YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2020/6724
KARAR NO : 2021/4923
KARAR TARİHİ : 25.02.2021
BÖLGE ADLİYE MAHKEMESİ : … 8. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE MAHKEMESİ : … 26. İş Mahkemesi
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı vekili tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı isteminin özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin …’na bağlı işyerinde çalıştığını, işe girmeden önce kendi işyerinde yedi yılı aşkın süre çalışmasının bulunduğunu, bu çalışmalarının dikkate alınarak yürürlükteki Toplu İş Sözleşmesi’nin 37/d maddesi gereğince birinci sınıf işçi olarak işe başlatılması gerekirken, bu durum dikkate alınmadan ikinci sınıf işçi olarak işe başlatıldığını, işe başlatılırken yapılan yanlışlığın takip eden Toplu İş Sözleşmesi dönemlerinde de süregeldiğini, 1997-1999 dönemi Toplu İş Sözleşmesi’nin 37/b maddesine göre dokuzuncu dereceden ücret intibakı yapılması gerekirken yedi yıllık hizmeti gözardı edilerek beşinci dereceden ücretlendirildiğini, tüm özlük haklarının yanlış ve eksik ödendiğini ileri sürerek, işe başlangıç ücret derecesinin tespiti ile fark ücret, akdi ikramiye, teşvik primi ve ilave tediye ücretinin davalıdan tahsilini istemiştir.
Davalı cevabının özeti:
Davalı vekili, davacının taleplerinin zamanaşımına uğradığını, davacının dava konusu talebini idareye zamanında bildirmediğini, işe başlatıldığı meslek ile önceki işyerinde çalıştığı mesleğin farklı olması dolayısıyla talep edilen alacakların hukuki dayanağının bulunmadığını savunarak, davanın reddini istemiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
İlk Derece Mahkemesince yapılan yargılama neticesinde açılan davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
Davalı vekilince istinaf yoluna başvurulmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti:
Bölge Adliye Mahkemesince, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b-1. maddesi uyarınca istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermiştir.
Temyiz Başvurusu:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışındaki temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Taraflar arasındaki uyuşmazlık davacının işe girerken belirlenen ücret derecesinin tespiti ile buna bağlı olarak fark alacağı bulunup bulunmadığına ilişkindir.
Dosyadaki bilgi ve belgelerden, davacının davalı işyerinde işe girmeden önce kendi işyerinde çalışmasının bulunduğu, işe başlama tarihinde davalı işyerinde uygulanmakta olan 01.03.1995-28.02.1997 yürürlük süreli Toplu İş Sözleşmesinin 37. maddesinde birinci sınıf işçiler kategorisinden işe alınacak işçiler tanımlanarak (d) fıkrasında “Herhangi bir veya birkaç işyerinde ve aynı işte en az 7 yıl çalışılmış ve bu hususta belge almış ortaokul mezunları,” hükmünün bulunduğu anlaşılmıştır. Diğer taraftan davacının 22.09.1982 tarihinde ortaokuldan mezun olduğu, davalı işyerinde çalışmadan önce “Motorlu Kara taşıtlarının Karaoser ve Kaporta Onarım vb. Faaliyetler” nedeniyle 01.02.1990-30.06.1996 tarihleri arasında 6 yıl, 4 ay ve 29 gün Bağ-Kur sigortalılığında geçen hizmetinin bulunduğu, 27.08.1996 tarihinde davalı işyerinde ikinci sınıf “sıcak demirci” branşında çalışmaya başladığı görülmektedir. 21.02.2012 tarihinde Türk Ağır Sanayii ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası ile Türk … Sendikası arasında imzalanan Protokol ile 23. Dönem İşletme Toplu İş Sözleşmesinin 34, 35, 41, 59 ve 71. maddelerinde değişiklik yapılmış, 36, 37 ve 38. maddeleri sözleşmeden çıkarılmıştır. Toplu iş sözleşmesine eklenen geçici madde 3. ile
“a-01.03.2011 tarihinden önce işe alınan ve öğrenim ya da çalışma hayatı itibarıyla hatalı ücret derecesinden işe başlatılan işçilerle ilgili olarak;
1-İşçinin 23 Mart 2012 tarihine kadar, ücret derecesi intibakının yanlış yapıldığını ispatlayıcı nitelikteki belgelerle birlikte işyerine yazılı olarak müracaat etmesi,
2-Bu madde hükümlerine göre teşkil edilecek Komisyon tarafından, işçinin işe alınış ücret derecesinin hatalı olduğunun tespit edilmesi halinde, Komisyon kararının iş yerine ulaşmasını takip eden aybaşından itibaren, Komisyon tarafından belirlenen ücret derecesine intibakı yapılır.
b-İşçinin hatalı ücret derecesine intibak ettirilmiş olması, işe alınmadan önceki çalışma hayatından kaynaklandığı durumlarla ilgili olarak; işçinin, işe giriş tarihinden önceki çalışma hayatının, işe alındığı iş ve meslek kolunda olduğunu çalışma belgesi veya bu nitelikteki belge ile ispatlaması ve bu sürelere ilişkin Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtları (her hizmet yılı, 300 prim ödeme gün sayısı üzerinden hesaplanır) ile uyumlu olması zorunludur.
c-Bu madde hükümleri uyarınca oluşturulacak Komisyon; Millî Savunma Bakanlığınca görevlendirilecek iki, işveren ve işçi sendikaları ile ilgili kuvvet komutanlıklarından birer kişinin katılımıyla oluşturulur. Komisyona Millî Savunma Bakanlığı temsilcisi başkanlık yapar. Komisyon kararlarını oy çokluğu ile alır. Komisyon üyeleri, düzenlenecek rapora imza atmaktan imtina edemezler, ancak muhalefet şerhi koyabilirler.” düzenlemesi yapılarak taraflarca 21.02.2012 tarihinde imzalanmıştır.
Somut olayda; davacının Toplu İş Sözleşmesi’ne eklenen geçici 3. maddeye göre işe başlatılması esnasında hatalı ücret derecesinden işe başlatıldığı, 1996 yılında yapılan işçi sınavında “sıcak demirci” ve ek meslek olarak da kaynak-kaporta kadrosunda sınava alındığı ve asıl mesleğiyle alakalı kadro olmadığı için “sıcak demirci” kadrosundan işe alınarak asıl mesleği olan kaynak-kaporta mesleğinde işbaşı yaptırıldığı gerekçesiyle davalı işverene yazılı olarak müracaat ettiği ancak davalı işveren tarafından doğru ücret derecesi ile işe başlatıldığı değerlendirilerek davacının başvurusunun reddedildiği anlaşılmaktadır. Mahkemece, davacının Toplu İş Sözleşmesi’nin 37/d maddesi uyarınca bilirkişi tarafından hesaplanan alacakları hüküm altına alınmıştır. Yukarıda belirtilen ve Toplu İş Sözleşmesi’nde yer alan düzenlemeler ile dava konusu talepler birlikte değerlendirildiğinde, davacının Toplu İş Sözleşmesi’nin ilgili maddesinde belirtilen en az yedi yıllık çalışma koşulunu aynı iş ve meslek kolunda geçirip geçirmediği hususunun tereddüde yer vermeyecek şekilde açıklığa kavuşturulmadığı anlaşılmaktadır. Bu itibarla endüstri mühendisi bilirkişiden denetime elverişli rapor alınarak meslek rehberi çizelgeleri ve işe alımdaki iş gücü istem formlarındaki nitelikler ile önceki belgelenen hizmetindeki “Motorlu Kara taşıtlarının Karaoser ve Kaporta Onarım vb. Faaliyetler” branşının davacının işe alındığı “sıcak demirci” branşıyla aynı iş ve meslek kolunda olup olmadığı belirlenerek ve ayrıca davacının en başından itibaren kaynak-kaporta işçisi olarak çalıştığı yönündeki iddiaları da irdelenmek ve araştırılmak suretiyle sonucuna göre karar verilmelidir. Yazılı şekilde eksik inceleme ile karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının ve bu karara karşı istinaf başvurusunu esastan reddeden Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULARAK ORTADAN KALDIRILMASINA, dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin ise kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 25/02/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.