YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/4719
KARAR NO : 2021/8687
KARAR TARİHİ : 28.04.2021

BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ : … 15. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE MAHKEMESİ : … 15. İş Mahkemesi

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalılardan … vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; davacının davalı … Bakanlığına bağlı Tepecik Eğitim ve Araştırma Hastanesinde taşeron firma yanında 19.12.2005 tarihinde işe başladığını, iş akdinin 20.02.2015 tarihinde haksız bir şekilde feshedilene kadar kesintisiz çalıştığını, iş akdinin feshi üzerine açılan işe iade davasında, … 8. İş Mahkemesi’nin 13.06.2016 tarih, 2016/254 E – 2016/298 K sayılı ilamı ile davanın kabulüne karar verildiğini, bu kararın onanarak kesinleştiğini, Yargıtay kararının 12.12.2016 tarihinde tebliğ alındığını, müvekkilinin 10 günlük yasal süre içerisinde işe iade için davalı işverene başvurduğunu ancak işe başlatılmadığını iddia ederek, bir kısım işçilik alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı … vekili cevap dilekçesinde özetle, müvekkili idarenin asıl işveren konumunda olmadığını, işin ihale yoluyla başka bir işverene verildiğini, idarenin bu konuda hiçbir sorumluluk taşımadığını, haksız fesih dolayısıyla işten çıkarılan işçilere kanun gereği ödenmesi gereken işçilik alacaklarını yüklenici firmanın karşılayacağının açık olduğunu, davacının işten kendi isteği ile ayrıldığını, hastane personelinin 45 saatlik çalışma süresinde çalıştığını, puantaj kayıtları incelendiğinde davacının yıllık izinlerinin tamamını kullandığının anlaşılacağını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı … Tem. Malz. Gıd. Tur. İnş. Özel Sağ. Hiz. San. Tic. Ltd. Şirketine usulüne uygun dava dilekçesi tebliğ edilmesine rağmen davaya cevap vermemiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, yapılan yargılama sonucunda toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak, yazılı gerekçe ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalı … vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle, istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu:
Karar, davalı … vekili tarafından yasal süresi içerisinde temyiz edilmiştir
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalı … vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Taraflar arasındaki uyuşmazlık, işçinin kullandırılmayan izin sürelerine ait ücretlere hak kazanıp kazanmadığı noktasında toplanmaktadır.
4857 sayılı İş Kanunu’nun 59. maddesinde, iş sözleşmesinin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde, işçiye kullandırılmayan yıllık izin sürelerine ait ücretlerin son ücret üzerinden ödeneceği hükme bağlanmıştır. Yıllık izin hakkının ücrete dönüşmesi için iş sözleşmesinin feshi şarttır. Bu noktada, sözleşmenin sona erme şeklinin ve haklı nedene dayanıp dayanmadığının önemi bulunmamaktadır.
Yıllık izinlerin kullandırıldığı noktasında ispat yükü işverene aittir. İşveren yıllık izinlerin kullandırıldığını imzalı izin defteri veya eşdeğer bir belge ile kanıtlamalıdır. Bu konuda ispat yükü üzerinde olan işveren, işçiye yemin teklif edebilir.
Diğer yandan 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 31. maddesinde ise, hakimin davayı aydınlatma ödevi düzenlenmiş olup, madde uyarınca, hakimin uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabileceği, soru sorabileceği ve taraflardan delil göstermesini isteyebileceği düzenlenmiştir.
Somut olayda; davacı, dava dilekçesinde yıllık ücretli izin alacağı talep etmiş, Mahkemece boşta geçen 4 aylık sürenin de ilavesi ile belirlenen 9 yıl 6 ay 5 gün hizmet süresi üzerinden 150 gün izin hakkı bulunduğu kabulü ile yıllık izin ücreti alacağı hüküm altına alınmıştır. Ancak, davacının çalışma süresi boyunca hiç izin kullanmaması hayatın olağan akışına aykırı olduğu gibi dosyada yer alan CD’ler incelendiğinde, CD içeriklerinde bir kısım aylara ilişkin puantaj listelerinin bulunduğu görülmüştür. Söz konusu puantaj listelerinde, bazı aylarda davacı ücretli izinde gösterilmiştir. (Örneğin; Ağustos 2014 – 15 Gün, Temmuz 2014 – 4 Gün, Haziran 2013 – 20 Gün, Haziran 2010 – 14 Gün, Haziran 2009 – 16 Gün, Temmuz 2008 – 4 Gün, Haziran 2008 – 14 Gün)
Bu tespitler ışığında Mahkemece yapılması gereken, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 31. maddesinde düzenlenen “Hakimin Davayı Aydınlatma” ödevi çerçevesinde; davacının ücretli izinde gösterildiği puantaj listeleri davacıya gösterilmek suretiyle, bu dönemlerde ücretli izin kullanılıp kullanılmadığı, kullanılmış ise kaç gün yıllık ücretli izin kullanıldığı, çalışma süresi boyunca puantaj listesi bulunmayan dönemlere ilişkin ise yine ücretli izin kullanılıp kullanılmadığı ve kullanılmış ise kaç gün izin kullanıldığı konusunda davacı asilin beyanına başvurularak yıllık izin talebinin açıklığa kavuşturulmasıdır. Bu husus gözden kaçırılarak, eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının ve bu karara karşı istinaf başvurusunu esastan reddeden Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin ise kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 28.04.2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.