YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/8423
KARAR NO : 2017/4720
KARAR TARİHİ : 23.03.2017
MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, fazla mesai ücreti alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.
Yerel mahkemece, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Hüküm süresi içinde taraflar avukatlarınca temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, davacının davalı işyerinde 01.12.1989-05.06.2012 tarihleri arasında güvenlik şefi olarak çalıştığını, davacıya işten ayrılırken kıdem hakkının ödendiğini diğer haklarının ödenmediğini, davacı 05.06.2012 tarihinde işten çıkarıldığını, davacının düzenli olarak 08:00-21:00 saatleri arasında çalıştığını, davacının fazla çalışma ücretlerinin ödenmediğini, işyerinde çift bordro düzenlendiğini, ücretlerin bir bölümünün bankaya yatırıldığını bir bölümünün elden ödendiğini, son maaşının 2.390,00 TL olduğunu bunun 1.390,00 TL’sinin bankaya yatırıldığını, 1.000,00TL’sinin elden ödendiğini ileri sürerek fazla çalışma ücreti alacağını talep etmiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı, davacının davalı işyerinde 01.12.1989-05.06.2012 tarihleri arasında güvenlik görevlisi olarak çalıştığını, en son net 1.508,00 TL ücret aldığını, davacının imzaladığı ibranamenin feragat niteliğinde olduğunu, davacının 24.09.2007’den önceki fazla mesai alacaklarının da zamanaşımına uğradığını, davanın hukuki yarar yokluğundan reddinin gerektiğini, davacının bankaya yattığını iddia ettiği rakamı doğru yansıtmadığını, davacının kendisine ödenen maaşa bir itirazının olmadığını, davacının ibranamesinde de bu ücretin yazdığını ve davacının buna da bir itirazı olmadığını, davacının fazla mesai alacağının olmadığını, davalı şirkette 3 vardiya halinde çalışma olduğunu, yine imzalı ve itiraza uğramamış bordrolarda ek kazanç tahakkukunun bulunduğunu, davacının imzaladığı ibranamede işyerinde öğle yemeği verildiği, sabah kahvaltısının verildiğini, fazla mesai alacağının ödenmediğine dair bir itirazının bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti ve Yargılama Süreci:
Mahkemece, toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı taraflar vekilleri temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, tarafların aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2-Fazla çalışma ücretlerinin hesabı konusunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
4857 sayılı İş Kanununun 41 inci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, fazla çalışma saat ücreti, normal çalışma saat ücretinin yüzde elli fazlasıdır. İşçiye fazla çalışma yaptığı saatler için normal çalışma ücreti ödenmişse, sadece kalan yüzde elli kısmı ödenir.
Kanunda öngörülen yüzde elli fazlasıyla ödeme kuralı nispi emredici niteliktedir. Tarafların sözleşmeyle bunun altında bir oran belirlemeleri mümkün değilse de, daha yüksek bir oran tespiti olanaklıdır.
Fazla çalışma ücretinin son ücrete göre hesaplanması doğru olmayıp, ait olduğu dönem ücretiyle hesaplanması gerekir. Yargıtay kararları da bu yöndedir (Yargıtay 9.HD. 16.2.2006 gün 2006/20318 E, 2006/3820 K.). Bu durumda fazla çalışma ücretlerinin hesabı için işçinin son ücretinin bilinmesi yeterli olmaz. İstek konusu dönemler açısından da ücret miktarlarının tespit edilmesi gerekir. İşçinin geçmiş dönemlere ait ücretinin belirlenememesi halinde, bilinen ücretin asgari ücrete oranı yapılarak buna göre tespiti gerekir. Ancak işçinin işyerinde çalıştığı süre içinde terfi ederek çeşitli unvanlar alması veya son dönemlerde toplu iş sözleşmesinden yararlanılması gibi durumlarda, meslek kuruluşundan bilinmeyen dönemler için ücret araştırması yapılmalı ve dosyadaki diğer delillerle birlikte değerlendirmeye tabi tutularak bir karar verilmelidir.
Somut uyuşmazlıkta, hükme esas alınan bilirkişi raporunda fazla mesai alacağına esas davacı ücretinin ne şekilde ve nasıl tespit edildiği belli değildir. Fazla mesainin gerçekleştiği tarihteki dönem brüt ücretinin saat ücreti ve % 50 zamlı ücretinin tespit edilerek hesaplama yapılması gerekir. Hükme esas alınan bilirkişi raporu bu yönlerden denetime elverişli değildir. Mahkemece anlaşılabilir ve denetime elverişli yeni bir rapor alınarak hüküm kurulmalıdır.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı nedenden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 23/03/2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.