YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/14883
KARAR NO : 2022/16847
KARAR TARİHİ : 14.12.2022

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : … 5. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : … 52. … Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalıya ait …’deki 2. Hava Bakım Fabrika Müdürlüğü işyerinde … Lastik Plastik atölyesinde kompozit işçisi olarak çalıştığını, işi gereği uçakların kompozit onarımlarını yaptığını, bu … sırasında cam elyafı kompozit parçalar, toksit madde ile köpük dökümü, tolüen ile sökülüp temizlenme, zımpara, macunlama gibi çalışmalar yaptığını, bu işler için pnömokonyoz içeren malzemeler kullandığını, yine çalışılan atölyede değişik kimyasalların sürekli kullanıldığını, işyerinde Çalışma Bakanlığı … Sağlığı ve Güvenliği Müdürlüğü (İŞGÜM) ölçümlerinde bir kısım kimyasal maddenin izin verilen sınır düzeyden yüksek çıktığını, tehlikeli ortam sınırlarını belirleyen değerden kastedilenin maksimum sınır olmadığını, maksimum değerin altındaki ortamın dahi sonuç itibarıyla tehlikeli ortam olduğunu; yanıcı, parlayıcı, patlayıcı özellikleri sebebiyle … güvenliği açısından da yüksek riskler taşıdığını, sınır değerlerin üstünde işçi çalıştırılmasının zaten yasak olduğunu, böyle tehlikeli bir ortama maruz kalan işçilerin Sağlık Kuralları Bakımından Günde Azami Yedi Buçuk Saat veya Daha Az Çalışılması Gereken İşler Hakkındaki Yönetmelik (Yönetmelik) kapsamında olduğunu, Yönetmelik uyarınca davacının 7,5 saat çalıştırılması gerektiğini, toplu … sözleşmesinin ilgili hükümlerine rağmen kısa çalışma primi ödenmediğini, ayrıca günlük 8,5 saat çalıştırıldığı ve ara dinlenmesi hariç günde yarım saat fazla çalışma yaptığı hâlde ücretinin ödenmediğini … sürerek kısa çalışma primi ve fazla çalışma ücretinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def’inde bulunduklarını, işyerinde Yönetmelik hükümleri dışındaki işler için haftanın beş günü, günde 8,5 saat olmak üzere 42,5 saat çalışma yapıldığını ve 45 saat üzerinden ücretinin ödendiğini, ölçümlerin usulüne uygun bir şekilde yapıldığını ve davacının 7,5 saat çalıştırılmasının koşullarının oluşmadığını, bazı işçilerin ölçümleri olumsuz etkileyecek davranışlarda bulunmaları sebebiyle İdarece cezalandırıldıklarını, havalandırmanın bozulduğu iddiasıyla kapatılması sonucu tekrar ölçüm yapılmak zorunda kalındığını, çalışılan işyerinde pnömokonyoz ya da siderozis hastalığı veya ön tanısı konulan emekli ya da … çalışan bulunmadığını, … hijyeni ölçüm test ve analizlerinin yasal çerçevede uygun aralıklarla yapıldığını, herhangi bir ihmal olmadığını, İSGÜM ölçüm değerlerinin sınır değer üzerinde olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile … … Mahkemesince ikisi de A sınıfı … güvenliği uzmanı olan makine mühendisi ve kimyager bilirkişi heyeti tarafından keşfen davacıların çalıştıkları ortam ve yaptıkları işin incelenip her birimde çalışma sürelerinin belirlendiği, sunulan ölçüm raporları içeriği, kullanılan kimyasal listeleri ile keşif esnasında yapılan gözleme göre çalışılan yer ve yapılan … itibarıyla davacının, Yönetmelik’te sayılan bir … veya ortamda çalışmadığı ve Yönetmelik kapsamında olmadığı değerlendirilerek davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; yapılan keşfin usulsüz olduğunu, ölçüm yapılan alanlarda bilirkişi tarafından ortam ölçümleri ve kişisel maruziyet ölçümleri yapılmadığı gibi havalandırmanın yeterli olup olmadığına dair bir tespitin raporda bulunmadığını, sadece önceki raporların teknik değerlendirmesinin yapıldığını, kişisel maruziyet değerlerinin altında kalınsa bile uzun sürede risk teşkil edip etmeyeceğinin belirlenmediğini, emsal dosyalarda ortamda zararlı kimyasallar kullanıldığı gerekçesiyle yapılan işin Yönetmelik kapsamında olduğu yönünde tespit yapıldığını, bu dosyalarda bu hususa değinilmediğini, davacıların tamamen kapalı alanlarda kimyasal maddelerle çalıştığını, kişilerin meslek hastalığına yakalanmamış olmalarının bir kıstas olmadığını, işçilerin düzenli sağlık kontrolünün yapılmadığını ve hükmün hatalı olduğunu … sürerek davanın kabulüne karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla bilirkişi raporu ve tüm dosya kapsamından davacının Yönetmelik kapsamında çalıştığının ispat edilemediği ve Mahkemece verilen kararda bir hatanın bulunmadığı gerekçesiyle davacı tarafın istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekilince, istinaf dilekçesinde … sürülen gerekçeler ve resen dikkate alınacak nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması talep edilmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının Yönetmelik kapsamında yer alan bir işte çalışıp çalışmadığı ve buna bağlı olarak fazla çalışma ücreti ile kısa çalışma primi alacağına hak kazanıp kazanmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, Yönetmelik hükümleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2.Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde … sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
14.12.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.