YARGITAY KARARI
DAİRE : 9. Hukuk Dairesi
ESAS NO : 2017/4976
KARAR NO : 2017/9004
KARAR TARİHİ : 25.05.2017
MAHKEMESİ :İŞ MAHKEMESİ
DAVA : Davacı, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı ile izin ücreti alacağının ödetilmesine karar verilmesini istemiştir.Yerel mahkemece, davanın kabulüne karar verilmiştir. Hüküm süresi içinde davalı avukatı tarafından temyiz edilmiş olmakla, dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
A) Davacı İsteminin Özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin 01.05.2009 tarihinde asıl işveren davalı … Başkanlığının alt işvereni olan bir şirket bünyesinde temizlik personeli olarak sürekli ve aralıksız olarak çalışmaya başladığını ve değişik dönemlerdeki ihale kazanan firmalar bünyesinde aralıksız çalıştığını, 31.12.2013 tarihinde yıl sonu geldiği için çıkışının yapılacağı ve 1 Ocak itibariyle tekrar işe girişinin yapılacağı söylenerek iradesinin hilafına istifa dilekçesi alındığını ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları ile yıllık izin ücreti alacaklarının davalıdan tahsilini istemiştir.
B) Davalı Cevabının Özeti:
Davalı vekili, belirtilen şirketlere davanın ihbar edilmesi gerektiğini, ihaleyi alan şirketler ile aralarında alt işveren-asıl işveren ilişkisi olmadığından davanın husumet yönünden reddedilmesi gerektiğini savunarak, davanın reddini istemiştir.
C) Yerel Mahkeme Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davanın kabulüne karar verilmiştir.
D) Temyiz:
Kararı davalı vekili temyiz etmiştir.
E) Gerekçe:
1-Usul yönünden;
a-6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 27. maddesinde yer bulan “Hukuki Dinlenilme Hakkı” gereğince davanın tarafları, müdahiller ve yargılamanın diğer ilgilileri, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahip olup, bu hakkın yargılama ile ilgili olarak bilgi sahibi olunmasını, açıklama ve ispat hakkını, mahkemenin, açıklamaları dikkate alarak değerlendirmesini ve kararların somut ve açık olarak gerekçelendirilmesini içermektedir. Taraf bu hak kapsamında açıklama ve ispat hakkını kullanır ve ispat için delillerini bildirir. Bildirilen delillerin de kural olarak toplaması gerekir.
Somut uyuşmazlıkta, davalı vekili, süresinde ibraz ettiği cevap dilekçesinde iki adet tanık bildirmiş, Mahkemece tanıklar dinlenmeden dosya bilirkişiye tevdi edilerek rapor alınmış, davalı vekili 08.01.2015 havale tarihli rapora itiraz dilekçesinde tanıklarının dinlenmesini talep etmiştir. Mahkemece, “dava konusu itibariyle davalı vekilinin tanık dinletme talebinin reddine” karar verilerek davalı tanıkları dinlenmeksizin sonuca gidilmiştir.
HMK 27. maddesine göre hukuki dinlenilme hakkı açıklama, tanık dinletme ve ispat hakkını da içerir. Fesih konusunun taraflar arasında uyuşmazlık konusu olduğu da dikkate alındığında, davalının tanık dinletme talebinin reddine yönelik Mahkemenin gerekçesi yerinde değildir.
Mahkemece yapılacak iş, davalının süresinde bildirdiği tanıklara usulünce davetiye tebliğ ederek tanıkları dinlemek ve tüm deliller ile birlikte bir değerlendirmeye tabi tutarak sonuca gitmektir. Tanıklar dinlenilmeden deliller toplanılmadan yazılı şekilde karar verilmesi hatalıdır.
b-Taraflar arasında, davanın ihbarı noktasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
6100 sayılı HMK’nın 61’inci maddesinde, “Taraflardan biri davayı kaybettiği takdirde, üçüncü kişiye veya üçüncü kişinin kendisine rücu edeceğini düşünüyorsa, tahkikat sonuçlanıncaya kadar davayı üçüncü kişiye ihbar edebilir.” hükmü getirilmiştir.
İş davalarında özellikle işçinin aynı asıl işverene ait işyerinde aralıksız şekilde birden çok alt işveren nezdinde çalışması durumunda, davalı asıl veya alt işverenlerin dava sonunda ödemek durumunda kalacakları dava konusu alacakları diğer alt işverenlere rücu etme hakkı bulunduğundan ve özellikle uzun bir çalışma dönemine ilişkin davalarda birden çok alt işveren nezdinde çalışmalar mevcut olduğundan, bu çalışmalara ilişkin ödeme yapılmış olması ve bu ödemelere ilişkin evrakların bu alt işverenlerde bulunması ihtimaline karşı davanın ihbarı ayrıca önem kazanmaktadır.
Somut uyuşmazlıkta, davacı işçi davalı asıl işveren Belediye bünyesinde değişen alt işverenler nezdinde temizlik görevlisi olarak çalışmış olup, dava sadece asıl işverene karşı açılmış, davalı asıl işveren vekili 04.04.2014 havale tarihli cevap dilekçesinde davanın, davacı işçinin çalıştığı son alt işveren…Katı Atık Yönetimi San. ve Tic. Ltd. Şti.’ne ihbarını ve işçi özlük dosyasının temin edilmesini isteyip, ilgili alt işverenin adresini de bildirmiştir. Özellikle davacıya bir ödeme yapılıp yapılmadığı ve yıllık ücretli izin hakkının kullandırılıp kullandırılmadığının tespiti bakımından son alt işverene davanın ihbarı önem arz etmektedir.
Davalının açık talebine rağmen bu talep hakkında bir işlem yapılmayarak hukuki dinlenilme hakkının kısıtlanması hatalıdır.
2-Esas yönünden;
a-Dosyadaki yazılara, toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre, davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
b-Dava dilekçesinde, davacının iradesi fesada uğratılarak 31.12.2013 tarihinde işverence istifa dilekçesi alındığı, gerçekte ise davacının alt işveren tarafından işten çıkarıldığı iddia edilmiş, davalı ise ilgili istifa dilekçesinin dava dışı alt işverenden istenilmesini talep etmiştir.
6100 sayılı HMK’nın 31’inci maddesinde; Hakimin davayı aydınlatma ödevi başlıklı “Hakim, uyuşmazlığın aydınlatılmasının zorunlu kıldığı durumlarda, maddi veya hukuki açıdan belirsiz yahut çelişkili gördüğü hususlar hakkında, taraflara açıklama yaptırabilir; soru sorabilir; delil gösterilmesini isteyebilir.” hükmü uyarınca söz konusu istifa dilekçesi temin edilerek iş akdinin feshi konusunda bir değerlendirme yapılması gerekirken, mahkemece eksik araştırma ile fesih konusunda bir gerekçeye de yer vermeksizin hüküm kurulması adil yargılanma hakkının ihlali olup, bozmayı gerektirmiştir.
F) Sonuç:
Temyiz olunan kararın, yukarıda yazılı sebeplerden dolayı BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine 25.05.2017 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.