YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/13417
KARAR NO : 2022/488
KARAR TARİHİ : 17.01.2022

BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : … 25. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : … 35. İş Mahkemesi

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraf vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili özetle; davacının 2006 yılından 26/06/2015 tarihine kadar davalı şirket bünyesinde yer alan İstek … Okullarında lise matematik öğretmeni ve sayısal bölüm başkanı olarak çalıştığını, davacının aldığı en son maaşın aylık net 4.500,00 TL olduğunu, davalı firma bünyesinde yer alan okulda, çalışma saatlerinin 08:00-17:15 saatleri arasında olmasına rağmen, davacının iş çıkışının 20:00-21:00 saatleri arasında olduğunu, özellikle 2014 Ağustos – 2015 Temmuz tarihleri arasında her Cumartesi günü 08:00-18:00 saatleri arasında okuldaki kurs ve etüt programlarında da çalıştığını, davacıya iş sözleşmesine aykırı olarak ek ders yaptırıldığını ancak karşılığının ödenmediğini, davacının bazen haftanın 6 günü, ayda 1-2 kez de haftanın 7 günü çalıştırıldığını, öğle tatillerinde ve sair dinlenme saatlerinde de davacının çalıştırıldığını, davacının her gün saat 07:00 gibi mesaiye başlamak için yola çıktığını ve çıkış saati belli olmadığından saat 20:00-21:00 gibi mesaisini bitirdiğini, 2012 yılından itibaren okula parmak okuma makinesi yerleştirildiğini, bu kayıtların incelenmesi halinde davacının çalışma gün ve saatlerinin net olarak anlaşılacağını, davacının milli bayramların tamamında çalıştığını, davacıya hafta tatili ve genel tatil ücreti ödenmediğini, davacıya ikramiye/maaş ödülü/prim ödemelerinin yapılmadığını, kıdem ve ihbar tazminatının eksik ödendiğini, davacının yıllık izinlerini tam olarak kullanmadığını, ödenen yıllık izin ücretinin eksik ödendiğini, asgari geçim indirimi tutarlarının da eksik ödendiğini, kanunen Milli Eğitim çalışanlarına ödenmesi gereken eğitim tazminatlarının ödenmediğini, davalının davacıyı haksız olarak işten çıkarttığını iddia etmiş ve 2006 yılı ile 31/08/2015 arası döneme ilişkin olmak üzere; kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, asgari geçim indirimi alacağı, fazla mesai ücreti, genel tatil ücreti, hafta tatili ücreti, ek ders ücreti alacağı, ikramiye/maaş ödülü ve prim ücreti alacağı ile eğitim tazminatı bedeli alacaklarının faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davacı birleşen dava dilekçesinde özetle; … 2. İş Mahkemesi’nin 26/11/2015 tarihli 2015/784 esas 2015/1150 karar sayılı işe iade kararının, 4 aylık boşta geçen süre ücreti ile 5 aylık işe başlatmama tazminatı ödenmesi gerektiğinin tespitiyle beraber, Yargıtay incelemesinden geçerek kesinleştiğini, davacının işe başlamak için davalıya başvurduğunu, davacının davalı tarafından işe davet edildiğini, işe başlamak için işyerine gidildiğinde davacıya 5 aylık bir sözleşme sunularak işe başlatılmak istenildiğini, davacının çalıştırılmak istendiği pozisyonun boş olmadığını, davacının iş şartlarında esaslı değişiklik yapıldığını ve aslen işe iade alınmadığını, davacının son ücretinin aylık net 4.100,00 TL olduğunu iddia ederek; işe başlatmama tazminatı, boşta geçen süre ücreti, fark kıdem tazminatı, fark ihbar tazminatı ve fark yıllık izin ücret alacaklarının faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı şirket vekili asıl dava yönünden özetle, davacının 5580 sayılı Özel Öğretim Kurumları Kanunu hükümleri uyarınca yasal zorunluluk ve işin mahiyeti gereği birer yıllık belirli süreli iş akitleriyle çalıştığını, davacının 01/09/2006 -31/08/2015 tarihleri arasında matematik öğretmeni olarak çalıştığını, iş sözleşmesinin süre bitiminde yenilenmemesi sebebiyle feshedildiğini, iş sözleşmesi belirli süreli olduğundan davacının ihbar tazminatına hak kazanamadığını, davacıya kıdem tazminatının ödendiğini, davacının en son aylık net ücretinin 4.100,00 TL olduğunu, davacının çalışma saatlerinin hafta içi 5 gün 08:00-17:00 arasında olduğunu, öğle arasında 1 saat yemek molası bulunduğunu, davacının fazla mesai yapmadığını, davacının sömestr ve yaz tatillerinde izin yaptığını, müvekkili kurumda öğretmenlere ikramiye/prim uygulaması bulunmadığını, iş sözleşmesinin 6 No’lu özel şartlar başlığının b bendinde “öğretmenin her türlü toplantı, eğitim, törenlere katılmakla yükümlü olduğu ve söz konusu görevlerin sorumluluk ve mesailerin tümünün sözleşmede yer alan aylık net ücrete dahil olduğu” hususunun belirtildiğini, davacının müvekkili şirketten hiçbir alacağı bulunmadığını, alacakların zamanaşımına uğradığını savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
Davalı vekili birleşen davaya cevap dilekçesinde özetle; davacıya 5.000,00 TL ücretle eski işi olan lise öğretmenliğinin teklif edildiğini, davacının işe başlamadığını, davacının işe başlamamasında, şayet davacı işe başlasaydı davacıya önceden ödenen kıdem tazminatının mahsup edileceğinin, davacının ödeme yapması gerekeceğinin ve davacının halihazırda başka bir kurumda çalışıyor olmasının etkili olduğunu, davacının işe başlaması için kendi iradesinin yetmediğini bildirdiğini ve işe başlayamadığını kendisinin de kabul ettiğini savunarak zamanaşımı itirazında bulunmuş ve davanın reddini, bununla birlikte birleştirme kararı verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacının işe başvuruda samimi olduğu, davalının işe davette samimi olmadığı görüş ve kanaatine varılarak asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu :
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, taraflar istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle, tarafların istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

Temyiz Başvurusu:
Karar, taraf vekillerince temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, taraflar arasındaki sözleşmeye, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre; taraf vekillerinin aşağıdaki bentlerin dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2-Davacının ihbar tazminatına hak kazanıp kazanmadığı hususunda, taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Davalı … … Okullarında, matematik öğretmeni ve sayısal bölüm başkanı olarak görev yapan davacının kanuni düzenlemenin bir gereği olarak 5580 sayılı Kanun’a tabi şekilde belirli süreli iş sözleşmesi ile çalıştığının kabulü zorunlu olup, bu tür sözleşmelerde İş Kanunu’nun 11/3 maddesindeki esaslı nedenin kendiliğinden mevcut olduğu değerlendirilmektedir. Sözleşmenin niteliği gereği belirli süreli iş sözleşmelerinde belirsiz süreli iş sözleşmelerine özgü bildirimli fesih yapılamaz. İhbar tazminatı ise, bildirim süresine hiç veya kısmen uyulmamasının yasal sonucudur. Dairemiz uygulamasına göre, Özel Öğretim Kurumları Kanunu’na tabi olarak çalışan işçinin iş sözleşmesinin, işverence haklı bir sebep olmaksızın yenilenmemesi veya sözleşme devam ederken feshi halinde, davacının kıdem tazminatına hak kazandığı kabul edilmekte olup, mahkemenin kıdem tazminatı talebinin kabulüne dair kararı isabetlidir.
Ancak, taraflar arasındaki iş sözleşmesi yasa gereğince belirli süreli iş sözleşmesi olup, İş Kanunu’nun 17. maddesindeki koşulların oluşmadığının anlaşılmasına göre, ihbar tazminatı isteminin hem asıl dava hem de birleşen dava yönünden reddi gerekirken, kabulü hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
3-Davacının yıllık izin ücreti alacağının bulunup bulunmadığı hususunda, taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Davacı dava dilekçesinde yıllık izinlerinin eksik kullandırıldığını, ücretlerinin de eksik ödendiğini iddia etmiş ve yıllık izin ücreti talebinde bulunmuştur. Mahkemece “..parmak okutma sistemlerinden davacının yaz aylarında yıllık izinlerini kullandığı anlaşılmakla yıllık izin alacağının bulunmadığı anlaşılmıştır” gerekçesiyle talebin reddine karar verilmiştir.
Yargılama da dinlenen taraf tanıklarının beyanları birbiri ile uyumlu olduğu üzere, tanıklar genel olarak, yaz tatili izninin 01 Temmuz-15/20 Ağustos arasında olduğunu, davacının sınav dönemi bitinceye kadar yıllık iznini kullanamadığını, davacının sömestr tatilinde de izne ayrılmayıp hazırlık grubu ile çalıştığını, yaz döneminde ise üniversiteye hazırlık sınıflarına Ağustos ayında kurs açarak dersler verdiğini, onların başında olduğunu, hep okula gittiğini ve öğrencilere destek olduğunu, 15 veya 20 Ağustostan itibaren lise son sınıf öğrencilerine etüt programlarının uygulandığını beyan etmişlerdir.
Mahkemece yapılacak iş; davalı okul idaresinin yaz ayları ve sömestr döneminde açık olup olmadığı, tanıklarında ifadelerinde belirttiği üzere kurs etüd çalışmalarının hangi tarihlerde yapıldığı, davacının bu kurslarda görev alıp almadığı, yaz tatili ve ara tatilde okulda bulunup bulunmadığı parmak okutma sistemi kayıtlarıda incelenerek açıklığa kavuşturulmalı, yine davacının beyanı alınarak dava dilekçesinde açıkladığı üzere kullanmadığı yıllık izin gününün ne kadar olduğu sorulmalıdır. Yapılan bu araştırma neticesinde dosyada mübrez davacı işçi imzalı yıllık izin kullanım belgeleri de hep birlikte bir değerlendirmeye tabi tutularak, sonucuna göre yıllık izin ücreti talebi hakkında bir karar verilmesi gerekirken, yazılı şekilde eksik inceleme ile talebin tümden reddi hatalıdır.
Sonuç:
Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA, İlk Derece Mahkemesi kararının yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgililere iadesine, 17.01.2022 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.