizinci fıkraları; 6098 sayılı … Borçlar Kanunu’nun 19 uncu maddesi;
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde … sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
A. Davalı Temyizi Yönünden
Davalı vekilinin temyiz isteminin REDDİNE,
Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde davalıya iadesine,
B. Davacı Temyizi Yönünden
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
18.10.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.