Yargıtay Kararı 9. Hukuk Dairesi 2021/1044 E. 2021/7356 K. 01.04.2021 T.

YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2021/1044
KARAR NO : 2021/7356
KARAR TARİHİ : 01.04.2021

MAHKEMESİ :İş Mahkemesi

Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, süresi içinde duruşmalı olarak temyizen incelenmesi davacı vekili ile davalı… Elektrik İnş. Taah. San. Tic. Ltd. Şti vekilince istenilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 01.04.2021 Perşembe günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davacı adına vekili Avukat … ile karşı taraf davalı … Elektrik İnş. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. adına Avukat … geldi. Diger davalı …. Adına gelen olmadı. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:

Y A R G I T A Y K A R A R I

Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalılardan ….’nin asıl işverenliğinde en son davalı … Elektrik İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şirketi işçisi olarak endeks okuma, 2. ihbarname dağıtımı ve enerji kesme-açma işinde çalıştığını, fazla çalışma yaptığını, hafta tatilleri ile milli bayram ve genel tatil günlerinde de çalıştığını, 2014 yılı Mart, Nisan ve Haziran aylarına ait primlerinin ödenmediğini, yıllık izinlerinin kullandırılmadığını ve iş sözleşmesinin 28.06.2014 tarihinde haksız olarak işverence feshedildiğini ileri sürerek, kıdem ve ihbar tazminatı ile izin, prim, fazla çalışma, hafta tatili ve genel tatil alacaklarının davalılardan tahsilini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı … Elektrik İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili, davacının 21 arkadaşı ile birlikte 30.06.2014 tarihinden itibaren işe gelmediğini, davacı hakkında devamsızlık tutanakları düzenlenerek noterden mazeretini belgelendirmesinin talep edildiğini, mazerete ilişkin beyanda bulunulmadığından iş sözleşmesinin devamsızlık haklı sebebine dayanılarak feshedildiğini, davacının çalışma gün ve saatlerinin GPRS ile kayıt altına alındığını, 45 saati aşan çalışmasının ve hafta tatilleri ile milli bayram ve genel tatil günlerinde çalışmasının olmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
Davalı …. vekili, davalının ihale makamı olduğunu, diğer davalı ile aralarında asıl-alt işveren ilişkisi olmadığını ve alacakların zamanaşımına uğradığını savunarak, davanın reddini talep etmiştir.
Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan kanıtlara ve aldırılan bilirkişi raporuna dayanılarak, iş sözleşmesinin haklı sebeple feshedildiğinin davalı tarafça ispat edilemediği, davacının kıdem ve ihbar tazminatına ve ayrıca bilirkişi ek raporunda hesap edilen alacaklara hak kazandığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu ve Bozma:
Kararın davalılarca temyizi üzerine Yargıtay (Kapatılan) 7. Hukuk Dairesi tarafından sair temyiz itirazlarının reddine karar verilerek; ihbar tazminatının reddi gerektiği, fazla çalışma, hafta tatili ve genel tatil alacakları bakımından, kayıt olan dönem yönünden cihazın açılış ve kapanış saatleri arasındaki süreye belirlenecek gidiş dönüş süresi ile 1 saat raporlama süresinin ilave edilmesi, bu şekilde bulunacak toplam süreden kanuna uygun ara dinlenme süreleri mahsup edildikten sonra fazla çalışma süresinin tespit edilmesi, çalışılan hafta tatilleri ile milli bayram ve genel tatil günlerinin de yine bu kayıtlardan hareketle belirlenmesi, kayıt olmayan dönem yönünden ise şimdiki gibi tanık anlatımlarına itibar edilerek hesaplama yapılması, ödenen primlerin hesaplanacak olan fazla çalışmadan şimdiki gibi mahsup edilmesi, hafta tatili alacağının 2,5 değil 1,5 yevmiye üzerinden hesaplanması; davacının hizmet süresi tespit edilirken, kesintisiz çalışma olgusu usulünce ispat edilemediğinden kuruma bildirilen alt işverenler nezdinde geçen kesintili çalışmalar toplanarak sonuca gidilmesi, ayrıca davacının 13.01.1998-30.09.1998 tarihleri arasında çalıştığı User Isı Sistemleri isimli şirketin davalı asıl işveren ile bağlantısı tespit edilerek hizmet süresinin belirlenmesi; davacının kıdem ve ihbar tazminatına esas giydirilmiş ücretinin tespitinde fesih tarihinden geriye doğru 12 aylık süreçte en son 2013 yılı Temmuz ayı için ödenen prim dahil edilerek aylık olarak ödenen primlerin miktarı belirlenerek tazminata esas ücrete eklenmesi gerektiğine yönelik gerekçelerle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.
Bozmadan Sonra Mahkeme Kararının Özeti:
Bozmaya uyan Mahkemece, bozmaya uygun şekilde araştırma yapılmış ve Doç. Dr. …’dan aldırılan asıl ve ek bilirkişi raporlarındaki tespitlere dayanılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz Başvurusu :
Kararı davacı vekili ile davalılardan… Elektrik İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, kararın bozmaya uygun olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve bozma ile kesinleşen ve karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin yeniden incelenmesine hukukça ve yasaca cevaz bulunmamasına göre, davacının ve davalı … Elektrik İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışındaki tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda “usuli kazanılmış hak” kavramına ilişkin açık bir hüküm bulunmamakla birlikte, bu kurum, davaların uzamasını önlemek, hukuki alanda istikrar sağlamak ve kararlara karşı genel güvenin sarsılmasını önlemek amacıyla Yargıtay uygulamaları ile geliştirilmiş, öğretide kabul görmüş ve usul hukukunun vazgeçilmez, ana ilkelerinden biri haline gelmiştir. Anlam itibariyle, bir davada, mahkemenin ya da tarafların yapmış olduğu bir usul işlemi ile taraflardan biri lehine doğmuş ve kendisine uyulması zorunlu olan hakkı ifade etmektedir.
Yargıtay’ın vermiş olduğu bozma kararına uymuş olan yerel mahkeme, bozma kararı doğrultusunda inceleme yapmak ve hüküm kurmak zorundadır. Bozmaya uyulmakla bozma lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak doğmuş olur. Hükmün bir kısmının bozma kapsamı dışında bırakılmasının amacı, bu kısımların doğru olduğunu belirlemek, bozmanın sınırlarını çizmek ve bu şekilde usuli kazanılmış hakları oluşturup, korumaktır. Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Kesinleşmiş bu kısımlar, lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur.
Somut uyuşmazlıkta, bozma ilamında primlerin fazla çalışmadan mahsubunun bozmadan önceki şekilde yapılması gerektiği belirtilmiş olup, Mahkemece bozmaya uyulmakla davalı taraf lehine usuli kazanılmış hak oluştuğu göz önünde bulundurulmadan primlerin fazla çalışma alacağından mahsup edilmemesi isabetsiz olmuştur. Belirtilen sebeple, ödenen primler bozmadan önce olduğu şekilde hesaplanan fazla çalışma alacağından mahsup edilerek fazla çalışma alacağı hüküm altına alınmalıdır.
3- Davacının genel tatil alacağından davalı ….’nin sorumluluğu hususunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
Somut dosyada, hükme esas alınan bilirkişi raporunda davalı ….’nin sorumlu olduğu genel tatil alacağı 1.141,87 TL olarak hesaplanmasına rağmen, anılan davalının 956,05 TL genel tatil alacağından sorumlu tutulması isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.
4- Taraflar arasındaki bir diğer uyuşmazlık, davalılar lehine hükmedilmesi gereken ret vekalet ücreti hususundadır.
Karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 13/1. maddesi gereğince, bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde gösterilen hukuki yardımların konusu para veya para ile değerlendirilebiliyor ise avukatlık ücreti, davanın görüldüğü mahkeme için bu Tarifenin ikinci kısmında belirtilen maktu ücretlerin altında kalmamak kaydıyla (7.maddenin ikinci fıkrası, 10. maddenin üçüncü fıkrası ile 12. maddenin birinci fıkrası, 16. maddenin ikinci fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla) bu Tarifenin üçüncü kısmına göre belirlenir.
Somut uyuşmalıkta, davalı… Elektrik İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. yönünden reddedilen alacak miktarı 11.615,95 TL, davalı …. yönünden reddedilen alacak miktarı ise 8.721,50- TL olup, buna göre karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’nin 13/1. maddesi gereğince davalılar lehine maktu vekalet ücretine hükmedilmesi gerekirken 8.314,73 TL vekalet ücretinin davacıdan alınarak 6.643,90 TL’ sinin davalı ….’ne, 1.670,83 TL’sinin davalı … Elektrik İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne verilmesine şeklinde hüküm kurulması hatalı olmuştur. Ancak, kabul şekline göre hükmedilen vekalet ücretinin hatalı olduğu tespit edildiğine göre, bozmadan sonra hüküm altına alınacak veya reddedilecek alacak miktarları yönünden vekalet ücreti hakkında yeniden bir değerlendirme yapılması gerektiği de göz önünde bulundurulmalıdır.
5- 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun eki olan ve karar tarihinde yürürlükte olan 84 sayılı Harçlar Kanunu Genel Tebliği’nin (1) sayılı Yargı Harçları Tarifesi’nin A/III-1. maddesi gereğince, konusu belli bir değerle ilgili bulunan davalarda esas hakında karar verilmesi halinde hüküm altına alınan anlaşmazlık konusu değer üzerinden binde 68,31 oranında karar ve ilam harcı alınır.
Somut dosya bakımından, hüküm altına alınan toplam miktar üzerinden karar ve ilam harcı hesaplanmalı, her bir davalı hakkında aleyhine hüküm altına alınan miktar gözetilerek harçtan sorumluluğa karar verilmelidir. Davacı tarafça yatırılan peşin harç ve ıslah harcının iadesine hükmedilirken de davalıların sorumlu olduğu miktarlar ayrı ayrı belirlenmelidir. Davalıların sorumlu olduğu harç miktarları hatalı şekilde hesaplanmış olup bu hususu ayrıca bozmayı gerektirmiştir.
6- Davalı …. tarafından yapılan yargılama giderinden kabul ve ret oranına göre davacının sorumlu olduğu miktar belirlenirken de, bu davalı yönünden talep edilen miktardan hüküm altına alınan miktar düşüldükten sonra reddedilen kısım belirlenerek oranlama yapılması gerekirken hesap hatası yapılarak yazılı şekilde sonuca gidilmesi de bir başka hatalı yöndür.
Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgililere iadesine, davacı yararına takdir edilen 3.050,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalı … Elektrik İnş. Taah. San. Tic. Ltd. Şti.’ye yükletilmesine, davalı… Elektrik İnş. Taah. San. Tic. Ltd. Şti. yararına takdir edilen 3.050,00 TL vekalet ücretinin davacıya yükletilmesine, 01.04.2021 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.