YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/7986
KARAR NO : 2022/8873
KARAR TARİHİ : 12.09.2022
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın dava şartı bulunmaması nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının kapatılan Turgut Özal Üniversitesi Hastanesinde Kurumun kapatılma tarihi olan Temmuz 2016 tarihine kadar aralıksız olarak çalıştığını, 20.07.2016 tarihli ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hâl kapsamında çıkarılan 22.07.2016 tarihli ve 667 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (667 sayılı KHK) ile davalı Kurumun kapatıldığını ve böylece davacının … sözleşmesinin aynı gün feshedildiğini, işyerinin kapanması ile birlikte … sözleşmesi feshedilen davacıya tüm alacakları için T.C. … Valiliğine başvuru yapması gerektiğinin söylendiğini, işçilik alacaklarının süresinde ödenmesi için davacının davalı İdareye başvurduğunu, fakat sonuç alamadığını, T.C. … Valiliği Defterdarlık Kanun Hükmünde Kararname İl İşlemleri Bürosunun 16.04.2021 tarihli yazısında davacının talebininin reddedildiğinin bildirildiğini, görev yerinin adli yargı olduğunu ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları ile yıllık izin ücreti ve ücret alacağının faiziyle birlikte davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı … (Hazine ve Maliye Bakanlığı) vekili cevap dilekçesinde; görev, zamanaşımı, hak düşürücü süre, husumet nedenleriyle davanın reddi gerektiğini, dava konusu Turgut Özal Üniversitesinin 667 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kapatıldığını, 24.07.2016 tarih ve 29780 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 371 sıra sayılı Milli Emlak Genel Tebliği’nin 4 üncü maddesine göre tespit yapmakla görevlendirilen personel tarafından yapılan ilk tespit işlemlerine ilişkin tutanakların inceleme ve değerlendirme işlemleri için görevlendirilen ilgili İnceleme ve Değerlendirme Komisyonuna gönderildiğini, davacı tarafından, 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin (670 sayılı KHK) 5 inci maddesinin dördüncü fıkrasına göre süresi içerisinde İdareye verdiği 18.08.2016 tarihli, alacaklarının ödenmesi talepli dilekçenin incelenmek üzere ilgili İnceleme ve Değerlendirme Komisyonuna gönderildiğini, dilekçe sahiplerinin taleplerini doğrular nitelikte belgelere ulaşılamadığından söz konusu alacak taleplerinin haklılığı hususunda net kanaate varılamadığını, davanın idari yargıda açılması gerektiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
2.Davalı … cevap dilekçesinde; davacının çalıştığı sağlık tesisinin kapatılarak Hazineye devredildiğini, Turgut Özal Üniversitesi Hastanesi binasının ise 15.08.2016 tarihli ve 1217 sayılı Müsteşarlık Makam Onayı ile … 3. Bölge Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliğine bağlı … Eğitim ve Araştırma Hastanesi ek binası olarak hizmet vermeye başladığını, akabinde 28.09.2016 tarihli ve 1413 sayılı Müsteşarlık Makam Onayı ile … Dr. Sami Ulus Kadın Doğum Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesine tahsis edildiğini, Kuruma bağlı sağlık tesisine yalnızca bina devri yapıldığını, herhangi bir bilgi belge devredilmediğini, konuya ilişkin tüm işlemleri yapmaya Maliye Bakanlığının yetkili kılındığını ve kapatılan kurumların borçlarından dolayı hiçbir şekilde hak ve talepte bulunulamayacağının hüküm altına alındığını, davanın husumet nedeniyle reddi gerektiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, 675 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin (675 sayılı KHK) 16 ncı maddesinin üçüncü fıkrası gereği 20.07.2016 tarihli ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hâl kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnameler gereğince kapatılan kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayınevi ve dağıtım kanalları ile bunların sahibi gerçek veya tüzel kişiler veya kapatılma ya da resen terkin üzerine Maliye Bakanlığı ile Vakıflar Genel Müdürlüğü aleyhine 17.08.2016 tarihi dâhil bu tarihten sonra açılan davalar ile icra ve iflas takipleri hakkında 670 sayılı KHK’nın 5 inci maddesi gereğince dava veya takip şartının bulunmaması nedeniyle davanın reddine veya takibin düşmesine karar verileceği gerekçesiyle dava şartı yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekil istinaf dilekçesinde; 670 sayılı KHK’nın 5 inci maddesinde talep sahiplerinin FETÖ terör örgütü veya diğer terör örgütlerine aidiyeti, iltisakı veya irtibatı olmaması gerektiğinin şarta bağlandığını, Mahkemece bu hususun araştırılması gerektiğini, davacının hak arama özgürlüğü ile adil yargılanma haklarının ihlal edildiğini, dosyaya ibraz ettikleri Uyuşmazlık Mahkemesi kararında davanın adli yargı yerinde görülmesi gerektiğinin belirtildiğini, davanın yazılı gerekçeyle reddine karar verilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
“…
675 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin, dava ve takip usulü başlıklı 16. maddesinde:
“(1) 20/7/2016 tarihli ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnameler gereğince kapatılan kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayınevi ve dağıtım kanalları ile bunların sahibi gerçek veya tüzel kişiler aleyhine 17/8/2016 tarihinden önce açılan davalar ile bu kapsamda Hazine ile Vakıflar Genel Müdürlüğüne husumet yöneltilen davalarda mahkemelerce, 15/8/2016 tarihli ve 670 sayılı Olağanüstü Hal Kapsamında Alınması Gereken Tedbirler Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin 5. maddesi uyarınca dava şartı yokluğu sebebiyle red kararı verilir. Bu kararlar duruşma günü beklenmeksizin dosya üzerinden kesin olarak verilir ve davacılara resen tebliğ edilir. Tarafların yaptığı yargılama giderleri kendi üzerlerinde bırakılır.
(2) 20/7/2016 tarihli ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnameler gereğince kapatılan kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayınevi ve dağıtım kanalları ile bunların sahibi gerçek veya tüzel kişiler aleyhine 17/8/2016 tarihinden önce başlatılan icra ve iflas takipleri ile bu kapsamda Hazine ile Vakıflar Genel Müdürlüğüne husumet yöneltilen takipler hakkında icra müdürlüklerince, 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5. maddesi uyarınca düşme kararı verilir. Bu kararlar dosya üzerinden kesin olarak verilir ve takip alacaklısına resen tebliğ edilir. Tarafların yaptığı takip giderleri kendi üzerlerinde bırakılır.
(3) 20/7/2016 tarihli ve 2016/9064 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla ülke genelinde ilan edilen olağanüstü hal kapsamında yürürlüğe konulan kanun hükmünde kararnameler gereğince kapatılan kurum, kuruluş, özel radyo ve televizyonlar, gazete, dergi, yayınevi ve dağıtım kanalları ile bunların sahibi gerçek veya tüzel kişiler veya kapatılma ya da resen terkin üzerine Maliye Bakanlığı ile Vakıflar Genel Müdürlüğü aleyhine 17/8/2016 tarihi dahil bu tarihten sonra açılan davalar ile icra ve iflas takipleri hakkında 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5 inci maddesi gereğince dava veya takip şartının bulunmaması sebebiyle davanın reddine veya takibin düşmesine karar verilir.
(4) Birinci ve ikinci fıkralar uyarınca verilen kararlarda davacı veya alacaklının 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 5. maddesinde belirtilen usule uygun olarak ilgili idari makama, tebliğ tarihinden itibaren otuz günlük hak düşürücü süre içinde başvurabileceği belirtilir. İdari başvuru üzerine idari merci tarafından verilecek karar aleyhine idari yargıda dava açılabilir. İdari yargının verdiği karar kesin olup, uyuşmazlık adli yargıda hiçbir şekilde dava konusu yapılamaz.” hükmü düzenlenmiştir.
Aynı Hüküm 08.03.2018 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 7082 sayılı OHAL Kapsamında Bazı Tedbirler Alınması Hakkında KHK’nin Kabul Edilmesine Dair Kanun’un 16. Maddesi ile aynen kabul edilerek Kanun hükmü haline getirilmiştir.
Davacının çalıştığı Turgut Özal Üniversite Hastanesi işyerinin 667 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile kapatıldığı, 670 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 5. Maddesi uyarınca işlem tesis edildiği anlaşılmaktadır. Belirtilen nedenle 675 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 16. maddesi uyarınca 17.08.2016 tarihinden sonra açılan davanın dava şartı yokluğu nedeniyle reddine karar verilmesinde bir aykırılık görülmemiştir. Yargıtay 22. HD 2017/30232 E.2020/6770 K. 16…..2020 T. ; Yargıtay HGK 2017/4-1342 E.2021/1027 K. 16.09.2021 T. emsal içtihatları da aynı yöndedir.
…” gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması isteminde bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının çalıştığı davalıya ait hastane işyerinin 667 sayılı KHK ile kapatılması karşısında, açılan davada 675 sayılı KHK’nın 16 ncı maddesi uyarınca dava şartı bulunup bulunmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 667 sayılı KHK’nın ilgili hükümleri, 675 sayılı KHK’nın 16 ncı maddesi, 670 sayılı KHK’nın 5 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.09.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.