YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/6110
KARAR NO : 2021/10319
KARAR TARİHİ : 16.06.2021

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

DAVA TÜRÜ : ALACAK

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davacı ve davalılardan … vekilleri tarafından istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı, davalı Bakanlığa bağlı … Eğitim ve Araştırma Hastanesinde değişen alt işverenlerde Mart 2012-30/06/2013 tarihleri arasında aşçı olarak çalıştığını, ücretinin asgari ücretin %25-30 fazlası olduğunu, fazla çalışma, hafta ve genel tatil çalışması yaptığını, alacaklarını talep etmesi üzerine iş sözleşmesinin işverence haksız şekilde feshedildiğini ileri sürerek, kıdem ve ihbar tazminatı, fazla çalışma, hafta ve genel tatil ücreti alacaklarının tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalılar vekilleri, davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
Mahkeme Kararının Özeti ve Yargılama Süreci:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Karar, davalı kurum vekilinin temyizi üzerine Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesi’nin 26.02.2019 tarih, 2016/6811 esas, 2019/4348 karar sayılı kararı ile “…Somut uyuşmazlıkta, dava dilekçesinde davacının asgari ücretin %25-30 fazlası ücretle çalıştığı iddia edildiğinden, dosya kapsamına göre davacının ücretinin asgari ücretin %30 fazlasına göre belirlenip talep konusu alacaklar hesaplanarak bir hüküm kurulması gerektiği halde, hükme esas alınan raporda talebin aşılması suretiyle tanık beyanlarına göre davacının ücretinin net 1.500,00 TL kabul edilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.” gerekçesi ile bozulmuş, Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz:
Bozmadan sonra verilen karar davalılardan … ve davacı vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalılardan Sağlık Bakanlığının tüm, davacının aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Bilindiği üzere; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda “usuli kazanılmış hak” kavramına ilişkin açık bir hüküm bulunmamaktadır. Bu kurum, davaların uzamasını önlemek, hukuki alanda istikrar sağlamak ve kararlara karşı genel güvenin sarsılmasını önlemek amacıyla Yargıtay uygulamaları ile geliştirilmiş, öğretide kabul görmüş ve usul hukukunun vazgeçilmez, ana ilkelerinden biri haline gelmiştir. Anlam itibariyle, bir davada, mahkemenin ya da tarafların yapmış olduğu bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan hakkı ifade etmektedir.
Mahkemenin, Yargıtayın bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli kazanılmış hak doğabileceği gibi, bazı konuların bozma kararı kapsamı dışında kalması yolu ile de usuli kazanılmış hak gerçekleşebilir. Hükmün bir kısmının bozma kapsamı dışında bırakılmasının amacı bu kısımların doğru olduğunu belirlemek, bozmanın sınırlarını çizmek ve bu şekilde usuli kazanılmış hakları oluşturup, korumaktır. Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Kesinleşmiş bu kısımlar, lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur. Usuli kazanılmış hakkın hukuki sonuç doğurabilmesi için; bir davada, ya taraflar ya mahkeme ya da Yargıtay tarafından açık biçimde yapılmış olan ve istisnalar arasında sayılmayan bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan bir hakkın varlığından söz edilebilmesi gerekir.
Somut olayda, Mahkemece verilen 16.12.2015 tarihli hüküm, davalı asıl işveren …’nın temyizi üzerine Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesince incelenerek, 26.02.2019 tarihli ilamla bozulmuş; bozmaya uyan Mahkemece davacının ücreti asgari ücretin % 30 fazlasına göre belirlenip, bu ücret esas alınarak talep edilen işçilik alacakları hesaplanmış ve davanın kısmen kabulü ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline dair hüküm kurulmuştur. Bozma konusu 16.12.2015 tarihli ilk hükmü, davalı alt işveren Uygar Yemekçilik Güvenlik Turizm Temizlik Taah. Tic. ve San. Ltd. Şti.’nin temyiz etmediğinden bu davalı yönünden ilk kararda hüküm altına alınan miktar kesinleşmiştir. Bu nedenle bozma kararının sadece ilk kararı temyiz eden davalı … bakımından sonuç doğurması gerekir. Mahkemece davalı şirket bakımından ilk kararda kurulan hüküm yönü itibariyle davacı lehine usuli kazanılmış bir hak doğduğu hususu değerlendirilmeksizin sonuca gidilmesi hatalı olup yeniden bozmayı gerektirmiştir.
3-Mahkemece davalı lehine hükmedilen vekalet ücreti ile kabul ve red oranına göre yargılama giderlerinin belirlenmesinde hakkaniyet indirimi dahil reddedilen miktarın nazara alınarak hüküm kurulması da isabetli olmamıştır.
SONUÇ:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde davacı tarafa iadesine 16.06.2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.