YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2020/8384
KARAR NO : 2021/4902
KARAR TARİHİ : 25.02.2021
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ : … 11. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE MAHKEMESİ : … 6. İş Mahkemesi
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı … Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin davalı … Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğüne (ASKİ) ait su terfi merkezinde 03.06.2014 – 20.07.2017 tarihleri arasında pompa görevlisi ve bekçi olarak haftanın 7 günü sürekli çalıştığını ve haksız şekilde işten çıkarıldığını, yıllık ücretli izinlerinin kullandırılmadığını beyanla kıdem ve ihbar tazminatı, yıllık ücretli izin, fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil ücreti ve ücret alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı … Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü vekili, dava konusu alacakların zamanaşımına uğradığını, davacının alt işveren işçisi olduğunu ve dava konusu alacaklardan sorumlu olmadıklarını,davacının fazla çalışma yapmadığını ve ücretli izinlerini kullandığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Davalı … Turizm İnşaat Enerji Akaryakıt Nak. ve Taşm. Gıda Tem. Oto. Oto Kiralama İth. İhr. San. Tic. Ltd. Şti. vekili, davacıyı çalıştırdıkları süre için sorumlu olabileceklerini ve önceki dönemden sorumlu tutulmamaları gerektiğini, işyeri devri söz konusu olmadığını, davacının fazla çalışma ve genel tatil çalışması iddialarının soyut nitelikte olduğunu, ücretli izinlerini kullandığını savunarak davanın reddini talep etmiştir
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, yazılı gerekçe ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalılar vekillerince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Bölge Adliye Mahkemesi tarafından, istinaf dilekçelerinde bildirilen sebeplerle sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda, davanın kısmen kabulüne dair İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas yönünden yerinde olduğu gerekçesiyle, davalılar vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir
Temyiz:
Bölge Adliye Mahkemesinin kararına karşı, davalı … Su ve Kanalizasyon İdaresi Genel Müdürlüğü vekili temyiz başvurusunda bulunmuştur.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın kanuni gerektirici sebeplerine göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Taraflar arasında, davacının fazla çalışma yapıp yapmadığı hususunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Ücret bordrolarına ilişkin kurallar burada da geçerlidir. İşçinin imzasını taşıyan bordro sahteliği ispat edilinceye kadar kesin delil niteliğindedir. Bir başka anlatımla bordronun sahteliği ileri sürülüp kanıtlanmadıkça, imzalı bordroda görünen fazla çalışma alacağının ödendiği varsayılır.
Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları, delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle kanıtlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
Fazla çalışmanın yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkan dahilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
Yukarıda fazla çalışmanın ispatı konusunda anlatılan ilkeler, hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil günlerinde yapılan çalışmaların ispatı açısından da geçerlidir.
Somut olayda, davacı, alt işveren şirketler nezdinde su deposu pompa işçisi olarak çalışmış olup; dava dilekçesinde, 03.06.2014-20.07.2017 tarihleri arası “haftanın her günü gece saatlerine kadar” çalışmasına rağmen fazla mesai ile ulusal bayram ve genel tatil ücretlerinin ödenmediğini ileri sürmüştür. Davalılarca, dava dilekçesinde iddia edilen çalışma düzeninin hayatın olağan akışına aykırı olduğu savunulmuştur. İlk Derece Mahkemesince, davacı tanık …’ın beyanları gözetilmek suretiyle davacının haftanın 7 günü 24 saat çalıştığı, günlük 10 saat ara dinlenme sonrası haftalık 45,5 saat fazla çalışmasının bulunduğu ve tüm ulusal bayram ve genel tatil günlerinde çalıştığı kabul edilmek suretiyle söz konusu alacaklar hüküm altına alınmıştır. Davalıların başvurusu üzerine Bölge Adliye Mahkemesince tanık beyanlarının tutarlı olduğu değerlendirilerek fazla mesai ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarına ilişkin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiş ise de beyanlarına itibar edilen davacı tanığın işyerinin, davacının çalıştığı birimden 15 km. uzakta bulunduğu, dava dilekçesinde açıklanan çalışma düzeni ile anılan tanığın ifade ettiği çalışma düzeninin uyuşmadığı ve kabul edilen çalışma düzeninin ispatlanamadığı anlaşılmış olup davacının talebi, davalı tarafından ibraz edilen imzasız puantaj kayıtları ile davalı tanık beyanlarına göre fazla çalışma hesaplanmalıdır. Şöyle ki, davalı tarafından ibraz edilen imzasız ve giriş çıkış saatleri gösterilmeyen ancak çalışma günlerinin belirtildiği puantajların bulunduğu 2015 yılı Ocak ayı ve sonrası dönemde; davacının 07.30-18.30 saatleri arası yasal ara dinlenme ile puantajlarda çalıştığı belirtilen günler dikkate alınarak haftalık 45 saati aşan çalışmaları hesaplanmalı, puantajlara göre davacının haftanın 7 günü çalıştığı belirlenen haftalar yönünden davalının usuli kazanılmış hakkı gözetilmelidir. Davacının puantaj bulunmayan 2014 yılı Aralık ayı öncesi dönemde; yılın 4 ayı için (Kasım, Aralık, Ocak, Şubat ayları) ayda 2 hafta, haftanın 5 günü, 2 hafta ise haftanın 6 günü olmak üzere 07.30-18.30 saatleri arası yasal ara dinlenme ile haftalık ortalama 10 saat, yılın geri kalan 8 ayı için ise haftanın 5 günü 07.30-18.30 saatleri arası yasal ara dinlenme ile haftalık ortalama 5 saat fazla çalıştığı kabul edilerek sonucuna göre dava konusu fazla çalışma alacağı hesaplanmalıdır.
Ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacağı ise davalı tanık beyanları ile puantaj kayıtları birlikte değerlendirilerek söz konusu dellilere göre davacının çalıştığı tespit edilen ulusal bayram ve genel tatil günü çalışmaları yönünden hesaplanması gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının ve bu karara karşı istinaf başvurusunu esastan reddeden Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin ise kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 25.02.2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.