YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2022/14576
KARAR NO : 2022/16924
KARAR TARİHİ : 19.12.2022
MAHKEMESİ :… Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece … Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davacı ve davalı vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davalı Belediyede 01.07.2009 tarihinden 30.04.2014 tarihine kadar çalıştığını, 30.04.2014 tarihinde işten çıkarılması üzerine işe iade davası açtığını, açtığı bu davada gerçek işverenin davalı … olduğunun tespit edildiğini ve işe iade yönünde hüküm tesis edildiğini, davacının … Sendikasına üye olduğunu, davalı Belediyenin gerçek işveren olarak tespiti sonrası alması gereken ücretlerin de Belediyenin tarafı olduğu toplu … sözleşmesi hükümlerine uygun olarak belirlenmesi gerektiğini, ücret fark alacağı ile toplu … sözleşmesinden doğan alacaklarının bulunduğunu, işe iade sonrası Belediye tarafından işe başlatılmadığından 4 aylık boşta geçen süre ile 4 aylık işe başlatmama tazminatı alacağı bulunduğunu, işe başlatılmama sebebiyle bakiye kıdem ve ihbar tazminatı alacaklarının da ödenmesi gerektiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları ile işe başlatmama tazminatı, boşta geçen süre ücreti ve diğer haklar, yıllık izin, ilave tediye, fark ücret, yemek, çocuk, yakacak, kıdemli işçiliği teşvik primi, ikramiye, gıda, giyim, yol ve eğitim yardımı alacakları ile … bayram ve genel tatil ve hafta tatili ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının kendi çalışanı olmadığını, talep konusu alacakların zamanaşımına uğradığını, işe iade kararı gereği davacıya tüm haklarının ödendiğini ve muvazaa bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 15.03.2018 tarihli ve 2016/536 Esas, 2018/105 Karar sayılı kararı ile toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak davacının sendika üyesi olduğu bu sebeple davalı Belediyenin tarafı olduğu toplu … sözleşmelerinden yararlanmasının mümkün olduğu, davacının ödenmeyen işçilik alacaklarının bulunduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
… Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesinin 21.03.2019 tarihli ve 2018/1417 Esas, 2019/450 Karar sayılı kararı ile toplanan kanıtlara göre ve aldırılan bilirkişi raporu doğrultusunda İlk Derece Mahkemesi kararında ve kararın gerekçesinde bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 18.02.2021 tarihli ve 2022/4622 Esas, 2021/4324 Karar sayılı kararı ile;
“…davacının geçersiz fesih tarihi olan 30.04.2014 tarihinde yürürlükte bulunan Toplu … Sözleşmesinden yararlanma hakkına sahip olup olmadığı netleştirilmeli, sonucuna göre kıdem ve ihbar tazminatları ile yıllık ücretli izin alacağı ve işe başlatmama tazminatının hesabında işe başlatılmadığı tarihte yürürlükte bulunan toplu … sözleşmesi hükümlerinin uygulanıp uygulanmayacağı belirlenmelidir. Belirtilen husus üzerinde durulmadan eksik inceleme ile sonuca gidilmesi doğru bulunmamıştır.
…davacının 01.01.2012-31.12.2013 tarihleri arasında yürürlükte bulunan toplu … sözleşmesinden yararlanamayacağı kabul edilmelidir.
…Davacı 10.2.2012 tarihinde sözleşmenin tarafı … Sendikasına üye olduğundan davacının 1.1.2014 olan yürürlük başlangıç tarihinden itibaren toplu … sözleşmesinden yararlandırılmasında bir isabetsizlik bulunmamakta ise de, az yukarıdaki bentte de açıklandığı üzere davacının hangi tarihe kadar yararlanma hakkına sahip olduğu üyeliğinin 28.2.2014 tarihinden sonra devam edip etmediğinin ya da bu tarihten sonra dayanışma aidatı ödeyerek yararlanma talebinin bulunup bulunmadığının tespitine bağlıdır. …” gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile 28.02.2014 tarihinde davacının sendika üyeliğinin düşürüldüğü, bu nedenle belirtilen tarihten sonra davacının toplu … sözleşmesi hükümlerinden yararlanamayacağı, bozma ilâmından sonra aldırılan bilirkişi raporunun dosya kapsamına uygun olduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; emsal yargı kararlarında sendika üyeliğinin alt işverene bildirilmiş olmasının yeterli görüldüğünü, davalı Belediyenin uyuşmazlık konusu döneme ait tüm toplu … sözleşmelerinden yararlandırılması gerektiğini, istifasının söz konusu olmadığını, 28.02.2014 tarihi sonrasında da davalı Belediyenin toplu … sözleşmesinden yararlanmasına engel bir durum bulunmadığını, bu nedenle feshin kesinleştiği tarihte Belediyenin toplu … sözleşmesinden yararlandırılmamasının hatalı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili; davacının sendika üyeliğinin davalı Belediyeye bildirilmediğini, davalı Belediyenin taraf olduğu toplu … sözleşmelerinden yararlanma hakkı bulunmadığını, hükme esas alınan bilirkişi raporuna yönelik itirazlarının dikkate alınmadığını, davacı ile menfaat birliği içinde olan davacı tanıklarının anlatımına göre fazla çalışma ve … bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının hüküm altına alınmasının hatalı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, davacının davalı Belediyenin tarafı olduğu toplu … sözleşmelerinden yararlanma hakkı bulunup bulunmadığı ile alacakların hesaplanma yöntemine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4857 sayılı … Kanunu’nun ve 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu … Sözleşmesi Kanunu’nun ilgili hükümleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun’un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderlerinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,19.12.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.