YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/6045
KARAR NO : 2022/6677
KARAR TARİHİ : 30.05.2022
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen tespit-alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiş, bu kararın da davalı vekili tarafından temyizi üzerine Dairemizce kararın bozulmasına karar verilmiş, bozma sonrası Mahkemece bozmaya uyularak davanın reddine karar verilmiş, kararın davacı tarafça temyizi üzerine Dairemizce kararın bozulmasına karar verilmiş, uyulan bozma sonrası bu kez Mahkemece davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı … Bakanlığına ait… Komutanlığı/… işyerinde çalıştığını, … Sendikası üyesi olduğunu, toplu iş sözleşmesinin 59 uncu maddesi gereğince C grubu idareci primi almakta iken fiilen aynı göreve devam etmesine rağmen 14.09.2015 tarihinden itibaren meslek kodunun değiştirilmesi sebebiyle kullandığı mührün kendisinden alınarak priminin de kesildiğini, fiilen aynı işi yapmaya devam ettiği için prime hak kazandığını ileri sürere, durumun tespiti ile 14.09.2015 tarihinden itibaren ödenmeyen C grubu idareci primin davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının meslek kodunun değiştirilmesinin prim almasını önleme amacı taşımadığını, üstelik davacının prim almaya hak kazanacak şekilde gerekli mührü de kullanmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemişitir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 15.02.2018 tarihli ve 2016/1710 Esas, 2018/51 Karar sayılı kararıyla davacının kadrosuna göre davaya konu primi alırken kadro ismi değiştirilerek aynı işi yapmasına rağmen primin ödenmediğin fiilen yapılan işin aynı olması nedeniyle eşitlik ilkesi gereği idarecilik primine hak kazandığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
… Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 13.11.2018 tarihli ve 2018/3198 Esas, 2018/3029 Karar sayılı kararıyla davacı işçinin davalı işyerinde çalıştığı ve sendika üyesi olduğu, işyerinde kalite kontrol görevi yaptığı ve dolayısıyla işyerinde uygulanan toplu iş sözleşmesinin 59 uncu maddesinin (d) bendinde yazılı prime hak kazandığı, kadro isminin değiştirilerek aynı işi yapmasına rağmen idarecilik primi ödenmediği, fiilen yapılan işin aynı iş olduğu, bu nedenle davacının idarecilik primi alacağına ilişkin talebinin dosya kapsamına uygun olduğu gerekçesiyle davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Birinci Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 21.02.2019 tarihli ve 2019/1425 Esas, 2019/3894 karar sayılı kararı ile davacının fiilen yaptığı işe yönelik araştırma ve inceleme yapılarak alacağı olup olmadığının tespiti gerektiği gerekçesiyle karar bozulmuştur.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin 18.06.2020 tarihli ve 2019/152 Esas Esas, 2020/189 Karar sayılı kararı ile uyulan bozma kararı sonrası yapılan yargılama sonunda, davanın kabulüne karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 25.12.2020 tarihli ve 2020/8432 Esas, 2020/20349 Karar sayılı kararıyla davacının kadro değişikliği sonrasında da fiilen aynı işi yaptığının ispatlanamadığı ve davanın reddi gerektiğine yönelik gerekçe ile hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
D. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen İkinci Karar
İlk Derece Mahkemesinin 15.06.2021 tarihli ve 2021/48 Esas, 2021/223 Karar sayılı kararı ile bozmaya uyularak davanın reddine karar verilmiştir.
E. Üçüncü Bozma Kararı
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 29.09.2021 tarihli ve 2021/9374 Esas, 2021/13242 Karar sayılı ilâmı ile bir önceki bozma kararının maddi hataya dayandığı ve maddi hata nedeniyle taraflar lehine usuli kazanılmış hak oluşmayacağı, yöntemince ispatlanan dava konusu alacakların hüküm altına alınması gerektiği gerekçesiyle karar bozulmuştur.
F. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Üçüncü Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının davalı işyerinde form sicil kontrolörü kadro isminin form ve sicil inceleme teknisyeni olarak değiştirildiği, fiilen form kontrolörlüğü görevini yaptığı, yararlandığı toplu iş sözleşmesinin 52 nci maddesinin (d) bendinin (3) üncü alt bendi gereği %6 oranında idarecilik primi alması gerektiği, evvelinde kadrosuna göre bu primi alırken kadro isminin değiştirilerek aynı işi yapmasına rağmen idarecilik primi ödenmediği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; zamanaşımı def’in dikkate alınmadığını, davacının davaya konu prime hak kazanmadığını, ödemelerinin mevzuata uygun yapıldığını ileri sürerek kararın bozulmasını istemiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacının davalı işyerinde yürürlükte olan toplu iş sözleşmesine göre C grubu idareci primi almaya hak kazanıp kazanmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun “Bozmaya uyma veya direnme” kenar başlıklı 373 üncü maddesinin altıncı fıkrası şöyledir:
“Davanın esastan reddi veya kabulünü içeren bozmaya uyularak tesis olunan kararın önceki bozmayı ortadan kaldıracak şekilde yeniden bozulması üzerine alt mahkemece verilen kararın temyiz incelemesi, her hâlde Yargıtay Hukuk Genel Kurulunca yapılır.”
2. Türkiye Cumhuriyeti Anayasası’nın 10 uncu ve 55 inci maddeleri, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 5 inci maddesi ile 32 nci maddesi, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun toplu iş sözleşmesine ilişkin 33 üncü ve devamı maddeleri.
3. Değerlendirme
Somut uyuşmazlık bakımından, davanın esastan reddine karar verilmesi gerektiğini belirten bozmaya uyularak verilen 15.06.2021 tarihli karar, Dairemizin 29.09.2021 tarihli ve 2021/9374 Esas, 2021/13242 Karar sayılı ilâmı ile tekrar bozulmuş ve bozmada önceki bozmayı ortadan kaldıracak şekilde bu defa davanın kabul edilmesi gerektiği belirtilmiştir. Temyiz olunan karar, Dairemizin önceki bozmayı ortadan kaldıracak şekilde yeniden verdiği bozma kararına uyularak verilen karar olup bu karara yönelik temyiz incelemesi Hukuk Genel Kurulu tarafından yapılmalıdır. Bu durumda, 6100 sayılı Kanun’un 373 üncü maddesinin altıncı fıkrası uyarınca dosyanın temyiz incelemesi yapılmak üzere Hukuk Genel Kuruluna gönderilmesine karar verilmesi gerekmiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Dosyanın YARGITAY HUKUK GENEL KURULUNA GÖNDERİLMESİNE,
30.05.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.