YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/4945
KARAR NO : 2022/5665
KARAR TARİHİ : 09.05.2022
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : … 7. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : … 6. İş Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalıya ait işyerinde 20.05.2014-31.10.2017 tarihleri arasında şehir içi yolcu taşıma içinde çalıştığını, söz konusu işin davalı Belediyenin asıl işi olmasına rağmen alt işveren vasıtası ile muvazaalı şekilde sürdürüldüğünü ileri sürerek muvazaa olgusunun tespiti ile kadrolu işçi emsal ücretlerine göre fark ücret, ilave tediye, bilet prim, ikramiye, fazla çalışma ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı defi ve husumet itirazında bulunduklarını, iş sözleşmesinin son bulması sebebiyle davacıya kıdem tazminatının ödendiğini, talep edilen alacak kalemleri ile davalı Belediyenin bir ilgisi olmadığını ve muvazaa iddiasının gerçeği yansıtmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile araçların Belediyeye ait olduğu, çalışma zamanını davalı Belediyenin belirlediği, davacının Belediyenin kadrolu şoförleri ile aynı işi yaptığı hususları dikkate alındığında; davacının çalıştığı şirket ile davalı arasındaki ilişkinin muvazaalı olduğu, davalı Belediyenin işçisi olan davacının ödenmeyen ve eksik ödenen işçilik alacakları bulunduğu gerekçeleriyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; muvazaa kabulünün hatalı olduğunu, husumet itirazlarının bulunduğunu, davalı Belediyenin toplu iş sözleşmesine göre hesaplama yapılmasının hatalı olduğunu ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının kullandığı otobüslerin davalı Belediyenin mülkiyetinde olduğu, bu otobüslerde alt işveren şirket işçileri ile birlikte davalı Belediyenin kadrolu otobüs şoförlerinin de çalıştığı, davacının da Belediyeye ait otobüslerde şoförlük yaptığı, alt işveren işçilerinin ücretlerinin ödenmesi dışında yüklenici firma ile bir bağlantılarının olmadığı ve bu işçilere tüm emir ve talimatların Belediyede kadrolu olarak çalışan amirler tarafından verildiği, alt işveren şirket işçilerinin davalı … tarafından yapılan mülakat ve direksiyon sınavı ile işe alındığı, yüklenici firmanın işçi alımı konusunda bir yetkisinin olmadığı, asıl – alt işveren ilişkisinin işçi teminine yönelik olduğu, davacının baştan itibaren davalı Belediyenin işçisi sayılması gerektiği, bilirkişi tarafından hesaplama yapılırken davacının toplu iş sözleşmesinden yararlanma durumu gözetilerek hesap yapıldığı gerekçeleriyle davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; özetle dava ve istinaf yoluna başvuru dilekçeleri ile benzer sebepleri ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davalı … ile davacının işçisi olduğu dava dışı alt işveren arasındaki ilişkinin muvazaaya dayalı olup olmadığına ve davacının davalı Belediyenin bağıtladığı toplu iş sözleşmesinden yararlanma hakkı bulunup bulunmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.4857 sayılı İş Kanunu’nun 2 nci maddesinin altıncı ve yedinci fıkraları.
2. 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu’nun 19 uncu maddesi.
3.6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu’nun 39 uncu maddesi.
4. Dairemizin asıl alt işveren ilişkisi ve muvazaa konularına yönelik ilkeleri (Örneğin Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 30.03.2022 tarihli ve 2022/3451 Esas, 2022/4208 Karar; 15.03.2022 tarihli ve 202/1037 Esas, 2022/3405 Karar; 07.03.2022 tarihli ve 2022/2189 Esas, 2022/2845 Karar; 09.02.2022 tarihli ve 2022/674 Esas, 2022/1558 Karar sayılı kararları).
5. Dairemizin emsal kararları (Örneğin Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin 28.09.2021 tarihli ve 2021/8705 Esas ve 2021/13074 Karar; 25.03.2021 tarihli ve 2021/5146 Esas, 2021/6989 Karar; 14.03.2022 tarihli ve 2022/2155 Esas, 2022/3351 Karar sayılı kararları).
6.Davalı Belediyenin bağıtladığı toplu iş sözleşmeleri.
3. Değerlendirme
Yukarıda açıklanan İlk Derece ve Bölge Adliye Mahkemeleri gerekçeleri ile ilgili hukuk bölümünde değinilen kanuni mevzuat, yerleşik hâle gelen Yargıtay ilkeleri, emsal kararlar ve tüm dosya kapsamı birlikte değerlendirildiğinde davalının temyiz itirazları yerinde bulunmamıştır.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin yerinde bulunmayan temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
09.05.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.